Toυ Πάσχου Μανδραβέλη*
Και ξαφνικά ο ελληνικός Τύπος επέστρεψε στις ένδοξες ημέρες του 2003.
Τότε -θυμάστε;- ο ελληνικός λαός «μάθαινε» ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν κέρδιζε
τον πόλεμο στο Ιράκ, ότι «οι Αμερικανοί κόλλησαν στην άμμο» και ότι «η
Βαγδάτη θα γινόταν Στάλιγκραντ». Για τρεις βδομάδες οι Έλληνες ήταν
πεπεισμένοι ότι ο μισητός σε όλους ιμπεριαλισμός έτρωγε -επιτέλους!- τα
μούτρα του. Λίγες μέρες μετά τα διθυραμβικά πρωτοσέλιδα οι Έλληνες
πολίτες έβλεπαν στην τηλεόραση τους το άγαλμα...
...του Σαντάμ να πέφτει. Μαζί
μ' αυτό κατακρημνιζόταν η αξιοπιστία του Τύπου και τα υπολείμματα της
κυκλοφορίας του.
Κατά τον ίδιο τρόπο το περασμενο Σάββατο οι Έλληνες «έμαθαν» για μια
ακόμη νίκη των ημετέρων δυνάμεων, το επίτευγμα του Βερολίνου: «Καλή
αρχή. Έσπασε ο πάγος» (Τα Νέα), «Άνοιξε ρωγμή στο τείχος του Βερολίνου»
(Έθνος), «Έπεισε την Μέρκελ η ειλικρίνεια Σαμαρά» (Αυριανή).
Αν βέβαια κάποιος διάβαζε τις επίσημες δηλώσεις της Γερμανίδας
Καγκελαρίου, ούτε «καλή αρχή» διαπίστωνε, ούτε κάποια «ρωγμή». Η κ.
Μέρκελ επανέλαβε τις θέσεις που είχε πρωτοδιατυπώσει τον περασμένο
Φεβρουάριο: «Συζητήσαμε τα βήματα μαζί, αλλά εξηγήσαμε ότι σε κάθε βήμα
περιμένουμε και ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα... Γι' αυτό περιμένουμε από
την Ελλάδα ότι θα υλοποιήσει όλα εκείνα τα οποία μας έχει υποσχεθεί. Τα
λόγια έχουν ακουστεί και στο παρελθόν. Τώρα πρέπει να ακολουθήσουν οι
πράξεις. Ελπίζω η νέα κυβέρνηση να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση...
Από την άλλη μεριά, όταν λέμε ότι "εκπληρώ τις υποχρεώσεις" σημαίνει ότι
η Ελλάδα μπορεί να περιμένει από τη Γερμανία ότι εμείς δεν θα φθάσουμε
σε κάποια συμπεράσματα, χωρίς να έχουμε πραγματικά στοιχεία στα χέρια
μας. Και το να έχουμε πραγματικά τα στοιχεία στα χέρια μας, εννοώ και
εννοούμε όλοι μας, να έχουμε τη θέση και την έκθεση της τρόικα...».
Πιο σαφής και πιο ωμή δεν μπορούσε να γίνει η κ. Μέρκελ. Παρ' όλα
αυτά ο ελληνικός Τύπος διαπίστωσε «ρωγμές και χαλάσματα» στο «γερμανικό
τείχος», βασιζόμενος σε κάποιο έτσι κι αλλιώς αντικειμενικά
απροσδιόριστο «φιλικό κλίμα» που κυριάρχησε στην συνάντηση.
Σύμφωνοι: η Γερμανίδα καγκελάριος δεν χαστούκισε τον Έλληνα
πρωθυπουργό και δεν τον έβρισε· κυριάρχησε η διπλωματική αβρότητα. Αλλά
πόθεν και γιατί αυτές οι εικονικές ρωγμές; Αυτό που κατανόησε ο κ.
Σαμαράς και χαμήλωσε τον πήχη της ρητορικής του και από την «ανάσα
επιμήκυνσης» στην Αθήνα, μετακινήθηκε στην «ανάσα ανάπτυξης» στο
Βερολίνο δεν ψύλλιασε κανένα στην Ελλάδα για το πόσο βαρύ είναι το κλίμα
στην Γερμανική πρωτεύουσα;
Αλλά και λογικά αν το δούμε, πώς θα μπορούσε να είναι ειδυλλιακό το κλίμα στο Βερολίνο;
Οι πολιτικοί μας ούτε στο εξωτερικό φημίζονται για την αξιοπιστία
τους. Τα σλάλομ, οι μεγάλες και περιττές κουβέντες που εκστομίζονται
(είτε για να στηθούν πρόωρες καλπες, είτε για να κερδηθούν εκλογές) αργά
ή γρήγορα πληρώνονται. Εντός κι εκτός Ελλάδος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε
ότι τα τελευταία τρία χρόνια η χώρα μας βρισκόταν στο επίκεντρο της
προσοχής όλου του κόσμου. Τα ΜΜΕ και οι ξένες κυβερνήσεις
παρακολουθούσαν στενά τα ελληνικά πολιτικά πράγματα. Κάθε θέση, κάθε
δήλωση, κάθε στάση των ελλήνων πολιτικών έμπαινε κάτω από μεγεθυντικό
φακό. Εξαιτίας δε της έντασης της κρίσης, κάθε ελληνική κίνηση
εντυπώθηκε βαθιά στη μνήμη των Ευρωπαίων.
Για να ισχύουν όσα θαυμαστά μεταφέρουν τα ελληνικά ΜΜΕ, θα έπρεπε να
είχε γίνει ένα θαύμα αμνησίας. Η κ. Μέρκελ και η ηγεσία του
Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος θα έπρεπε να έχουν ξεχάσει ότι
παρακαλούσαν επί δύο ολόκληρα χρόνια τον κ. Σαμαρά να συναινέσει στο
μνημόνιο και ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκώφευε.
Υπάρχει περίπτωση να μην θυμάται ο κ. Σόιμπλε ότι είπε τον Μάρτιο μια
κουβέντα ότι δεν υπάρχει ανάγκη πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα και πρώτη η
ΝΔ το θεώρησε παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας; Ακόμη και για λόγους
«εικόνας» η ευρωπαϊκή υπερδύναμη δεν θα έκανε καμία υποχώρηση στα
αιτήματα του Έλληνα πρωθυπουργού. Η διπλωματία έχει το τελετουργικό της
και απαιτεί χρόνο για να δημιουργήσει τις «ρωγμές» . Δεν φτιάχνονται
επειδή εξυπηρετούν τις επιθυμίες ή/και σκοπιμότητες των ελληνικών ΜΜΕ.
Το κλίμα που επιχειρείται να δημιουργηθεί από τα μεγάλα ΜΜΕ της χώρας
για την συνάντηση του Βερολίνου συντηρούν τον επικίνδυνο μύθο ότι τα
προβλήματα της χώρας είναι θέμα διαπραγμάτευσης και ουχί συστηματικής
προσπάθειας εκ μέρους μας. Αρκεί να σκεφτούμε το εξής: αν γίνει πιστευτό
ότι το γερμανικό τείχος έχει ρωγμές, πόσος καιρός θα περάσει πριν οι
Έλληνες καταλήξουν στο επόμενο λογικό συμπέρασμα, ότι τα μέτρα των 11,6
δισ. μπορεί να μην είναι και τόσο αναγκαία; Πόσο χρόνο θα χρειαστούν οι
βουλευτές των κυβερνώντων κομμάτων για να αρχίσουν τις πιέσεις για
χαλάρωση της προσπάθειας, αφού υπάρχουν χαραμάδες στο γερμανικό τείχος;
Τα επικοινωνιακά παιγνιδάκια πολλές φορές στο παρελθόν έγιναν
αυτεπίστροφα και υπονόμευσαν ευρύτερες πολιτικές.
Η Ελλάδα, και ο κ. Σαμαράς προσωπικώς, χρειάζονται χρόνο και μεγάλη
προσπάθεια για να επιτευχθούν οι ρωγμές που έφτιαξε για εσωτερική
κατανάλωση ο ελληνικός Τύπος. Ο δε Τύπος χρειάζεται ακόμη περισσότερη
δουλειά για να ανακτήσει την χαμένη αξιοπιστία του, αυτή που
τραυματίζεται με τις εικονικές νίκες στα περίχωρα της Βαγδάτης ή στο
κέντρο του Βερολίνου. Εκτός, πάλι, αν οι επιχειρηματίες των ΜΜΕ δεν
ενδιαφέρονται για τις πωλήσεις, και βρίσκουν άλλους τρόπους να
επιβιώνουν οικονομικά οι επιχειρήσεις τους...
*Ο Πάσχος Μανδραβέλης είναι δημοσιογράφος. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Protagon.gr.