Του Αλέξανδρου Αποστολίδη*Το 1870 η Γαλλία, ενοχλημένη από την εξευτελιστική στάση του Πρώσου Βασιλιά έναντι του Γάλου πρέσβη, κήρυξε πόλεμο. Η απόφαση της Γαλλίας ήταν περισσότερο για εσωτερική κατανάλωση. Ο αυτοκράτορας Ναπολέοντας ο τρίτος, που δεν ήταν δημοφιλής λόγο της κακής οικονομικής κατάστασης της χώρας, ένιωσε πίεση από τις διαδηλώσεις υπέρ της αποκατάστασης της υπερηφάνειας του γαλλικού έθνους, και θεώρησε ότι θα αποκαθιστούσε το κύρος του προς τους Γάλλους με την κήρυξη του πολέμου. Οι στρατιωτικοί, που γνώριζαν την αληθινή ανισορροπία δυνάμεων εναντίων της Γαλλίας, μάταια προσπαθούσαν να τον μεταπείσουν. Το διπλωματικό σώμα...
...ήταν επίσης ανήσυχο, αφού διαφαινόταν ότι η στάση της Γαλλίας δεν είχε στήριξη από άλλες σημαντικές Ευρωπαϊκές δυνάμεις, ενώ η Πρωσία είχε κηρύξει στρατιωτική συμμαχία με αλλά Γερμανικά κρατίδια. Ο κόσμος της Γαλλίας δεν γνώριζε την πραγματικότητα. Ο αυτοκράτορας όμως, αν και ήξερε τα προβλήματα που αντιμετώπισε η Γαλλία, δεν ήθελε να δεχτεί επίκριση από τον κόσμο του και κήρυξε πόλεμο.
Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό για την Γαλλία αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. Τα Γαλλικά στρατεύματα ηττήθηκαν και περικυκλώθηκαν στο φρούριο του Sedan. Η πτώση του Sedan είχε τεράστιες συνέπειες. Ακολούθησαν αλλεπάλληλα δείνα για την χώρα – επαναστάσεις, εισβολή, εξευτελιστικοί οικονομικοί οροί και αποζημίωση προς την Πρωσία. Η Πρωσία ενοποίησε την Γερμανία κάτω από το βασιλικό της θρόνο, αλλάζοντας την ισορροπία δυνάμεων τις Ευρώπης, και έτσι θέτοντας την βάση για τους δυο παγκόσμιους πολέμους που ακολούθησαν.
Βλέποντας την απόφαση της κυπριακής βουλής να καταψηφίζει το μόνο σχέδιο σωτηρίας της Κύπρου κάτω από την πίεση του λαϊκού αναβρασμού μου θύμισε την Γαλλία του 1870. Το σίγουρο είναι ότι το αίσθημα ταπείνωσης είναι δικαιολογημένο: το Eurogroup ζήτησε από την Κύπρο να ανευρεθεί το ποσό του 5.8 δισεκατομμυρίων ευρώ, αγνοώντας το γεγονός ότι ο τραπεζικός μας τομέας είναι σε κρίση, κυρίως λόγω την απόφασης του Eurogroup να κουρέψει το ελληνικό δημόσιο χρέος. Όμως το αίσθημα ταπείνωσης θα έπρεπε να περάσει σε δεύτερη μοίρα μπροστά στην ανάγκη επιβίωσης της χώρας και την εξυγίανση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος.
Το τραπεζικό μας σύστημα είναι υπό κατάρρευση, λόγο των κακών χειρισμών της Κύπρου και του Eurogroup. Κακώς υπήρχε η διοχέτευση ρευστότητας προς μια τράπεζα που όλοι γνώριζαν ότι έπρεπε να κλείσει. Αυτή η διοχέτευση ρευστότητας ήταν και ο μοχλός πίεσης που δεν άφησε περιθώρια διαπραγμάτευσης στην κυβέρνηση της Κύπρου. Κακώς δεν υπήρχε η διεκπεραίωση του πόνου που θα πρέπει να υποστεί η Κύπρος προς τους επενδυτές κυβερνητικών ομολόγων. Κακώς αποφασίστηκε το κούρεμα των μικροκαταθετών. Όμως αυτή τη στιγμή η Βουλή αποφάσισε ότι η δικαιολογημένη αγανάκτηση του κόσμου είναι πιο σημαντική από την οικονομική επιβίωση της χώρας. Η Βουλή συμπεριφέρθηκε σαν των Ναπολέοντα του 1870. Αν και γνώριζε ότι μια τέτοια απόφαση φέρνει την Κύπρο στο χείλος μιας άτακτης χρεωκοπίας, η βουλή προτίμησε την ευθυνόφοβη πολιτική εσωτερικής κατανάλωσης.
Το κόστος μιας άτακτης χρεωκοπίας θα είναι δυσβάστακτο. Δεν έχουμε δικό μας νόμισμα και οι οικονομία μας είναι απόλυτα συνδεδεμένη με αυτή της Ευρώπης. Σαν αποτέλεσμα η χρεωκοπία και η έξοδος από το ευρώ θα προκαλέσει μια σειρά από βίαιες αλλαγές και στρεβλώσεις. Το κούρεμα των καταθέσεων σε τέτοια περίπτωση θα είναι της τάξης του 50%, και η υποτίμηση του νέου νομίσματος θα αυξήσει την τιμή πρώτον υλών (π.χ. βενζίνης) κατά 30% με 100%. Ο πληθωρισμός θα καταστρέψει την μεσαία τάξη, και το εισόδημα της χώρας θα έχει πληγεί ανεπανόρθωτα, χωρίς να υπάρξει αύξηση των εξαγωγών, αφού η ανταγωνιστικότητα που θα παρείχε μια υποβάθμιση του νέου νομίσματος θα πληγωνόταν από την αύξηση της τιμής της βενζίνας. Τώρα είναι η ώρα για την Βουλή να πάρει τις ευθύνες της σοβαρά και να προστατέψει την Κύπρο από τα χειρότερα.
*Ο Αλέξανδρος Αποστολίδης διδάσκει Οικονομική Ιστορία στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Κύπρου. Μπορείτε να διαβάσετε το blog του εδώ κι ένα σχετικά πρόσφατο άρθρο του για τις ευθύνες Χριστόφια στον Guardian εδώ.
