Ο υποψήφιος Τραμπ ίσως ηττηθεί αλλά το κοινωνικό πρόβλημα Τραμπ δεν πρέπει να υποτιμηθεί

8.11.16

Το εύστοχο πρωτοσέλιδο του γερμανικού Der Spiegel για τις αμερικανικές εκλογές
Φτάσαμε λοιπόν στο τέλος του δρόμου. Οι πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών προσέρχονται σήμερα στις κάλπες και καλούνται να επιλέξουν μεταξύ της Χίλαρι Κλίντον και του Ντόναλντ Τραμπ, μετά από μια προεκλογική περίοδο που νιώθεις ότι κράτησε χρόνια.

Μια μέρα πριν το δημοψήφισμα για το Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο τίτλος του σχετικού άρθρου της Παραπολιτικής ήταν «Στους καιρούς που το αδύνατο μοιάζει δυνατό (με την κακή έννοια) και να ένα απόσπασμα του:
Προσωπικά, δεν υιοθετώ την υπεραπλουστευτική αντίληψη κατά την οποία η δολοφονία της σπουδαίας Joe Cox αρκεί από μόνη της για να γύρει την πλάστιγγα υπέρ του Remain. Είναι τόσο το δηλητήριο που έχει χυθεί στη βρετανική κοινωνία που δεν είμαι βέβαιος αν ακόμα κι ένα τόσο τραγικό γεγονός αρκεί για να συνετίσει κρίσιμες μάζες.
Πράγματι, κόντρα στις περισσότερες δημοσκοπήσεις, οι Βρετανοί επέλεξαν να ταχθούν υπέρ της αποχώρησης της χώρας τους από την Ε.Ε, ταράζοντας τη μακάρια αδράνεια των προοδευτικών δυνάμεων της χώρας και αποκαλύπτοντας το όλο και συρρικνούμενο εύρος επιρροής των φιλελεύθερων ελίτ.

Παρόλο που δεν υπάρχουν αρκετές δημοσκοπήσεις που να δείχνουν ότι ο Τραμπ μπορεί απόψε να κερδίσει τις εκλογές, νομίζω ότι μετά το Brexit, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τίποτα, πόσο μάλλον από τη στιγμή που η διαφορά μεταξύ των δυο υποψηφίων μειώθηκε σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες.

Προσωπικά, δεν υιοθετώ την υπεραπλουστευτική αντίληψη κατά την οποία αρκεί η ανάδειξη του σεξιστικού και ρατσιστικού προφίλ του Τραμπ για να γίνει η πλάστιγγα υπέρ της ανυπόφορα συστημικής Χίλαρι. Είναι τόσο το δηλητήριο που έχει χυθεί στην αμερικανική κοινωνία που δεν είμαι βέβαιος αν ακόμα και ο τόσο πρόδηλα προβληματικός χαρακτήρας ενός υποψηφίου αρκεί για να συνετίσει κρίσιμες μάζες.

Αν είχα δικαίωμα ψήφου στις ΗΠΑ σίγουρα θα ψήφιζα με κλειστή μύτη τη Χίλαρι αλλά από την άλλη δεν μπορώ να αδικήσω έναν κόσμο που έχει βαρεθεί να συμβιβάζεται με μέτριους υποψήφιους, μόνο και μόνο για να μην εκλεγεί κάτι χειρότερο. Το βασικό μήνυμα της προεκλογικής καμπάνιας της Χίλαρι ήταν λίγο-πολύ το «ξέρω ότι με μισείτε αλλά ο άλλος είναι τέρας», ένα κυνικό μήνυμα αποδοχής των ανισοτήτων και των διαιρέσεων της σύγχρονης αμερικανικής κοινωνίας, χωρίς κανένα ενδιαφέρον αναζήτησης των αιτιών που γέννησαν το φαινόμενο Τραμπ.

Θέλω να εκλεγεί η Χίλαρι αλλά δυστυχώς είμαι απολύτως βέβαιος ότι ως Πρόεδρος των ΗΠΑ θα επιβεβαιώσει κάθε κριτική που της ασκείται και θα αναλωθεί σε μια συστημική και «κανονική» άσκηση της εξουσίας. Εξάλλου, εστιάζοντας τόσο στα μειονεκτήματα του αντιπάλου της, απέφυγε να κάνει και μια πιο αριστερή στροφή, για την οποία έδειξαν ότι διψούν οι νεαροί Αμερικανοί μέσω της στήριξης τους στο Μπέρνι Σάντερς.

Αντί ενός δικού μου επιλόγου, παραθέτω στα...εγγλέζικα, δυο αποσπάσματα που συνοψίζουν τους φόβους μου για την επόμενη μέρα των ΗΠΑ, της χώρας που επηρεάζει όσο καμία άλλη τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες.

Ο Mark Mazower σημειώνει στους Financial Times:
Dictatorship never went away and may even be coming back. The latest example is in Turkey where President Recep Tayyip Erdogan’s assault on the media and the universities marks a new low for basic freedoms in his country. But fascism was always about more than the dictators. Indeed, as the conservative political thinker Michael Oakeshott wrote decades ago, it is a kind of liberal illusion to focus on the figure of the dictator, as though one person was the only problem. The real problems lie in the dictator’s shadow, in the conditions that enable the leader’s rise. The hollowing out of those basic institutions without which no modern state or society can govern itself, the extremism of political discourse — these things are already with us. And seem set to persist in the US.
Ο John Cassidy αναρωτιέται μέσω του The New Yorker:
And if, in the coming years, robots and algorithms provide another big shock to the economy, destroying tens of millions more decent-paying jobs, how many former truck drivers and displaced white-collar workers will be receptive listeners to a future Trump?
Εύχομαι λοιπόν ο Τραμπ απόψε να ηττηθεί αλλά από αύριο η προοδευτική Αμερική να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στη ρίζα του γιατί διαφορετικά ο Τραμπ θα μοιάζει με αγγελούδι μπροστά σε αυτούς που θα επιχειρήσουν να τον διαδεχθούν...