Η συγκλονιστική αφήγηση του Επιτρόπου Στυλιανίδη για το ταξίδι του στην Αφρική κατά την έξαρση του ιού Ebola

17.12.18


Αληθινά συγκλονιστική είναι η ιστορία που αφηγείται ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων Χρήστος Στυλιανίδης για την απόφαση του να επισκεφθεί την Αφρική κατά την κορύφωση της επιδημίας του ιού Ebola το 2014.

Παραθέτω ένα απόσπασμα από το σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» της Κύπρου:

Στις 24 Οκτωβρίου 2014 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με όρισε Ευρωπαίο Συντονιστή για τον Έμπολα, προτού μάλιστα αναλάβω επίσημα Επίτροπος. Ήταν σαν να μου έδιναν μια βόμβα στο χέρι, έτοιμη να εκραγεί… Η πρώτη μου απόφαση ήταν ότι έπρεπε να ταξιδέψουμε στην Αφρική. Έτσι κι έγινε, παρά τις ανησυχίες των επιδημιολόγων που επισήμαναν ότι ρισκάραμε την ασφάλειά μας. Λίγες μέρες μετά, στις 12 Νοεμβρίου, φύγαμε για τις τρεις χώρες που είχαν κτυπηθεί, τη Σιέρα Λεόνε, τη Λιβερία και τη Γουινέα. Σημειωτέον ότι είχαν σταματήσει όλες οι πτήσεις, εκτός από την Air France.

Δεν πήγαιναν ούτε αεροσυνοδοί, ούτε γιατροί, κανένας δεν τολμούσε να ταξιδέψει εκεί. Η απομόνωση ήταν κάτι απίστευτο.  Όταν αργά το απόγευμα φτάσαμε στο Κονάκρι, την πρωτεύουσα της Γουινέας, μόνο τότε αρχίσαμε να κατανοούμε τι συνέβαινε. Τα μέτρα ήσαν αυστηρά, ακόμα και οι χειραψίες απαγορεύονταν. Έτσι προέκυψε και το Ebola handshake, η κίνηση με τον αγκώνα… Συνεχίσαμε στο Φρίταουν, την πρωτεύουσα της Σιέρα Λεόνε, σε ένα σκοτεινό αεροδρόμιο με τον φόβο να πλανάται στον αέρα. Η πόλη είναι κτισμένη δίπλα στη θάλασσα σε σχήμα πετάλου. Το πλάνο μας ήταν το ίδιο κιόλας βράδυ να συναντηθούμε με τους ειδικούς για να μας ενημερώσουν. Λόγω της μεγάλης απόστασης και του δύσκολου δρόμου, όμως, αποφάσισαν να περάσουμε στην απέναντι πλευρά μέσω θαλάσσης. Στην αποβάθρα, όπου επιβιβαστήκαμε, τα ξύλα ήταν σπασμένα αλλά αυτό αποδείχτηκε εντέλει το μικρότερο πρόβλημα. Η ομίχλη ήταν τόσο πυκνή που δεν βλέπαμε μπροστά μας. Κάποια στιγμή συνειδητοποιήσαμε ότι η βάρκα δεν προχωρούσε. Ήταν μαζί μας δυο τύποι θυμάμαι και ο ένας κρατούσε μια εφημερίδα για να καθαρίζει το γυαλί από την υγρασία, επειδή ο οδηγός δεν έβλεπε.

Μετά από δύο ώρες φτάσαμε επιτέλους στην άλλη πλευρά. Για να μπούμε στο ξενοδοχείο, έπρεπε να μετρήσουν τη θερμοκρασία μας και να πλύνουμε τα χέρια μας με ειδικό αντισηπτικό.  Την επόμενη ημέρα έκανα τις συναντήσεις όπου διαπίστωσα ότι η Σιέρα Λεόνε ήταν μια χώρα υπό πλήρη κατάρρευση. Σε πιο καλή κατάσταση βρήκαμε τη Λιβερία, αν και τα πράγματα ήταν κι εκεί τραγικά. Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κατάσταση ήταν να αναλάβει τον έλεγχο ο αμερικανικός στρατός. Όπως και έγινε. Ο ιός δεν αφαιρούσε μόνο ανθρώπινες ζωές. Το χειρότερο ήταν ότι διέλυσε τα Συστήματα Υγείας αυτών των χωρών προκαλώντας χάος και ακυβερνησία.

Στη Λιβερία ζήσαμε την πιο συγκλονιστική εμπειρία. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα  είχαν στήσει ένα κινητό νοσοκομείο σε ένα κάμπο έξω από τη Μονρόβια. Υπήρχε μια συζήτηση εάν θα την επισκεπτόμαστε λόγω του κινδύνου που υπήρχε, αλλά εγώ είπα ότι θα πάμε. Μόνο η διάγνωση επί του εδάφους θα έφερνε τη θεραπεία… Σ’ εκείνο το νοσοκομείο γνώρισα μια νεαρή γιατρό, 28 χρόνων, από τη Σουηδία η οποία μου έκανε εντύπωση. Ήταν τόσο εξαιρετική που θα μπορούσε να δουλέψει οπουδήποτε, σε πανεπιστήμια, στον ιδιωτικό τομέα, όπου επιθυμούσε. Αυτή όμως επέλεξε να είναι εκεί, μέσα στα χωράφια, με λωρίδες ασφαλείας να χωρίζουν τους ασθενείς ανάλογα σε ποιο στάδιο βρίσκονταν. Μαζί με μερικούς άλλους γιατρούς εκπαίδευσαν τους ντόπιους για να εργαστούν ως νοσοκόμοι.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ έναν τοίχο με σημάδια από παλάμες. Ήταν ένας πίνακας όπου όποιος επιβίωνε άφηνε το αποτύπωμά του. Υπήρχαν αποτυπώματα ανθρώπων από 5 έως 65 χρόνων. Κάθε φορά, πίστεψέ με, που το θυμάμαι ταράζομαι. Είναι κάτι που θα κουβαλώ για πάντα μέσα μου, την αποστολή, το ταξίδι, την εξαθλίωση… Ο φόβος του Έμπολα διαχεόταν ύπουλα ανάμεσα στους ανθρώπους προκαλώντας ακόμα και αποκλεισμούς στις οικογένειες. Οι δοξασίες της Αφρικής θύμιζαν Μεσαίωνα στην Ευρώπη.