Ψηλαφίζοντας την Πολιτική Ιστορία

20.12.09

Toυ Τριαντάφυλλου Καρατράντου

«Η άγνοια της ιστορίας μας κάνεις να συκοφαντούμε τους δικούς μας καιρούς». Η φράση αυτή του Flaubert πρέπει να μας βάζει σε σκέψεις για τη μελέτη της ιστορίας και τη χρησιμότητα των ιστορικών, με τη στενή ή την ευρεία έννοια, βιβλίων.

Δεν είναι συνηθισμένο στην Ελλάδα, ένα βιβλίο που μιλά για την ιστορία, εάν δεν θίγει την αντίληψή μας για την ελληνικότητα, να πυροδοτεί μία συζήτηση γύρω από ζητήματα της ιστορίας μας, ειδικά ζητήματα του πρόσφατου παρελθόντος. Γεγονότα όπως είναι η Εθνική Αντίσταση, ο Εμφύλιος Πόλεμος, η Δικτατορία.
Ένα άλλο σοβαρό έλλειμμα μας ως αναγνωστικό κοινό είναι η μη ουσιαστική ενασχόληση με την πολιτική ιστορία. Εάν η ιστορία γενικώς κάνει κύκλους, είτε ως φάρσα είτε όχι, η πολιτική ιστορία, ειδικά του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα, είναι ένα ζωντανό εργαστήρι ανάλυσης για την εξαγωγή συμπερασμάτων

Δύο λοιπόν βιβλία, τα οποία είναι εξόχως σημαντικά για να κατανοήσουμε την νεότερη πολιτική ιστορία της Ελλάδας, θα ήθελα να σας συστήσω μέσα από την Παραπολιτική. Το πρώτο, είναι ένα βιβλίο που αναφέρεται γενικά στον Ψυχρό Πόλεμο και στην δόμηση και στην αποδόμηση της ΕΣΣΔ, μέσα από την θρυαλλίδα της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου. Είναι οι απαντήσεις του Marc Ferro στις ερωτήσεις της εγγονής του Σοαζίγκ. Μία έφηβη προβληματίζεται για την πτώση του Τείχους, αλλά και για την πτώση του Κομμουνισμού, με ερωτήσεις απλές, αλλά με απαντήσεις δύσκολες και σύνθετες. Είναι μία διαφορετική δουλειά, που...

...κωδικοποιεί με απλό, αλλά όχι απλουστευμένο τρόπο, τα γεγονότα που άλλαξαν τον κόσμο μας.
Ο Ψυχρός Πόλεμος είναι ένα γεγονός που όλοι όσοι θέλουν να μελετήσουν σε βάθος τα αίτια, αλλά και το πλαίσιο του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, του πρώτου θερμού επεισοδίου αυτού του Ψυχρού Πολέμου όπως τονίζεται στο War Studies του King’s College, θα πρέπει να σταθούν σοβαρά.

Έχουμε ακούσει όλοι, αλλά και διαβάσει, αρκετές αναλύσεις για το ρόλο των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας στην προετοιμασία του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου. Ένα βιβλίο, για έναν άνθρωπο που πήρε μέρος στην Αντίσταση κατά των Γερμανών στην Ελλάδα, έναν άνθρωπο που βρέθηκε στο Γοργοπόταμο, έναν άνθρωπο που αγάπησε την Ελλάδα και έμεινε σε αυτή, έρχεται να δώσει μία άλλη οπτική στην μυθική πια πολιτική της Βρετανίας έναντι των αντιστασιακών οργανώσεων στην Ελλάδα. Η απόρρητη έκθεση του 1943 του Ταγματάρχη David Wallace έρχεται να φωτίσει πτυχές εκείνης της σκοτεινής περιόδου. Την επιμέλεια και την μετάφραση της έκθεσης έχει κάνει ο Πέτρος Μακρής- Στάικος. Πρόκειται για μία ρεαλιστική και μεστή πολιτική ανάλυση που όλοι πρέπει να διαβάσουμε. Το βιβλίο κοσμείται από ένα εξαιρετικό σημείωμα του Καθηγητή Στάθη Καλύβα.

Θα ήταν προτιμότερο από το να ψάχνουμε την ιστορία στις σκηνές των κινηματογραφικών ταινιών, να την αναζητούμε μέσα από τις γραπτές μαρτυρίες των ανθρώπων που την δημιούργησαν Αυτή είναι η παρακαταθήκη των ιστορικών βιβλίων.

Marc Ferro, (2009), Εξηγώντας την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου και του Κομμουνισμού στην Εγγονή μου, Εκδόσεις Νόβολι, 2009.

Πέτρος Μακρής Στάικος, (2009), Βρετανική Πολιτική και Αντιστασιακά Κινήματα στην Ελλάδα, Εκδόσεις Ωκεανίδα, 2009.

Κοινοποιήστε το στο Facebook