Γράφει ο αναγνώστης της Παραπολιτικής Takis,
Η Κάλπικη Λίρα, το Μια Ζωή Την Εχουμε και η Στουρνάρα 288 είναι ίσως οι
τρείς κορυφαίες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου που γυρίστηκαν τη δεκαετία
του 1950. Η τελευταία είναι μια σπονδυλωτή ταινία που παρατηρεί και καταγράφει
με αφοπλιστικά χιουμοριστικό τρόπο, τις συνήθειες και την καθημερινότητα των
ενοίκων μιάς πολυκατοικίας του κέντρου των Αθηνών. Είναι όμως πάνω απ’ όλα μιά εξαιρετική ηθογραφία, καθώς μέσα σε
λιγότερα από 90’
χώρεσαν τόσες σκηνές, ώστε να μπορεί κανείς να σχηματίσει εικόνα για τα ήθη,
τις αντιλήψεις και τις αγωνίες των ανθρώπων, μικροαστών αλλά και αριστοκρατίας,
της μεταπολεμικής Αθήνας. Είναι η ταινία που, από τα τέλη του ’50 κιόλας,
σατιρίζει καυστικά το ρόλο και τις τακτικές των πατέρων του έθνους,
παρουσιάζοντας ως γραφική καρικατούρα τον εκπρόσωπο του λαού βουλευτή
Καλοχαιρέτα, να κοροϊδεύει την κοινωνία και τους ψηφοφόρους του, ό,τι τα
ρουσφέτια και οι εξυπηρετήσεις του – εθισμένου σε αυτά – λαού διευθετήθηκαν, ή
αλλιώς "ετελείωσαν" με τη μεσολάβηση του ιδίου. Μια ακόμα απόδειξη
ότι οι ρίζες του ελληνικού προβλήματος είναι πολύ βαθιές και 50 και πλέον
χρόνια μετά, λίγα έχουν αλλάξει στη νοοτροπία των πολιτών αυτής της χώρας.
Την ταινία αυτή όμως δεν την αναφέρω ούτε...
...λόγω του βουλευτή
Καλοχαιρέτα, ούτε εξαιτίας της παρουσίας σε αυτή της Σοφίας Βέμπο, τη φωνή της
οποίας ακούσαμε και πάλι στα αφιερώματα της επετείου της 28ης
Οκτωβρίου. Αλλά για τον απολαυστικό και εξόχως διδακτικό, δια χειρός Τσιφόρου, τρόπο με τον οποίο μπορείς να "φέρεις στα
νερά" σου κάποιον αντιδραστικό, κάποιον που σου πάει συνεχώς κόντρα χωρίς
πολλές φορές να ξέρει το γιατί.
Σε μία απ’ τις παράλληλες ιστορίες που διαδραματίζονται στην
πολυκατοικία, πρωταγωνιστεί ένα εξόχως κωμικό ζευγάρι. Η σύζυγος είναι κλασική
περίπτωση φλύαρης και απαιτητικής γλωσσοκοπάνας. Ο σύζυγος ένα συμπαθητικό
καλοπροαίρετο ανθρωπάκι. Εκείνη τον προβοκάρει συνέχεια και του κάνει το βίο
αβίωτο με τη μουρμούρα της. Εκείνος κάποιες φορές δεκτικός, κάποιες επιθετικός
είναι σχεδόν αδύνατο να της επιβληθεί. Ασπρο αυτός; Μαύρο εκείνη. Βουνό αυτός;
Θάλασσα εκείνη. Η κόρη τους είναι ερωτευμένη – τι πρωτότυπο για ελληνική
ταινία! – με έναν φτωχό αλλά εργατικό νέο, που συμπαθεί ο πατέρας αλλά
αντιπαθεί η μητέρα. Για να του πάει κόντρα, ως πνεύμα αντιλογίας, θέλει η κόρη τους
να πάρει ένα χλιμίτζουρα λιμοκοντόρο, τον Κοκό. Οσο παινεύει τον πρώτο ο
πατέρας, τόσο τον κακολογεί η μητέρα, τασσόμενη αναφανδόν υπέρ του δεύτερου. Το
παιχνίδι μοιάζει χαμένο για πατέρα και κόρη, ώσπου εκείνος αποφασίζει ν’
αλλάξει τακτική. Αρχίζει σιγά σιγά να εκδηλώνει ψήγματα συμπάθειας προς τον
Κοκό. Δεν του φαίνεται πλέον και τόσο αντιπαθητικός, πέραν του ότι αναγνωρίζει
τη υψηλή του μόρφωση και τους καλούς του τρόπους. Η μητέρα ως ακραία αντιδραστικό
στοιχείο αρχίζει πλέον να έχει αμφιβολίες για την επιλογή της – πόσο μάλλον που
τείνει να ταυτιστεί με εκείνη του συζύγου – και αρχίζει κι εκείνη να
μετατοπίζεται, ώσπου κάνει την οριστική κωλοτούμτα στην αντίθετη άποψη, όταν
εκείνος της ανακοινώνει ότι δέχεται πλέον για γαμπρό του μόνο τον Κοκό.
Που κολλάνε τώρα όλα αυτά;
Η χώρα εδώ και δύο χρόνια είναι ένα ναυάγιο. Δεν λέω ένας Τιτανικός
γιατί ο Τιτανικός ήταν ένα υψηλών προδιαγραφών πλοίο. Η Ελλάδα είναι ένα
σαπιοκάραβο που έπεσε σε ξέρα. Το ρήγμα στα ύφαλα του σκάφους μέρα με τη μέρα
διευρύνεται, αλλά πλήρωμα και επιβάτες είναι δυό λαλούν και τρείς χορεύουν.
Οπως πολύ έξυπνα είπε κάποιος: το πλοίο έχει αρχίσει να βάζει νερά και κανείς
δεν κουνιέται να κάνει κάτι. Ξαφνικά ένας πετάγεται πάνω και ρωτάει: γιατί ρε
παιδιά δε σηκώνεται κανείς να βοηθήσει να σώσουμε την κατάσταση; Και κάποιος άλλος
απαντά: γιατί φοβούνται μη χάσουν τη θέση τους.
Ξέχωρα απ’ τις πολιτικές απόψεις του καθενός, όλοι λίγο πολύ
καταλαβαίνουμε ότι ο μόνος που μπορεί να βοηθήσει αυτή τη στιγμή την κατάσταση
είναι η Ευρώπη. Με τα καλά της και τα στραβά της. Τις αγκυλώσεις και τις
αδυναμίες της. Τον οικονομικό ηγεμονισμό της Μέρκελ και τον αυτάρεσκο
ναρκισσισμό του Σαρκοζί. Αυτούς ψήφισαν οι λαοί τους, με αυτούς θα πρέπει να
συνεννοηθούμε. Λύσεις τύπου Κίνας, Ρωσίας ή κάποιας ένωσης σκανδιναβικών χωρών
που, παρεμπιπτόντως, πληροφορήθηκα πριν από κάμποσο καιρό σε ένα γνωστά e-mail
που κυκλοφορούν σωρηδόν στο διαδίκτυο, υπάρχουν μόνο στη φαντασία ορισμένων και
το χαοτικό μυαλό του Μίκη. Τα τελευταία δύο χρόνια μόνο η κεντροαφρικανική
ένωση δεν προθυμοποιήθηκε ακόμα να μας δώσει δάνεια, κόβοντας από τα εμβόλιά
τους για να μας δώσουν συντάξιμα χρόνια. Οταν η γηραιά ήπειρος με τη συμβολή
του ΔΝΤ δυσκολεύεται να βρεί μια λύση και να μαζέψει τα χρήματα που απαιτούνται,
πιστεύει κανένας σοβαρά ότι τα κολοσσιαία αυτά ποσά θα μπορούσαν να βρεθούν από
ένα κράτος μόνο του και μάλιστα χωρίς επώδυνες προϋποθέσεις και ανταλλάγματα, που
προκαλούν αλλεργία στον ελληνικό λαό;
Ο ευρωπαϊκός δρόμος είναι μονόδρομος για την Ελλάδα. Αλλά σε αυτό
συμφωνεί η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων. Αυτό που αρνείται να χωνέψει
αυτή η πλειοψηφία είναι πως και το Μνημόνιο είναι μονόδρομος για την Ελλάδα,
όχι γιατί το επιλέγουμε εμείς, αλλά γιατί αυτό είναι το μόνο σωσίβιο που έχουμε
αυτή τη στιγμή στη διάθεσή μας, προκειμένου να σώσουμε ότι σωζεται και να
μείνουμε στην Ευρώπη.
Τα δύο τελευταία χρόνια ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν σταθερά προσηλωμένος
στην ευρωπαϊκή – μνημονιακή πολιτική για τη διάσωση της χώρας. Δεν ξέρω αν την
πίστευε. Πιθανότατα δεν την πίστευε. Κουτσά στραβά όμως προσπαθούσε να την
εφαρμόσει. Τα μόνα εύσημα που λάμβανε για την προσπάθειά του, ήταν μόνο απ’ το
εξωτερικό. Στο εσωτερικό ήταν στην καλύτερη περίπτωση ο yesman που αδυνατεί να πείσει τους ευρωπαίους να μας
δώσουν ένα καλύτερο Μνημόνιο. Στη χειρότερη ήταν ένας προδότης που πούλησε την
πατρίδα του.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες, τα θεσμοθετημένα όργανα της Ε.Ε. και τα ΜΜΕ
παγκοσμίως επαινούσαν τον Παπανδρέου για τη βούλησή του να επιβάλλει τα δύσκολα
δημοσιονομικά αλλά και διαρθρωτικά μέτρα που απαιτούνταν, προκειμένου η χώρα να
μάθει να ζει με όσα βγάζει και να χτίσει το υπόστρωμα για μιά πιό υγιή
αναπτυξιακή πορεία. Στην Ελλάδα όμως ήταν όλοι εναντίον. Κόμματα, συντεχνίες,
συνδικάτα, κινήματα και ΜΜΕ ήταν απέναντι. "Δεν ακούς το λαό" έλεγαν
όλοι μαζί με μιά φωνή. "Ο λαός δε συναινεί". Ολοι αυτοί ήταν απέναντι
από πού; Από την Ευρώπη; Αφού αυτή μας ζητούσε και εξακολουθεί να μας ζητά να
τα κάνουμε όλα αυτά. Όπως τα κάνανε κι αυτοί πριν από μας. Και τώρα ζηλεύουμε
τους μισθούς τους.
Για δύο χρόνια ο Γιώργος Παπανδρέου κράτησε το τιμόνι τού σαπιοκάραβου
σταθερά σε ευρωπαϊκή ρότα. Δέχτηκε το ρυμουλκό που του στείλανε και ακολούθησε,
ασθμαίνοντας είναι η αλήθεια, την ευρωπαϊκή νηοπομπή. Σε πείσμα όλων. Κι ας τον
έκραζαν οι επιβάτες του πλοίου. Κι ας στασίαζε το πλήρωμα. Κι ας του πέταγαν
πέτρες στη γέφυρα προκειμένου να αλλάξει πορεία.
Και ξαφνικά την πρόπερασμένη
Δευτέρα ο καπετάνιος τρελάθηκε. Προσπάθησε να αλλάξει ρότα. Εγινε ένα με το
λαό. Με αυτούς που εως χθες τον βρίζανε. Η ανευθυνότητα λαού και ΜΜΕ εκφράστηκε
πλέον κι απ’ τον ηγέτη τους. Εγραψε στα παλιά του τα παπούτσια τη Συμφωνία που
επιτεύχθηκε με τους ευρωπαίους και το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και την έθεσε
σε αμφιβολία, υπό την αίρεση του λαού. Αυτό δεν του ζητούσαν όλοι; Να
εκφραστούν; Να μην δρά ερήμην τους;
Όχι βέβαια. Αυτά ήταν μέχρι τη Δευτέρα. Από την πρόπερασμένη Τρίτη έχουμε
αλλάξει σελίδα και ζούμε πλέον σε άλλη χώρα. Ολοι οι εως χθές ανεύθυνοι έγιναν
ξαφνικά υπεύθυνοι. Η Συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου δεν είναι πλέον
κατάπτυστη αλλά πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού. Τέρμα τα τηλεπαράθυρα
που ασχολούνταν απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ με την "εκχώρηση εθνικής
κυριαρχίας" και το πόσο συχνά θα έρχονταν στην Αθήνα οι τροϊκανοί. Τώρα το
PSI δεν είναι μια κατάρα αλλά πρέπει να
διασφαλιστεί με κάθε τρόπο η επιτυχία του, προκειμένου να μειωθεί το χρέος μας
κατά 100 δισ. Ευρώ. Οι παπάδες βγήκαν έντρομοι και είπαν ότι πρέπει να μείνουμε
με κάθε τρόπο στο Ευρώ. Τα ΜΜΕ ζητούν την εφαρμογή της Συμφωνίας. Η καλή σχέση
του Πρωθυπουργού με τους ευρωπαίους ηγέτες δεν είναι πλέον ήσσονος, αλλά
κεφαλαιώδους σημασίας. Η Μέρκελ και ο Σαρκοζί είναι τώρα έξαλλοι με τον
Παπανδρέου. Ω! ποία κατάντια για τη χώρα. Απαράδεκτο. Ντροπή. Ξευτιλιστήκαμε. Ακόμα
και η Αριστερά που υποστήριζε ότι θα πρέπει να εκβιάσουμε τους ξένους με
επιθετικές κινήσεις και μονομερή διαγραφή χρέους και ηγείται ενός
αντιμνημονιακού αγώνα που θα κατέληγε σε ένα συντριπτικό (σύμφωνα με τις επιδιώξεις
της και τις δημοσκοπήσεις) ΟΧΙ, αντιτάχθηκε στο δημοψήφισμα. Η υποκρισία στο
αποκορύφωμά της.
Η πρόταση για δημοψήφισμα ήταν ένας τριπλός εκβιασμός:
– Απέναντι στους ευρωπαίους. Οι γερμανικοί FT από την επομένη κιόλας της ανακοίνωσης του δημοψηφίσματος
έγραψαν ότι ο Παπανδρέου επιθυμεί τη βελτίωση της Συμφωνίας. Πίστεψε ίσως ότι στην
πορεία προς το δημοψήφισμα θα μπορούσε να κερδίσει κάτι ακόμα από τους
ευρωπαίους, προκειμένου αυτό να βγεί θετικό.
– Απέναντι στη ΝΔ και τα ΜΜΕ, τα οποία θα έπρεπε μέχρι τη διεξαγωγή του,
να επιστρέψουν από το δρόμο της γελοιότητας στο δρόμο της σοβαρότητας, αυτόν
δηλαδή που αρμόζει στις κρίσιμες περιστάσεις που διέρχεται η χώρα και
– Απέναντι στον ελληνικό λαό ο οποίος θα αναγκαζόταν να έρθει μπροστά
σε ένα κρίσιμο δίλημμα. Θα είχε την ευκαιρία να πει ένα "αδούλωτο"
ΟΧΙ όπως αυτό που έλεγε σε όλες τις εως τώρα δημοσκοπήσεις αλλά θα αναλάμβανε
και την ευθύνη για τις όποιες συνέπειες. Και οι συνέπειες θα ήταν η έξοδος από
την ευρωζώνη. Γιατί μην έχει κανείς αμφιβολία ότι όποιο κι αν ήταν το αρχικό
ερώτημα του δημοψηφίσματος, αυτό βαθμιαία θα μετέπιπτε στο Ναι ή Όχι στο Ευρώ.
Στο MEGA αρέσκονται να
επαναλαμβάνουν 5-6 φορές σε κάθε δελτίο πόσο "καταστροφική ήταν η απόφαση
Παπανδρέου για δημοψήφισμα", ότι "πήγαμε να αυτοκτονήσουμε" ή "βάλαμε
τα χεράκια μας και βγάλαμε τα ματάκια μας", γιατί τέθηκε σε αμφιβολία η
θέση της χώρας στο Ευρώ. Κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν ή το πάθος τους για τον
Παπανδρέου τους έχει ζαλίσει και παραμιλάνε; Το ζήτημα της παραμονής ή όχι της
Ελλάδας στο Ευρώ έχει τεθεί εκ των πραγμάτων, αφενός από την ανικανότητα της
χώρας να ανταποκριθεί όλα αυτά τα χρόνια στις απαιτήσεις της νομισματικής
ένωσης και αφετέρου από την άρνηση και την αντιδραστικότητά της να προσαρμοστεί
ακόμα και τώρα που βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού. Και για τα δύο αυτά το MEGA και τα περισσότερα ΜΜΕ έχουν παίξει πολύ
σημαντικό ρόλο με τον πανηγυρτζίδικο τρόπο μετάδοσης των ειδήσεων και την
ακόρεστη βουλιμία τους να καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις στο όνομα,
υποτίθεται, της γνήσιας έκφρασης του λαού. Για πόσο καιρό ακόμα θα ασχολούνται
μαζί μας οι ξένοι; Δυό χρόνια τώρα δίνουμε μάχες οπισθοφυλακών κι
επαναδιαπραγματευόμαστε. Θα μας παρατήσουν και θα ησυχάσει το κεφάλι τους.
Από τους τρείς εκβιασμούς ο Παπανδρέου πέτυχε μόνο τον ένα. Μέρκελ και
Σαρκοζί τον έστειλαν αδιάβαστο. Ο ελληνικός λαός θα βγεί από τη δύσκολη θέση να
κληθεί να νομιμοποιήσει το Μνημόνιο και το βάρος θα το αναλάβουν αντ’ αυτού,
και οι πολιτικές δυνάμεις που σφύριζαν εως χθες αδιάφορα. Ηδη ο Σαμαράς έχει
κάνει σε 10 μέρες τόσες κωλοτούμπες, όσες δεν έκανε σε όλη της την καριέρα η
Νάντια Κομανέτσι. Και έπονται ακόμα περισσότερες. Και αν είχαν λίγο περισσότερο
θράσος οι ευρωπαίοι θα τους πρότεινα να αξιώσουν την υπογραφή της Συμφωνίας από
όλα τα κόμματα της Βουλής. Θα γλυτώναμε έτσι απ’ το να δούμε τις
τσιπροπαπαρήγες αξιωματική αντιπολίτευση. Και μη βιαστεί κάποιος να απαντήσει
ότι δεν θα υπογράψουνε. Ολοι είναι μάγκες όσο δεν έχουν την ευθύνη. Την
υπογραφή του στην πτώχευση της χώρας δε την βάζει κανείς. Γιατί όταν θα γίνουν
ορατές οι συνέπειες του υπερήφανου ΟΧΙ, ο ίδιος λαός που τους αποθεώνει, θα
τους στείλει πακέτο στη Σιβηρία, που τόσο νοσταλγούν.
Η κίνηση Παπανδρέου ήταν ανήθικη απέναντι στους εταίρους μας. Ηταν απονενοημένη.
Ηταν όμως η μόνη του ελπίδα να ανακτήσει την πολιτική πρωτοβουλία. Μια ομάδα
βουλευτών αλλά και υπουργών είχε αποφασίσει να προσφέρει το κεφάλι του στο
Σαμαρά, προκειμένου επιτευχθεί η απαραίτητη συναίνεση. Επρεπε να θυσιαστεί,
καθώς η αντίδραση στο πρόσωπό του ωθούσε όλους τους υπόλοιπους στην υιοθέτηση
ανεύθυνης στάσης. Τώρα που έγινε ανεύθυνος αυτός, άλλαξαν στρατόπεδο και έγιναν
υπεύθυνοι όλοι οι άλλοι. Τώρα πλέον τα ΜΜΕ ζητάνε συναίνεση στον Παπαδήμο.
Συναίνεση σε τι άραγε; Στη μνημονιακή πολιτική;
Αν το απαιτούμενο για να σοβαρευτεί αυτή η χώρα ήταν να θυσιαστεί ο
Παπανδρέου, καλώς θυσιάστηκε. Οι υπουργοί του όμως συνεχίζουν και θα πρέπει υπό
την ηγεσία Παπαδήμου να προχωρήσουν όλες αυτές τις αλλαγές που ο Παπανδρέου
τους εμπόδιζε (;) να κάνουν. Αλλά περιθώρια δεν υπάρχουν. Το τρικ: διώχνουμε
τον Παπαδήμο σε λίγους μήνες για να βγούμε λάδι εμείς, δεν θα πιάσει εύκολα. Θα
τους πάρει όλους η μπάλα για να μην πω ο διάολος. Κάθε άνθρωπος που ενδιαφέρεται
να προχωρήσει μπροστά αυτή η χώρα, κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές που θα ξεβολέψουν
και θα ταρακουνήσουν τους πολίτες της, από την αφασική κατάσταση που είχαν
περιέλθει, ιδίως την τελευταία δεκαετία, εύχεται καλή επιτυχία στην κυβέρνηση
Παπαδήμου. Επειδή όμως πριν γίνει ο εκλεκτός του λαού έγινε εκλεκτός των ΜΜΕ,
θα κρατήσουμε και μια πισινή. Οχι ότι ο λαός ψηφίζει σοφά. Ολους αυτούς που
τώρα βρίζει, αυτός τους ψήφιζε χρόνια ολόκληρα. Αλλά αυτή είναι η δημοκρατία.
Σου δίνει την δυνατότητα να επιλέξεις. Αν όμως είσαι γελοίος, γελοίους θα
επιλέγεις. Δεν έχει βρεθεί ακόμα ο τρόπος γελοίοι να ψηφίζουν σοβαρούς.
.jpg)
