Ο Κάρολος Παπούλιας θα είναι τελικά αυτός που θα ηγηθεί της ελληνικής αποστολής στη Σύνοδο Κορυφής καθώς κρίθηκε ότι ο Δημήτρης Αβραμόπουλος δεν μπορεί να εκπροσωπήσει τη χώρα καθώς δεν είναι αρχηγός κράτους ή αρχηγός κυβέρνησης. Διαβάζω ότι υπάρχει και σχετική εισήγηση της ευρωπαϊκής νομικής υπηρεσίας.
Αν όντως υπάρχει τέτοια εισήγηση, θα πρέπει οι Έλληνες συνομιλητές της ευρωπαϊκής νομικής υπηρεσίας να απολογηθούν για...
...την ανεπάρκεια τους καθώς σίγουρα έχουν καταφέρει να παραπλανήσουν τους Ευρωπαίους.
Τα κράτη μέλη εκπροσωπούνται στις Συνόδους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από "αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων" (αρ. 15 παρ. 2 ΣΕΕ) ανάλογα με το πολίτευμά τους.
Τα μεν κοινοβουλευτικά από πρωθυπουργό ή, εννοείται, τον αναπληρωτή του, τα δε προεδρικά ή ημι-προεδρικά (Κύπρος, Γαλλία, Πολωνία κλπ.) από πρόεδρο -πάντως, σε κάθε περίπτωση από πολιτικά υπεύθυνο πολιτειακό παράγοντα, αφού το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο "καθορίζει τους γενικούς πολιτικούς προσανατολισμούς της Ένωσης" (αρ. 15 παρ. 1 ΣΕΕ).
Δεν είναι δυνατόν ένα κράτος να διαλέγει να εκπροσωπείται κατά βούληση είτε από αρχηγό κυβέρνησης είτε από αρχηγό κράτους.
(Αν αρρωστήσει ο Κάμερον θα πάει η Ελισάβετ;)
"Αρχηγός κυβέρνησης" είναι εξίσου τόσο ο πρωθυπουργός όσο και, σε περίπτωση απουσίας ή αδυναμίας του, ο αναπληρωτής του. Αναπληρωτής του πρωθυπουργού, εφόσον δεν έχει οριστεί άλλως, είναι ο πρώτος τη τάξει υπουργός [πλέον, ο ΥΠΕΞ, φεκ 21.6].
Η ελληνική νομική υπηρεσία όφειλε να ενημερώσει την ευρωπαϊκή νομική υπηρεσία ότι ο Δημήτρης Αβραμόπουλος δεν θα συμμετείχε ως υπουργός Εξωτερικών ως αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ελλάδας, κατά τις διατάξεις του εσωτερικού δικαίου. Το θέμα είναι η αναπλήρωση Σαμαρά, όχι η κατ' αρχήν σύνθεση του οργάνου. Δεν είναι θέμα δικαίου της ΕΕ αλλά θέμα εσωτερικού
δικαίου το ποιος αναπληρώνει τον πρωθυπουργό. Ο Ολάντ πηγαίνει ως
αρχηγός Κράτους επειδή το Σύνταγμα της Γαλλίας του δίνει εκτελεστικές
αρμοδιότητες, (η συνθήκη λέει, άρθρο 15(2) ΤΕU, 'heads of state or
government'). Στο δικό μας Σύνταγμα ο ΠτΔ δεν έχει τέτοιες αρμοδιότητες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι το ανώτατο πολιτικό όργανο της ΕΕ. Σ' αυτό εκπροσωπείται στο ανώτατο επίπεδο η πολιτική ηγεσία του κάθε κράτους, δηλαδή αυτοί που τα κυβερνούν. Στα κοινοβουλευτικά συστήματα αυτοί είναι οι πρωθυπουργοί. Στα προεδρικά ή ημι-προεδρικά (Κύπρος, Γαλλία, Πολωνία κ.ά.) είναι οι Πρόεδροι, οι οποίοι όμως σε όλες τις περιπτώσεις κυβερνούν επίσης, είτε αποκλειστικά (ο Χριστόφιας είναι και αρχηγός κυβέρνησης) είτε από κοινού με την κυβέρνηση (π.χ. ο Ολάντ έχει πρωθυπουργό).
Πάντως, αυτό που είναι ανήκουστο είναι να εκπροσωπείται ένα κράτος από κάποιον που δεν κυβερνά και δεν έχει πολιτική εντολή και ευθύνη. Αυτό πρακτικά, σημαίνει ότι ο ΠτΔ απλώς θα κάθεται και θα ακούει, χωρίς να μπορεί να αρθρώσει κουβέντα, γιατί δεν έχει πολιτική εντολή και, στο πολίτευμά μας, απαγορεύεται να κυβερνά.
Σε μας, ο ΠτΔ δεν είναι πολιτική ηγεσία, αλλά πολιτειακή.
Σκοτώθηκαν άνθρωποι στην Ελλάδα, για να ισχύσει αυτό που έλεγε ο Αριστόβουλος Μάνεσης ότι "ο βασιλέας βασιλεύει, αλλά δεν κυβερνά". Ομοίως, ο πρόεδρος προεδρεύει, αλλά δεν κυβερνά.
Εκτός όμως από την τραγική άγνοια αυτών που κυβερνούν, το θέμα είναι νομίζω σοβαρό και από μιαν άλλη άποψη. Ίσως στις Βρυξέλλες ψιλογουστάρουν να έχουν έναν αμίλητο Βούδα απέναντί τους. Σε συμβολικό επίπεδο, η Ελλάδα συμμετέχει στη Σύνοδο βουβή, ως ένα κράτος περιορισμένης ευθύνης.
Ελπίζω για όλο αυτό το φιάσκο να μην ευθύνεται η απροθυμία του Αντώνη Σαμαρά να δει τον Δημήτρη Αβραμόπουλο να εισπράττει μια τόσο μεγάλη δημοσιότητα...