Στην αίθουσα της Μεγάλης Κλοπής

13.2.14


Πριν διαβάσετε τις υπόλοιπες γραμμές, θέλω να κάνω μια βαρυσήμαντη δήλωση: δεν είμαι ο George Clooney. Το ξεκαθαρίζω γιατί και πολλοί στον δρόμο μας μπερδεύουν -αν και νιώθω λίγο πιο γοητευτικός από αυτόν- αλλά και γιατί το άρθρο αυτό αφορά τα περίφημα Ελγίνεια.

Εντελώς συμπτωματικά με την πρόσφατη ανακίνηση του θέματος από τον δημοφιλή ηθοποιό του Hollywood, πριν από περίπου 10 μέρες επισκέφθηκα για πρώτη φορά το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου στους χώρους του οποίου για άλλους φιλοξενούνται και για άλλους βρίσκονται αιχμάλωτα τα μάρμαρα του Παρθενώνα.

Πριν καν μπει κανείς στην αίθουσα, το πρώτο πράγμα που κανείς διαπιστώνει είναι ότι υπάρχει ένα μέρος στον κόσμο το οποίο αυτοσυστήνεται ως «The Parthenon Galleries» χωρίς να βρίσκεται στην Αθήνα ή έστω κάπου στην Ελλάδα. Παράξενο συναίσθημα, μια πρώτη υπενθύμιση ότι κάτι παράξενο συμβαίνει εδώ.


To δεύτερο πράγμα που τουλάχιστον με εξέπληξε προσωπικά ήταν ο αριθμός των εκθεμάτων. Αν και μάλλον ανήκω στην κατηγορία των καλά ενημερωμένων για το επίμαχο θέμα, δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι μιλάμε για τόσα πολλά μάρμαρα. Είναι πολλά, είναι σε εξαιρετική κατάσταση και αποτελούν αληθινά αριστουργήματα.



Πρόκειται για μια από τις πλέον εντυπωσιακές, αν όχι η πιο εντυπωσιακή, συλλογές αρχαίων ελληνικών γλυπτών που μπορείτε να συναντήσετε κι όχι τυχαία τη στιγμή της δική μου επίσκεψης είχε πολλαπλάσιους επισκέπτες από τις υπόλοιπες αίθουσες. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η είσοδος στο Βρετανικό Μουσείο είναι δωρεάν.



Παρότι ήμουν σε θέση να αντιληφθώ τη γοητεία που ασκούσαν πάνω μου τα εντυπωσιακά εκθέματα, δεν κατάφερα να νιώσω την ίδια ικανοποίηση με την επίσκεψη μου σε άλλα σημαντικά μουσεία της Ευρώπης. Μάλλον γιατί αυτή τη φορά ήξερα. Η γνώση ως μειονέκτημα.

Δεν είμαι εθνικιστής, δεν πιστεύω ότι είμαστε ο περιούσιος λαός του σύμπαντος και δεν νιώθω ανώτερος από κανέναν άλλον απλώς επειδή γεννήθηκα Έλληνα αλλά δεν μπορούσα με τίποτα να κλείσω τα αυτιά μου στην εσωτερική φωνή που ούρλιαζε «φέρτε τα πίσω», που μου έλεγε περιπαιχτικά ότι εκείνη τη στιγμή χάζευα τον σωρό των πιο όμορφων κλοπιμαίων του δυτικού κόσμου.

Πώς να παραμείνεις ψύχραιμος όταν στις καρτέλες που περιέγραφαν τα εκθέματα έβλεπες ουσιαστικά τα σημεία του Παρθενώνα από τα οποία έγινε η κλοπή;


Πώς να μην νιώθεις ότι σε θεωρούν κορόιδο με αναρτημένα κείμενα στα οποία τονίζεται η συμβολή του Λόρδου Έλγιν στη...διάσωση των μαρμάρων;


Πώς να κάτσεις να απαντήσεις στα σοβαρά στο φοβερό επιχείρημα περί «δυο διαφορετικών ιστοριών»;


Συνοψίζοντας το μίνι παραλήρημα μου, θέλω να σταθώ στο εξής: ο Παρθενώνας υπάρχει και εδώ και λίγα χρόνια υποστηρίζει κι από ένα μουσείο αντάξιο του μεγαλείου του.

Δεν στέκει λογικά να βρίσκεται αλλού ο Παρθενώνας κι αλλού τα μάρμαρα του, πόσο μάλλον όταν ξέρουμε ποιος και πως τα έκλεψε. Φαντάζομαι ότι αν αφαιρέσει κάποιους τους δείκτες του Big Ben και τους εκθέσει στην Ελλάδα, οι Βρετανοί δεν θα το βρουν εξίσου θεμιτό.

Η Ελλάδα δεν είναι ούτε Αίγυπτος ούτε Ιράκ, δεν είναι μια χώρα στην οποία τα Ελγίνεια ή κάθε αντίστοιχο έκθεμα μπορεί να κινδυνεύσει. Τα μάρμαρα μας ανήκουν και δυο αιώνες ξενιτιάς μοιάζουν εδώ και δεκαετίες υπεραρκετά.

Βring them back.