Η εσωτερική πτήση από την Κωνσταντινούπολη για το Ντιγιάρμπακιρ είχε διάρκεια περίπου 2 ωρών, θυμίζοντας μου πόσο μεγάλη σε έκταση είναι η γειτονική Τουρκία. Οι χάρτες της Google υπολογίζουν την εν λόγω απόσταση σε 1.455 χιλιόμετρα ενώ τα τουρκοσυριακά σύνορα είναι μόλις 200 χιλιόμετρα μακριά.
Τα παραδοσιακά ταξιδιωτικά αντανακλαστικά μου ενεργοποιούνται και ετοιμάζομαι για την πρώτη φωτογραφία του ταξιδιού από τη σκάλα αποβίβασης του αεροπλάνου. Λίγα μόνο δευτερόλεπτα μετά, ένας στρατιώτης εμφανίζεται και μου γνέφει αρνητικά κι έτσι παρατηρώ ότι οι εγκαταστάσεις φέρουν αυτό το γνώριμο χακί χρώμα.
Με πλησιάζει και παίρνοντας θάρρος από τη μελαχρινή μου εμφάνιση, μου απευθύνεται στα τούρκικα για να εισπράξει μια χαζοχαρούμενη σιωπή μου, η οποία θα θεραπευθεί λυτρωτικά από τις εξηγήσεις της ντόπιας...συνοδείας μου. Η σκηνή θα επαναληφθεί πολλές φορές σε όλο το ταξίδι κάνοντας με να νιώθω σαν τους ξένους προπονητές που δίνουν συνεντεύξεις Τύπου συνοδεία διερμηνέων. Είχε την πλάκα του, στα διάφορα παζάρια η αξία του αποτιμήθηκε και χρηματικά.
Στη διαδρομή με το ταξί από το αεροδρόμιο μέχρι το κέντρο της παλιάς πόλης, θα περάσουν από το παράθυρο μου όλες οι εικόνες που συνθέτουν τη σημερινή Τουρκία: μεγάλα έργα υποδομών, άναρχα πυκνή δόμηση, μποτιλιάρισμα, εμφανής φτώχεια με πινελιές έντονου πλούτου. H νέα πόλη του Ντιγιαρμπακίρ είναι ένα έκτρωμα από άφθονο τσιμέντο, ελάχιστα ελκυστικό στον ξένο επισκέπτη.
H παλιά όμως πόλη είναι κάτι παραπάνω από ενδιαφέρουσα για όσους γοητεύονται από την Ανατολή και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Τα τείχη του Ντιγιάρμπακιρ είναι ιδιαίτερα αναγνωρίσιμα στην Τουρκία και περιστοιχίζουν σχεδόν ολόκληρη την παλιά πόλη, κάτι που αποδείχθηκε ιδιαίτερα χρήσιμο για τον προσανατολισμό μας.
Την επόμενη μέρα, επισκεφθήκαμε κάποια σημεία τους που είναι ιδιαίτερα καλά συντηρημένα και ανοιχτά για το κοινό, αν και προσωπικά λίγο τρόμαξα από τα γυμνά σκαλιά που χρειάστηκε να ανεβούμε και το ανώμαλο δάπεδο της κορυφής τους. Θα ήθελα πολύ να μάθω αν έχουν σημειωθεί ατυχήματα, θα μου έκανε εντύπωση αν όχι. Τα τείχη πάντως βρίσκονται εκεί περίπου από τις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ, όταν και κατασκευάστηκαν από τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Κωνστάντιο Β'.
Χτισμένο στη δεξιά όχθη του θρυλικού ποταμού Τίγρη, εκεί που κάποτε ήταν η Αμίδα της αρχαίας Μεσοποταμίας, το Ντιγιάρμπακιρ θεωρείται σήμερα η άτυπη πρωτεύουσα των Κούρδων της Τουρκίας οι οποία στη γλώσσα τους διατηρούν την παλαιά ονομασία του και το αποκαλούν «Amed». Σύμφωνα με έρευνα του 2006, το 72% των 1.300.000 κατοίκων της πόλης μιλούν στην καθημερινότητα τους κουρδικά και όχι τουρκικά. Οι δυο γλώσσες δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους αλλά όλοι οι Κούρδοι της Τουρκίας γνωρίζουν πλέον τουρκικά. Το αντίθετο είναι κάτι παραπάνω από σπάνιο.
Στα παζάρια της πόλης, μπορεί κανείς να αγοράσει τη φανέλα μιας εθνικής ομάδας που δεν υπάρχει η οποία εκπροσωπεί μια χώρα που επίσης δεν υπάρχει.
Στα χρόνια της αιματηρής έξαρσης του κουρδικού ζητήματος, πολλές από τις σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ του τουρκικού στρατού και του περίφημου PKK έλαβαν χώρα στα πέριξ της πόλης η οποία είδε γι' αυτόν τον λόγο τον πληθυσμό της να αυξάνεται από τους κατοίκους μικρών χωριών και κωμοπόλεων που ήθελαν να προστατευθούν από τις εχθροπραξίες.
Ακόμα και σήμερα, η περιοχή δεν φημίζεται για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της. Τον Ιανουάριο, η μόνη ξένη δημοσιογράφος που ζει στην πόλη, η Frederike Geerdink από την Ολλανδία συνελήφθη με την κατηγορία της άσκησης προπαγάνδας υπέρ του PKK, με τον εισαγγελέα να προτείνει τελικά την αθώωση της μόλις πριν από δυο εβδομάδες. Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν παραμένει ένα ιδιαίτερα δημοφιλές πρόσωπο στην περιοχή, κάτι που μπορεί κανείς εύκολα να διαπιστώσει βλέποντας το παρατσούκλι του, «Apo», γραμμένο σε πολλά σημεία του δημόσιου χώρου.
Εξαντλημένοι από το ταξίδι, θα αφήσουμε τα πράγματα στο ξενοδοχείο και θα κάνουμε μια μικρή διερευνητική βόλτα εν όψει της επόμενης μέρας. Η βόλτα δεν θα κρατήσει για πολύ καθώς παραμόνευαν οι πειρασμοί που οι φωτογραφίες, που ακολουθούν, μερικώς κατάφεραν να αποθανατίσουν.
Συνεχίζεται...
