Γιώργος Παπανδρέου: Γελοιοποιήθηκαν οι θεωρίες συνωμοσίας, χάθηκαν στο Ζάππειο οι μαγικές λύσεις

4.9.13

Ενώπιον εκατοντάδων ανθρώπων των οποίων τις αμαρτίες σήκωσε ο ίδιος στην πλάτη του και με τους μισούς μετέπειτα απέναντι του, ο Γιώργος Παπανδρέου εκφώνησε μια ομιλία που καθίσταται εξ ορισμού ιστορική, μιας κι αποτελεί τη μαρτυρία του βασικού πολιτικού πρωταγωνιστή των τελευταίων ετών.

Παραθέτω τα βασικά της σημεία:

(...)Και αυτοί οι πολίτες, φίλες και φίλοι, είναι η ψυχή του ΠΑΣΟΚ. Άσχετα με το τι ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές.

Είναι όλοι αυτοί που παρότι ματώσαμε, θυσιαστήκαμε πολιτικά και ψυχολογικά...



...δίνοντάς τα όλα γι’αυτούς και την πατρίδα, δεν ολοκληρώσαμε ένα έργο που θα τους δικαίωνε.
Γιατί έχουν δίκιο -όσο κι αν είναι σκληρό για μας- ότι η δικαίωση περνά μέσα από το αποτέλεσμα.
Και το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό για το οποίο προσπαθήσαμε.

-Πετύχαμε σίγουρα τη χορήγηση οξυγόνου για να μην καταστραφεί η χώρα. Σημαντικό; Απόλυτα.
Αλλά δεν ήταν αυτός ο κύριος στόχος μας. Στόχος μας ήταν να δώσουμε λύση μια για πάντα στα δημοσιονομικά μας και να τα αλλάξουμε όλα τα κακώς κείμενα στη χώρα. Αναπτυξιακό μοντέλο, διοίκηση, κοινωνικό κράτος, πολιτικό σύστημα, τα πάντα. Σήμερα, μπορεί να μοιάζει ουτοπικό, αλλά αυτό προσπαθήσαμε και φτάσαμε κοντά.

Και σ’αυτόν τον κύριο στόχο μας, μπορεί να κάναμε όσα δεν έκανε καμία άλλη κυβέρνηση σε δύο χρόνια, 222 νομοσχέδια ψηφίστηκαν, και πάλι δεν προλάβαμε.Δεν αλλάξαμε τα κακώς κείμενα στη χώρα χώρα, όσο θέλαμε να τα αλλάξουμε. Όμως η παράδοση της αριστεράς λέει ότι κανένας μεγάλος αγώνας δεν δικαιώνεται αμέσως. Κανένας στρατηγικός στόχος δεν επιτυγχάνεται αν δεν μεσολαβήσουν ήττες, πισωγυρίσματα, λοιδορίες, λιποψυχίες, προδοσίες.

-Ξέρω όμως ότι τη διετία 2009-2011, μέσα στις χειρότερες δυνατές συνθήκες, έγινε μια αρχή προς τη σωστή κατεύθυνση, παντού. Σε κάθε τομέα. Αρχή, που αν είχε γίνει έστω λίγα χρόνια πριν, δεν θα χρειαζόμασταν ποτέ Μνημόνια.

Σήμερα, δεν υπάρχει θετικό αποτέλεσμα που να μην οφείλεται σε ενέργειες που εμείς ξεκινήσαμε. Από τη μείωση των ελλειμμάτων, τη φοροδιαφυγή και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, μέχρι την αύξηση του τουριστικού ρεύματος.

Ξέρω επίσης ότι, με στοιχειώδη ουσιαστική πολιτική συναίνεση το 2010, όταν η χώρα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα ή έστω αμέσως μετά τη Συμφωνία των Βρυξελλών τον Οκτώβριο του 2011, η χώρα θα βρισκόταν σήμερα σε πολύ καλύτερη μοίρα. Θα είχε γλυτώσει πολλά. Θα είχε περάσει σήμερα, ήδη, τον κάβο.

Κανονικά, σε συνθήκες στοιχειώδους πολιτικής ομαλότητας, σε λίγες εβδομάδες θα κρινόταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για το έργο μίας τετραετίας. Θα ήταν, είμαι σίγουρος, οι εκλογές της επόμενης ημέρας για την Ελλάδα. Οι εκλογές της νέας σελίδας στην ιστορία της χώρας.

Δεν θα το μάθουμε ποτέ. Γιατί την ώρα της ύψιστης εθνικής ευθύνης, κάποιοι σκεφτόντουσαν μόνο πώς θα αναρριχηθούν γρηγορότερα στην εξουσία. Και κάποιοι άλλοι πώς θα τελειώνουν μια ώρα αρχύτερα με μία δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Ο καθένας από αυτούς είχε τους δικούς του λόγους. Αποτέλεσμα; Έπληξαν τη χώρα και το δημόσιο συμφέρον.

-Τώρα, οι περισσότεροι τουλάχιστον έχουν έρθει στα λόγια μας. Τότε, η πολιτική συναίνεση για τους περισσότερους ακόμη και σε αυτονόητα πράγματα μπροστά στον κίνδυνο εθνικής καταστροφής, ήταν αδιανόητη. Ήταν πιο εύκολο για πολλούς να φτιάχνουν θεωρίες συνωμοσίας παρά να στηρίξουν.

Άλλοι επέλεξαν το ρόλο του «προπονητή της εξέδρας». Τους άρεσε για παράδειγμα, εκ των υστέρων βέβαια, το δεύτερο Μνημόνιο, αλλά όχι το πρώτο. Λένε ότι δεν ήθελαν το πρώτο Μνημόνιο, αλλά πανηγυρίζουν για την πρωτοφανή μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος που οφείλεται στο πρώτο Μνημόνιο. Λες και τα ελλείμματα θα εξαφανίζονταν με κάποιο μαγικό τρόπο. Λες και τα πλεονάσματα γίνονται από μόνα τους, χωρίς κόπο, χωρίς πόνο.

Τι ακούσαμε όλα αυτά τα χρόνια...
Πόσες μαγικές συνταγές που εξαφανίστηκαν κάπου γύρω στο Ζάππειο.

-Το ΠΑΣΟΚ που χρειάζονται η Ελλάδα και οι Έλληνες δεν μπορεί παρά να πρωταγωνιστεί στην πρόοδο και την αλλαγή της χώρας. Πρωτοστατεί στο σχηματισμό κυβερνήσεων συνεργασίας για κυβερνητική σταθερότητα, αλλά με ξεκάθαρο προοδευτικό πρόσημο. Όχι λευκές επιταγές.

Ενώνει όλες τις προοδευτικές δυνάμεις του τόπου, απέναντι στη δεξιά και την αριστερή συντήρηση.
Δεν διαιρεί. Στόχος μας - οι προοδευτικές μεταρρυθμίσεις με ανθρώπινο πρόσωπο. Δεν δικαιούμαστε να είμαστε παρακολούθημα κανενός. Καμίας δεξιάς ή αριστερής συντήρησης. Άλλωστε, φίλες και φίλοι, όλοι τους, τον δικό μας πολιτικό λόγο, των τελευταίων ετών, προσπαθούν να αντιγράψουν.  

-Αυτά λοιπόν που ξεκινήσαμε ως Κίνημα και ειδικά οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις της τελευταίας διετίας διακυβέρνησής μας πρέπει επιτέλους να βγουν από το τέλμα! Από το Open.gov μέχρι την αυτοδιοίκηση. Αυτό έπρεπε και πρέπει να εγγυηθεί το ΠΑΣΟΚ – κόκκινη γραμμή στην συνεργασία του με άλλες παρατάξεις.

-Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα κατρακυλάει στον ανορθολογισμό της μυθοπλασίας. Το τι έχει ακουστεί, δεν περιγράφεται. Να θυμηθούμε μερικά; Ότι μας χάριζαν δήθεν δισεκατομμύρια και εμείς τα αρνηθήκαμε. Τι έχουν να πουν όσοι τα έλεγαν αυτά μετά τα όσα βίωσε η Κύπρος;

Ότι «φουσκώσαμε» λέει επίτηδες το έλλειμμα, όταν με τρόμο ανακαλύπταμε κάθε μέρα νέους σκελετούς στην ντουλάπα και σήμερα, κανείς δεν αμφισβητεί το τρομακτικό έλλειμμα 15,6% του 2009. Ότι συνωμοτήσαμε για να μπούμε στον μηχανισμό! Όταν λιώσαμε στην κυριολεξία και να αποφύγουμε να ζητήσουμε βοήθεια από τους εταίρους αλλά και να πείσουμε τους Ευρωπαίους να μας στηρίξουν με ένα πρωτοφανές πακέτο διάσωσης στην ιστορία όταν μας απέκλεισαν οι αγορές.

Ότι αργήσαμε δήθεν να πάρουμε για 2-3 μήνες μέτρα, όταν η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, χώρες που είχαν εφαρμόσει προγράμματα προσαρμογής πολύ πιο πριν, εντάχθηκαν κι αυτές στο Μηχανισμό, θύματα κι αυτές μίας Ευρωπαϊκής Ένωσης που αδυνατούσε να διαχειριστεί την κρίση.

Ότι αρνηθήκαμε δήθεν προτάσεις για διαφορετική διαχείριση χρέους εξαρχής, όταν όλοι ξέρουν ότι ήμασταν εξαρχής σε διαρκή διαπραγμάτευση είτε για «κούρεμα» είτε για ανάληψη του ελληνικού χρέους από την ΕΕ, όλοι όμως οι εταίροι μας έλεγαν ότι θα συζητηθεί μόνο όταν δείξουμε αξιοπιστία στην προσαρμογή και πορευτούμε κοντά σε πρωτογενή πλεονάσματα;

Αυτή δεν είναι η πραγματικότητα και τώρα; Όλη η μυθοπλασία, όλες οι θεωρίες συνωμοσίας, ακόμη και των πιο κακόπιστων, γελοιοποιήθηκαν η μία μετά την άλλη από τις εξελίξεις. Η μυθοπλασία δεν είναι τίποτα άλλο από το ναρκωτικό του φοβισμένου. Το φοβισμένο κατεστημένο δημιουργούσε μύθους στον φοβισμένο πολίτη. Για να του πει ότι δεν υπήρχε και κάποιο σοβαρό πρόβλημα στη χώρα το 2009. Δεν υπήρχαν κακώς κείμενα. Και έτσι να τον αποπροσανατολίσει από το πραγματικό διακύβευμα της εποχής που είναι η διαμόρφωση μίας ισχυρής δημοκρατικής πολιτείας.

-Διαιρέθηκαν οι Έλληνες, επειδή έτσι το θέλησαν οι μυθοπλάστες, σε μνημονιακούς και σε αντιμνημονιακούς. Λες και αυτό ήταν το ζήτημα – το μεγάλο δίλημμα. Λες και υπάρχει κανένας που να θέλει σώνει και καλά Μνημόνια. Δεν απαντούν ούτε στο γιατί χρειάστηκαν, ούτε στο ποιές αξιόπιστες εναλλακτικές  υπήρχαν. Μόνο μύθοι.

-Το Αιγαίο και τα νησιά μας σήμερα πλημμυρίζουν από Τούρκους φιλήσυχους τουρίστες.
Διατηρήσαμε τις παραδοσιακές μας σχέσεις με τους άραβες και ανοίξαμε νέους δρόμους με το Ισραήλ. Προωθήσαμε την Ελλάδα στον ενεργειακό χάρτη. Μετά από δεκαετίες όλοι ομνύουν στο πιθανό φυσικό αέριο που θα βρούμε. Δικές μας κινήσεις και αποφάσεις – που, πιστέψτε με, και γεωπολιτικά δεν ήσαν απλές.Τι από αυτά θα είχε γίνει αν η Ελλάδα είχε ζήσει μια εθνική τραγωδία βίαιης χρεοκοπίας; Τι από αυτά θα είχε γίνει με την Ελλάδα απόβλητο της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

-Μία νέα πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απαραίτητη. Πρώτα στην οριστική αντιμετώπιση της κρίσης χρέους για όλες τις χώρες της περιφέρειας. Αυτό που έχω ονομάσει «η Μεγάλη Συμφωνία».  

Με λίγα λόγια: πιθανό κούρεμα, καλύτερη διαχείριση του χρέους και  ηπιότερη  δημοσιονομική προσαρμογή, αφού φτάσουμε σε πρωτογενές πλεόνασμα, με αντάλλαγμα αυστηρές προδιαγραφές που δεν θα είχαν να κάνουν με μέτρα οριζόντιας μορφής, αλλά μόνο με ουσιαστικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις, που απαντάνε στα πραγματικά προβλήματα της χώρας.

Μια παραλλαγή δηλαδή της αρχικής ελληνικής πρότασης του 2009. Βασισμένο σε όσα είχα πει το 2009, ότι ναι, λεφτά υπάρχουν εάν γίνουν οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις - μια πολύ παρεξηγημένη φράση.

-Παλεύουμε για μια προοδευτική Ευρώπη που θα ενώσει τους πολίτες, τους νέους, τις φωνές των λαών για μια δίκαιη, πράσινη δημοκρατική Ευρώπη. Και ο βασικός τρόπος για να το καταφέρουμε είναι η συμμετοχή, η ουσιαστική συμμετοχή του πολίτη στα όσα τον αφορούν. Όταν ζήτησα να γίνει δημοψήφισμα είχα και αυτό κατά νου.

Ένα δημοψήφισμα βέβαια δεν αποτελεί πανάκεια για τα προβλήματα μιας χώρας. Θα αποτελούσε όμως μία συνειδητή, συλλογική νέα αφετηρία. Θα απαντούσε στην ανάγκη να μιλήσει επιτέλους ξεκάθαρα ο κάθε πολίτης, χωρίς μεσάζοντες, για την ιστορική Συμφωνία που είχαμε εξασφαλίσει στις Βρυξέλλες. Να πάρουν όλοι θέση. Να ακουστεί η συλλογική, ξεκάθαρη φωνή της Ελλάδας πάνω στο μείζον. Να πάψει η αμφισβήτηση της συμμετοχής της Ελλάδας στο ΕΥΡΩ.

Η πρόταση για δημοψήφισμα όταν ανακοινώθηκε, ήταν η μόνη απάντηση στη παντελή έλλειψη πολιτικής σωφροσύνης και στην κορύφωση της δημαγωγίας. Για αυτό και ξεγύμνωσε τους πάντες.
Πολέμιοι της συμφωνίας των Βρυξελλών άρχισαν να επαινούν τις αρετές της.
Εχθροί του ευρώ άρχισαν να ανησυχούν ότι θα γυρίσουμε στη δραχμή.
Κήρυκες της επανάστασης κατά των αγορών, κραύγαζαν ότι αναστατώσαμε τις αγορές.
Μεγάλοι στα λόγια πατριώτες που κατηγορούσαν εμάς ως προσκυνημένους, άρχισαν να ρωτάνε αν πήραμε την άδεια πρώτα της Μέρκελ.

-Ήμουν, είμαι και θα είμαι εδώ να τις υπηρετώ. Με τις όποιες επιτυχίες και τα ανθρώπινα λάθη.
Όποιες κι αν είναι οι συνέπειες εγώ θέλω να είμαι πρώτα συνεπής στις αρχές που πιστεύω.
Γιατί δεν με κρατάει κανείς. Δεν υπήρξα ποτέ, ούτε σκοπεύω να γίνω όμηρος κανενός.
Τις ίδιες αρχές, με την ίδια παρρησία θα συνεχίσω να υπερασπίζομαι στην Ευρώπη και παντού στον κόσμο.  

Θα αφιερώσω όλες μου τις δυνάμεις για να  δώσω και να κερδίσω μάχες για τον τόπο μου και την δημοκρατία. Και σε αυτούς που με κατακρίνουν που ταξιδεύω, ένα έχω να πω. Λίγοι είμαστε εκεί έξω! Η Ελλάδα χρειάζεται φωνές. Και πρώην Πρωθυπουργούς, και υπουργούς, και δημοσιογράφους, και κάθε επαγγελματία που με την αξία του μπορεί να αποδείξει ότι η Ελλάδα δεν είναι αυτό που κάποιοι ήθελαν να περάσουν.

Μην κρύβεστε, μην φοβάστε και μην κατακρίνετε αυτούς που δίνουν την μάχη για την Ελλάδα διεθνώς. Παλεύουν απέναντι σε σκληρά στερεότυπα ακόμα και ρατσιστικές νοοτροπίες και είναι μια μάχη αξιοπιστίας που πρέπει άμεσα να κερδίσουμε.