Κώστας Μπακογιάννης: Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν είναι στην πραγματικότητα ούτε τοπική ούτε αυτοδιοίκηση

11.11.13

(...)Το αποτέλεσμα είναι πως στη χώρα μας η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν είναι στην πραγματικότητα ούτε τοπική ούτε αυτοδιοίκηση.

Δεν είναι τοπική, επειδή βρίσκεται αντιμέτωπη με «υπερτοπικά» προβλήματα. Η υπανάπτυξη, η ανεργία, η υψηλή φορολογία, η έλλειψη ρευστότητας, η γραφειοκρατία, η απαξίωση δημοσίων υπηρεσιών, η απουσία ίσων ευκαιριών, μαστίζουν το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, ανεξάρτητα με το αν κάποιος ζει στην Αθήνα, τη Βέροια, το Καρπενήσι ή τη Ρόδο.

Δεν είναι αυτοδιοίκηση, διότι στερείται ανεξαρτησίας και αυτονομίας. Αντιμετωπιζόμαστε σαν τα προστατευόμενα ανήλικα του πολιτικού συστήματος, με άμεσες και έμμεσες οικονομικές επιχορηγήσεις, αυστηρούς κανόνες, ένα ασφυκτικό νομικό και θεσμικό πλαίσιο και βέβαια το μακρύ χέρι του κράτους στα συρτάρια μας.

Αυτά δεν σημαίνουν πως οι δήμοι είναι αδύναμοι και ανήμποροι. Ακόμα και σήμερα, η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα πετυχαίνει, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, αποτελέσματα. Με περικοπές που ξεπερνούν το 60% για τις λειτουργικές μας δαπάνες και το 80% για επενδύσεις –αντίστοιχες των οποίων αν είχε κάνει το κεντρικό κράτος θα είχαμε πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα εδώ και τουλάχιστον ένα ή δύο χρόνια– οι δήμοι καλούνται να κάνουν περισσότερα με λιγότερα.

Η αλήθεια όμως είναι πως το σύστημα έχει φτάσει στα όριά του και απαιτείται μια μεγάλη και σαρωτική αλλαγή. Το πρώτο βήμα προς τη χειραφέτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η πλήρης οικονομική ανεξαρτησία της. Πολύ απλά να μάθουμε να ζούμε με αυτά που έχουμε. Το υπουργείο των Οικονομικών θα καταφέρει με αυτόν τον τρόπο να εξοικονομήσει περίπου 2,9 δισ. ευρώ – και για να έχουμε μια αίσθηση των μεγεθών, το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου με το σύνολο της φορολογίας των ακινήτων. Η προτεινόμενη τοπική φορολογία έχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα: Πρώτον, ο δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο θα είναι άμεσα υπόλογοι στους δημότες για την παραμικρή δαπάνη. Δεύτερον, θα ισχύει η αρχή της ανταποδοτικότητας, με τους δημότες να γνωρίζουν πως τα χρήματά τους επιστρέφουν σε αυτούς με τη μορφή έργων ή υπηρεσιών.

Το επόμενο βήμα είναι μια συνολική επανεκτίμηση των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ασφαλώς, οι οικονομικοί έλεγχοι, το λεγόμενο οικονομικό παρατηρητήριο των δήμων, είναι ευπρόσδεκτοι. Στο κάτω κάτω, θα πρέπει η Τοπική Αυτοδιοίκηση να κάνει και αυτή την αυτοκριτική της. Για πολλά χρόνια αποτέλεσε εστία διαφθοράς, κακοδιαχείρισης και σπατάλης. Όμως, υπάρχει μια σειρά από νομοθετικά εργαλεία, από χρήσεις γης, μέχρι γενικά πολεοδομικά σχέδια και σχέδια πόλης, τα οποία θα μπορούσαν να ασκούνται αποκλειστικά από τους δήμους. Ταυτόχρονα, θα μπορούσαν να διατεθούν στους δήμους τα κατά τόπους περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου. Οι τοπικές κοινωνίες έχουν τα περισσότερα να κερδίσουν και τα περισσότερα να χάσουν από την αξιοποίηση ή μη της περιουσίας τους.

Είναι παράλογο να περιμένουμε από το ΤΑΙΠΕΔ να χειριστεί τις εκτάσεις της ΚΕΔ στο Μεσολόγγι, από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού το Εθνικό Στάδιο Χανίων ή από τη Γενική Γραμματεία Δασών το παλιό εργοστάσιο ξυλείας στον Φουρνά της Ευρυτανίας. Οι δήμοι μπορούν πιο γρήγορα και πιο υπεύθυνα να προχωρήσουν μπροστά.(...)

Ένα πολύ ενδιαφέρον και με συγκεκριμένες προτάσεις άρθρο του δημάρχου Καρπενησίου Κώστα Μπακογιάννη στην Καθημερινή εδώ.