Θεσµική παγίδα

24.10.11

Στην Ελλάδα είχαµε ένα εθνικό πλην όµως άθλιο σύστηµα οικονοµικής διακυβέρνησης στο οποίο συµµετείχε η πλειονότητα του πολιτικού προσωπικού. Μοίραζε προνόµια και απέφευγε κάθε γενικό και µακρόπνοο σχέδιο: συνταξιοδοτικές ρυθµίσεις ούτε δίκαιες ούτε βιώσιµες, δηµόσια έργα υπερτιµηµένα και µισοτελειωµένα, τοποθετήσεις στο ∆ηµόσιο που δεν εξυπηρετούσαν το δηµόσιο συµφέρον, πληρωµές σκοτεινές, άγνωστος αριθµός δηµοσίων υπαλλήλων, κρατικές προµήθειες αλαλούµ. Το σύστηµα είχε τυπική πολιτική νοµιµοποίηση, αλλά ήταν χτισµένο έτσι που να µην επιτρέπει πολλές επιλογές, είτε για τους ψηφοφόρους είτε για τους λίγους αιρετούς που ήθελαν να φέρουν κάτι καινούργιο. Παράδειγµα, η οικτρή αποτυχία όσων επιχείρησαν να θέσουν το Ασφαλιστικό σε πιο υγιείς βάσεις.

Η πολιτική οικονοµία χαρακτηρίζει µια τέτοια κατάσταση «θεσµική παγίδα» (institutional trap). Μερικές κοινωνικές οµάδες κερδίζουν από τα προνόµια του συστήµατος. Αλλες πιο πολυπληθείς πλήττονται, αλλά δεν µπορούν να φανταστούν και να πεισθούν ότι θα κερδίσουν σε ένα ριζικά διαφορετικό θεσµικό πλαίσιο. Το κόστος της µεταρρύθµισης µοιάζει βαρύ, ενώ το όφελος άγνωστο. Συνεπώς οι δυνάµεις της συντήρησης παραµένουν κυρίαρχες, παρ’ όλα τα προφανή προβλήµατα του status quo.

Η εξαιρετική συνέχεια εδώ.