"Το σημερινό σύνθημα δεν το ξέρει κανείς"

Το μεγάλο αφήγημα από το 1974 και μετά είναι το δίδυμο δημοκρατία και ευημερία. Αυτό λειτούργησε ευεργετικά και από ένα σημείο και μετά είχε οριακή χρησιμότητα: η δημοκρατία συνέχισε να υπάρχει και η ευημερία άρχισε να υπονομεύει την ευημερία των επόμενων γενεών. Μέσα στις δεκαετίες του ’90 και του ’00 εμφανίστηκαν δύο προ- τάγματα: το πρώτο ήταν ο εκσυγχρονισμός της δεκαετίας Σημίτη. Τι ξέρουμε γι’ αυτόν; Ότι ήταν ατελής, πολύ ιδεολογικός, ελάχιστα πρακτικός κι ότι δεν μπόρεσε να μας θωρακίσει από τις απειλές της παγκοσμιοποίησης. Μετά, ήρθε το «Σεμνά και Ταπεινά», που δεν ήταν μια ηθικολογία της Δεξιάς, αλλά ένα καλά κρυμμένο σύνθημα που έλεγε πως «ό,τι και να κάνετε, ακόμα κι αν κλέβετε, να το κάνετε χωρίς να προκαλείτε». Είναι μια από τις αιτίες της κρίσης το «Σεμνά και Ταπεινά» και, δυστυχώς, το έχουμε ξεχάσει. Το σημερινό σύνθημα δεν το ξέρει κανείς. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι υπάρχει ένα αίτημα κοινωνικής συνύπαρξης με νέους όρους, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο.

O Παναγής Παναγιωτόπουλος στη Lifo εδώ.