«Μια κρίση, ξεχνιέται με μια μεγαλύτερη»

19.7.11

«Ενα σκάνδαλο ξεχνιέται με ένα μεγαλύτερο» είχε πει ο Ανδρέας Παπανδρέου. Όπως φαίνεται, τα «παιδιά που μας κυβερνούν» -όπως τους χαρακτηρίζει μέρος του Ευρωπαϊκού Τύπου- άθελά τους εφαρμόζουν την παραπάνω φράση στην κρίση: «μια κρίση, ξεχνιέται με μια μεγαλύτερη». Μικρή κρίση, αυτή του χρέους της Ελλάδας, μεγάλη αυτή της εμπιστοσύνης για την Ευρωζώνη.

Αν υποθέσουμε ότι έτσι θα «ξεχαστεί» η μικρή κρίση της Ελλάδας, τι θα γίνει με την μεγάλη κρίση εμπιστοσύνης; Δηλαδή, με απλά λόγια, ποιος θα εμπιστεύεται την Ευρώπη, αν κράτη της χρεοκοπούν; Ποιος θα επενδύσει τα χρήματά του σε αυτή την Ευρωζώνη; Ποιος Ευρωπαίος πολίτης δεν θα «μαζευτεί» οικονομικά, οδηγώντας την παραγωγή σε ύφεση.

Πρέπει, λοιπόν, να ξεκαθαριστεί κάτι: οι κρίσεις δεν είναι σκάνδαλα και δεν αφορούν λίγους. Αφορούν τους περισσότερους, αν...


...όχι όλους. Και η κρίση μπορεί να γίνει, αν δεν έχει ήδη γίνει, τόσο μεγάλη που δεν θα υπάρχει μεγαλύτερη για να την καλύψει. Διότι, μέχρι στιγμής, η Ευρώπη συνεχίζει να ψάχνει λύσεις για τα προβλήματα που η ίδια διογκώνει.

Λύσεις, όμως, σίγουρα υπάρχουν. Πάντα υπάρχουν. Εμείς είτε τις βρίσκουμε και τις εφαρμόζουμε, είτε όχι. Η απάντηση σε ένα αρνητικό γεγονός, δεν είναι κατ' ανάγκη πιο αρνητική. Υπάρχει και θετική λύση: η Ευρωπαϊκή ένωση να ενωθεί περισσότερο, δίνοντας όραμα για τις επόμενες δεκαετίες.

Υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι δεν θα τραβήξουν τα βλέμματα οι νέες «Ηνωμένες Πολιτείες» της Ευρώπης, ώστε να ασχολείται ολόκληρος ο πλανήτης μαζί τους; Δεν θα έχει τεράστια δυναμική αυτό το γεγονός; Θα υπάρχει κάποιος επενδυτής που δεν θα θέλει να βάλει τα χρήματά του στις χώρες-μέλη, μετά το νέο εγχείρημα; Ή μήπως δεν δίνει όραμα;

Διότι μπορεί να κλαιγόμαστε στο διηνεκές για τα λάθη των Ελλήνων αλλά για την ουσία του προβλήματος ευθύνεται το ίδιο το ευρώ με τα φθηνά του δάνεια και την ισοτιμία - με την οποία συμφέρει να αγοράζεις ξένα προϊόντα και όχι να παράγεις. Μπορεί να ακούγεται παράξενο αλλά η κρίση δημιουργήθηκε λόγω της Ευρώπης, των κονδυλίων και του ευρώ. Το καιρό που έπρεπε η οικονομία να πιέζει για να δημιουργηθεί δυναμική παραγωγική βάση στη χώρα, τα «εργαλεία» της Ευρωζώνης βοηθούσαν ώστε να μη γίνει αυτό.

Οι Έλληνες, όλα αυτά τα χρόνια, λειτούργησαν όπως θα ανέμενε ένας οικονομολόγος, προκειμένου να λειτουργήσει το σύστημα. Είδαν τις ευκαιρίες και τις «έπιασαν από τα μαλλιά». Αλλά τις έπιασαν ευκαιριακά. Εγωιστικά. Έτσι όμως τις έπιασαν και στο εξωτερικό, όπου ακούμε συχνά για τις επιτυχίες τους. Αυτή η συμπεριφορά έχει σίγουρα αιτίες. Έχουν όμως καμία σημασία οι αιτίες; Χρειάζεται να κάνουμε ψυχανάλυση συνολικά ως λαός; Μάλλον όχι. Σημασία έχει το αποτέλεσμα: έτσι λειτουργούν οι Ελληνες. Αρα η συζήτηση πρέπει να γίνεται για τη σωστή αξιοποίηση της συμπεριφοράς των και όχι στην προσπάθεια «να τους αλλάξουμε».

Ολοι οι άνθρωποι έχουν την τάση να λειτουργούν εγωιστικά και πάνω σε αυτή τη συμπεριφορά οικοδομείται το οικονομικό σύστημα. Ο καθένας κοιτάει το συμφέρον του, το οποίο τελικά οδηγεί στο συμφέρον όλων. Παράδειγμα: πριν αγοράσεις ένα προϊόν, κοιτάς ποιο είναι το καλύτερο, το πιο οικολογικό κ.τ.λ. Αγοράζοντας το καλύτερο αναγκάζεις αυτούς που το κατασκευάζουν, να φτιάχνουν τα συγκεκριμένα προϊόντα.

Ομως η Ευρώπη και το κράτος μας ασχολούνται με κονδύλια και επιδοτήσεις. Είναι σαν να αφήνει μια τράπεζα τα χρήματά της, όχι στο ΑΤΜ, αλλά σε ένα καλάθι έξω από τα καταστήματα για να περάσει ο καθένας να πάρει όσα χρειάζεται και ένα μπλοκάκι για να σημειώσει το ποσό της ανάληψης. Με την έκκληση φυσικά «όλοι να σεβαστούν αυτή την τακτική». Σίγουρα δε θα τη σεβαστούν! Όπως, αποδεδειγμένα, το ευρώ και οι επιδοτήσεις με την παρούσα τους μορφή οδήγησαν τους Έλληνες σε λάθος δρόμο. Τώρα, βέβαια, κάποιος πρέπει να πληρώσει τη διαδρομή. Και τα καύσιμα ήταν ακριβά.

Γ.Κ.