Οι 58 κυρίως φοβούνται

21.10.13


Ακριβώς μια εβδομάδα πριν, την περασμένη Δευτέρα, δόθηκε στη δημοσιότητα ένα κείμενο από 58 προσωπικότητες που αναφερόταν στην Κεντροαριστερά.
Η δημόσια έκφραση αυτής της πρωτοβουλίας με βρήκε στο Βερολίνο και σήμερα διαπιστώνω ότι ήμουν μάλλον τυχερός, καθώς εκ των πραγμάτων δεν είχα αρκετό χρόνο για να καταθέσω την άποψη μου σε πρώτο χρόνο.

Σήμερα, με κάποια χρονική απόσταση, νομίζω ότι το πραγματικό ερώτημα για το συγκεκριμένο κείμενο είναι το αν πράγματι είναι σημαντικό, αν διαθέτει δηλαδή κάποια προστιθέμενη αξία τέτοια που αυτονόητα να το θέτει στη βάση της δημόσιας συζήτησης περί Κεντροαριστεράς.

Επί του περιεχομένου, το κείμενο δεν μου μοιάζει ιδιαίτερα σημαντικό. Δεν είναι πρωτότυπο, δεν διαθέτει απολύτως καμία ένταση κι αποτυγχάνει να πυροδοτήσει μια συζήτηση με όρους μέλλοντος. Είναι ένα κείμενο δειλό, γεμάτο φοβίες κι ενοχές, του οποίου ο συντάκτης μοιάζει να έχει περιοριστεί σε ένα ρόλο τροχονόμου κλισέ κι ορισμών που παρατίθενται ως φοβερά αυτονόητοι, παρά την παροιμιώδη ασάφεια τους (π.χ προοδευτικός ευρωπαϊσμός). Οι λέξεις προσπαθούν κυρίως να καμουφλάρουν τη μέχρι σήμερα αποτυχημένη πορεία του χώρου και παράλληλα επιχειρούν να προεξοφλήσουν το ανεύθυνο των 58 για μια πιθανή αποτυχία του εγχειρήματος.

'Εξάλλου, ήδη στις πρώτες γραμμές διαβάζει κανείς ότι η πρόσκληση γίνεται «χωρίς αποκλεισμούς». Η φράση αυτή σχεδόν με σοκάρει, τη βρίσκω φρικτή κυρίως γιατί υποδηλώνει μια πλήρη άγνοια της πολιτικής πραγματικότητας. Η Κεντροαριστερά δεν διαλύθηκε από ατύχημα ή από κάποια φυσική καταστροφή αλλά συνετρίβη στις κάλπες, με τους πολίτες να στέλνουν συγκεκριμένους ανθρώπους πίσω στο σπίτι τους. Αυτούς που ο κόσμος πέταξε έξω από την πόρτα, κανένα συλλογικό κείμενο δεν μπορεί να τους φέρει πίσω από το παράθυρο.

Το «πάμε όλοι μαζί» είναι απλώς μια ευχή, κάτι που απλώς εξυπηρετεί εκείνους που τους είναι ανθρώπινα δύσκολο να σπάσουν αυγά σε κοινωνικές σχέσεις δεκαετιών. Καμία μορφής ενότητας δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς συνειδητούς και καθαρούς αποκλεισμούς προσώπων και πρακτικών, ειδικά σε ένα χώρο όπως η Κεντροαριστερά όπου τα βαρίδια περισσεύουν (και συνυπογράφουν).

Τα αυγά όμως δεν παραμένουν άθικτα μόνο σε επίπεδο προσώπων αλλά και σε επίπεδο ιδεών, εκεί όπου εμφανίζεται και το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτό του κειμένου. Για όσους πιθανόν το έχουν ξεχάσει ή προτιμούν να το ξεχνούν, η λέξη Κεντροαριστέρα είναι μια σύνθετη λέξη και το δεύτερο συνθετικό της διαθέτει περισσότερα γράμματα από το πρώτο.

Το καινούριο στην Κεντροαριστερά δεν μπορεί να γεννηθεί επειδή κάποιοι φοβούνται το ενδεχόμενο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ του 2013. Το καινούριο στην Κεντροαριστερά δεν πρέπει να δημιουργηθεί με σκοπό να γίνει το ιδεολογικό άλλοθι διακυβέρνησης της χώρας από τον ακροδεξιό Αντώνη Σαμαρά και την εκτός ορθολογικού τόξου παρέα του. Όποιος μπορεί να ανεχθεί τον Φαήλο Κρανιδιώτη και τον Γιάννη Μιχελάκη, ας τους ψηφίσει κιόλας, δεν χρειάζεται να επικαλείται τις παραδόσεις της δημοκρατικής παράταξης για να διαχειριστεί τις ενοχές του.

Ο ιστορικός αντίπαλος της Κεντροαριστεράς ήταν και πρέπει να παραμείνει η συντήρηση όπως αυτή εκφράζεται από τη Νέα Δημοκρατία, η οποία μάλιστα στα χρόνια του Αντώνη Σαμαρά έχει μετατοπισθεί στα άκρα της ιδεολογικής της παράδοσης, φλερτάροντας έμμεσα αλλά συχνά κι άμεσα με το ακροατήριο της Χρυσής Αυγής.

Από την Αλλαγή του Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι τον Εκσυγχρονισμό του Κώστα Σημίτη, το ΠΑΣΟΚ, ως μονοπωλιακός εκφραστής της κυβερνώσας Κεντροαριστεράς, ήταν η παράταξη που έστριψε την ελληνική κοινωνία προς τα αριστερά, θεμελίωσε το κοινωνικό κράτος κι όταν χρειάστηκε, έθεσε την ίδια της ύπαρξη της στη διάθεση της εθνικής σωτηρίας, με τον Γιώργο Παπανδρέου να σηκώνει στις πλάτες του τις αμαρτίες 35 ετών κόντρα σε θεούς και δαίμονες.

Η Κεντροαριστερά οφείλει μεν να ορίσει ως εχθρό της τον οικονομικό αναλφαβητισμό του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος ενδέχεται και να αποδειχθεί επικίνδυνος για τη χώρα αλλά δεν μπορεί να εξισώνει την Αριστερά με την ακροδεξιά κομπανία που έχει εγκατασταθεί στο Μέγαρο Μαξίμου κι απαιτεί να σώσει τη χώρα με τους δικούς της, επαχθείς για τη Δημοκρατία όρους.

Η Κεντροαριστερά δεν πρέπει να επιτρέψει στο ΣΥΡΙΖΑ να εκπροσωπεί μονοπωλιακά όλους εκείνους τους πολίτες που αποστρέφονται την κυνική απαξίωση των θεσμών από τη Νέα Δημοκρατία και παράλληλα αηδιάζουν κάθε φορά που παρακολουθούν τα διαγγέλματα Πρετεντέρη και των ομοίων του στο πλαίσιο της χυδαίας κυβερνητικής προπαγάνδας. Για να τα βάλεις όμως με τον Πρετεντέρη, θα πρέπει και να μην εξαρτάς την όποια παρουσία σου στα πολιτικά πράγματα από αυτόν κι εκεί νομίζω ότι λίγο υποφέρει η ομάδα(;) των 58 η οποία αφελώς πιστεύει ότι κερδίζει πράγματα όταν γράφουν γι' αυτήν ύμνους το ΒΗΜΑ και τα ΝΕΑ.

Συνοψίζοντας, το πρόβλημα με το κείμενο των 58 δεν είναι ότι πρόκειται για ένα κακό κείμενο αλλά το ότι πρόκειται για ένα μίζερο κείμενο, που απλώς επιχειρεί να φτιασιδώσει το παλιό κι όχι να ενθαρρύνει τη δημιουργία του καινούριου. Οι 58 μοιάζουν να επιλέγουν συνειδητά το μονοπάτι ενός έντιμου συμβιβασμού με το υφιστάμενο πολιτικό κατεστημένο, υπονοώντας την προσωπική τους απροθυμία να διαθέσουν τις δυνάμεις του στη διάλυση του.

Οι 58 οργίζονται μεν με τα κακώς κείμενα της σημερινής πραγματικότητας αλλά περισσότερο τους φοβίζει το τι μπορεί να ακολουθήσει ενός μεγάλου πολιτικού bing bang. Προτιμούν να συμβάλουν σε μια αλλαγή της διαρρύθμισης των ανακτόρων παρά να τα δουν να καταλαμβάνονται. Ίσως γι' αυτό και τους στηρίζουν πιο πολύ όσοι φύσει και θέσει έχουν συνηθίσει ή μπορούν να φοβούνται τόσο.

Λυπάμαι αλλά δεν πρόκειται να προσπαθήσω να πείσω κανέναν ότι πρέπει να φοβάται τόσο.