Χάνει την επαφή του με την πραγματικότητα της χώρας ο Συνήγορος του Πολίτη;

9.12.13

Διατρέχοντας το πρόγραμμα του συνεδρίου για τα δεκαπέντε χρόνια από την ίδρυση του Συνηγόρου του Πολίτη (Αθήνα, 12-13.11.2013) επιβεβαίωσα τη δυσάρεστη άποψη που έχω σχηματίσει τα τελευταία χρόνια και, κυρίως, από την αρχή της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα: δυστυχώς, η Αρχή έχει αρχίσει να χάνει την επαφή της με την πραγματικότητα.

Είτε λόγω της κεκτημένης αδράνειας και γραφειοκρατικοποίησης των λειτουργιών έπειτα από μια δεκαπενταετία, είτε λόγω κάποιας «αγοραφοβίας» που εντάθηκε προϊόντος του χρόνου, είτε λόγω της ίδιας της επικαιρότητας, που πλέον τρέχει μανιωδώς, ένα είναι βέβαιο: ότι ο θεσμός που κάποτε έσωζε την τιμή του πειράματος των Ανεξάρτητων Αρχών, πλέον φαίνεται να έχει πλέον χάσει σημαντικό τμήμα του κύρους και του ηθικού του ερείσματος στις προσδοκίες των ανθρώπων. Δεν εμπνέει και λίγο-πολύ ξεχάστηκε. Αντιλαμβάνομαι ότι κάποιος μπορεί να μου αντιτάξει: Μήπως είσαι άδικος; Δες τόσα πορίσματα στην ιστοσελίδα του Συνήγορου. Δες ότι, παρά την κάμψη των προηγουμένων ετών ο κόσμος ακόμη υποβάλλει αναφορές. Δες τη δουλειά που γίνεται…


Απαντώ: το ότι μια δουλειά γίνεται, δε σημαίνει ότι υπολογίζεται κιόλας. Η καλή μουσική πρέπει και να ακούγεται – αλλιώς, όσο κι αν αξίζει, είναι σαν να μην υπάρχει. Ο Συνήγορος, λοιπόν, ολοένα και ισχναίνει στον δημόσιο λόγο της χώρας. Mου φαίνεται αδύνατον να μην το βλέπει ή να μην το εισπράττει. Και επειδή, αλλιώς, κάτι θα έκανε για να αλλάξει ρότα, πλέον έχω πειστεί ότι και το βλέπει και το επιζητά. Με λίγα λόγια, υπάρχει σοβαρό δομικό πρόβλημα στη στρατηγική και όχι απλώς μια κακοτεχνία. Ταυτόχρονα, γνωρίζω, ασφαλώς, πως ο Συνήγορος δεν μπορεί παρά να αυτολογοκρίνεται σε ένα βαθμό. Το ερώτημα είναι σε ποιο βαθμό λοιπόν.

Στο σημείο αυτό καλούμαστε να εντάξουμε το πρόβλημα που συζητάμε στο πλαίσιό του. Να συνυπολογίσουμε την πολιτική απαξίωση του Συνηγόρου από τη Δεξιά που κυβερνά, καθώς και από το ΠΑΣΟΚ που ενώ κάποτε έπινε νερό στο όνομα των Ανεξαρτήτων Αρχών τώρα μάλλον δεν θέλγεται και πολύ… Οι παλιότεροι θα θυμούνται ότι ο νυν αρχηγός του δεν ήταν αυτό ακριβώς που θα θεωρούσαμε υπέρμαχο της λογοδοσίας της διοίκησης στο Συνήγορο του Πολίτη –τουναντίον μάλιστα– ενώ παρέλκει να φέρουμε στο μυαλό μας πόσο απαξιωτικά στελέχη της κυβερνητικής πλειοψηφίας αντιμετώπιζαν ανέκαθεν το θεσμό ήδη όταν ακόμη ήταν στα χάι του.  Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι συνολικά οι Ανεξάρτητες Αρχές ήταν προϊόντα της «ισχυρής Ελλάδας» του εκσυγχρονιστικού σχεδίου, και ούτως ή άλλως παλεύουν για ένα σωσίβιο στην «ανίσχυρη Ελλάδα» των Μνημονίων. Δεν έχω λύσει σε τι βαθμό το δικαιούνται, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Ούτως ή άλλως, λοιπόν, τα πράγματα είναι πολύ δυσκολότερα από παλιά, αλλά σε αυτό ο Συνήγορος δεν αποτελεί εξαίρεση.

Ο Δημήτρης Χριστόπουλος κρούει εδώ τον κώδωνα του κινδύνου για τον Συνήγορο του Πολίτη που δείχνει ενδεχομένως να έχει χάσει τον βηματισμό του.