...ελληνική γλώσσα. Πλούτος του έθνους μας είναι εκείνα τα παιδιά που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν εδώ και ακόμη κι αν έφυγαν για τα Τίρανα, τη Μολδαβία, τη Νιγηρία θα χαιρετίσουν τον συνέλληνά τους με τη φράση «γεια σου, ρε πατρίδα...». Είναι τα παιδιά που μέχρι τα βαθιά τους γεράματα θα συγκινηθούν ακούγοντας Χατζιδάκι, θα χορέψουν ζεϊμπέκικο, θα τσουγκρίσουν δυο ποτήρια ρετσίνα. Αυτοί που -όπου και να πάνε, ό,τι κι αν κάνουν- θα κρατούν πάντα μέσα τους κάτι ελληνικό.
Τα χρειαζόμαστε αυτά τα παιδιά, όσο μάς χρειάζονται κι αυτά. Η ψυχή της Ελλάδας είναι η γλώσσα μας. Αυτή που στην Αλβανία έγινε δεύτερη ομιλούμενη μετά τα αλβανικά. Τα όρια του έθνους επεκτείνονται από τον αριθμό εκείνων που μιλούν ελληνικά: «Ελληνικόν έθνος», γράφει στην ιστορία του ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος «ονομάζονται όλοι οι άνθρωποι, όσοι ομιλούσι την ελληνικήν γλώσσαν, ως ιδίαν αυτών γλώσσαν». Ο θεμελιωτής της ελληνικής ιστοριογραφίας γνώριζε εξ ιδίας πείρας τι σημαίνει αποκλεισμός. Το 1845 απολύθηκε ως «ετερόχθων» από το υπουργείο Δικαιοσύνης, σύμφωνα με το ψήφισμα της Α’ Εθνικής Συνελεύσεως. Τότε ήταν οι «αυτόχθονες» που για ιδιοτελείς λόγους δεν έδωσαν ίσα δικαιώματα στους «άλλους», εκείνους που θα μπορούσαν να μπολιάσουν με τις ικανότητες και τις δεξιότητές τους το νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
Ένα σπουδαίο άρθρο από τον Πάσχο Μανδραβέλη εδώ.
