Πατριωτισμός σημαίνει εθνική αυτοπεποίθηση, όχι μιζέρια

20.1.19


Δεκάδες χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν την περασμένη Κυριακή στη Θεσσαλονίκη, θέλοντας να δείξουν ότι το ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας τους αγγίζει και τελικά τους αφορά, σχεδόν προσωπικά.

Το πλήθος ήταν μεγάλο, ως τέτοιο μοιραία ετερόκλητο, και ο πειρασμός του να εστιάσει κανείς σε συγκεκριμένα πρόσωπα και σε συγκεκριμένες συμπεριφορές είναι πράγματι μεγάλος. Εξίσου μεγάλος όμως είναι και ο κίνδυνος μιας επιφανειακής προσέγγισης του φαινόμενου, η οποία θα καταλήγει στο ότι λίγο-πολύ όλοι οι συμμετέχοντες ήταν…Χρυσαυγίτες κι ως εκ τούτου η άποψη τους για τα δημόσια πράγματα θα πρέπει να περιφρονηθεί.

Δυστυχώς, το πρόβλημα είναι σημαντικά βαθύτερο. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο και πέρα από τις υπαρκτές διαφορές μεταξύ τους, οι άνθρωποι που συγκεντρώθηκαν στη Θεσσαλονίκη είναι γνήσια πεπεισμένοι ότι η στάση που τηρούν στο Μακεδονικό είναι η αληθινά πατριωτική. Γιατί τελικά τι είναι ο πατριωτισμός αν όχι μια εθνικά υπερήφανη στάση κόντρα σε εντός κι εκτός εχθρούς που υπομονεύουν το Έθνος και τις αξίες του; Δεν είναι άραγε πατριωτικό να αντιστέκεσαι απέναντι στον κίνδυνο αλλοίωσης του πολιτισμού της πατρίδας σου;

Κατά την προσωπική μου άποψη, ένας τέτοιος πατριωτισμός συκοφαντεί, απαξιώνει και τελικά βλάπτει την πατρίδα. Είναι ένας πατριωτισμός που αρμόζει σε χώρες με μικρότερο ιστορικό βάθος και με χαμηλότερου βεληνεκούς πολιτισμικό φορτίο. Η Ελλάδα δεν δικαιούται να συμμερίζεται τις ανησυχίες των πραματευτάδων της νεοελληνικής μιζέριας -η οποία συνήθως καταντά εθνική τύφλωση.

Όχι λοιπόν, το να θεωρείς ότι ο αλυτρωτισμός της γειτονικής χώρας αποτελεί υπαρξιακό κίνδυνο για την Ελλάδα δεν σε καθιστά πατριώτη. Σε καθιστά αφελή, ιδανικό χορηγό θλιβερών πολιτικών και δημοσιογραφικών σταδιοδρομιών που βασίζονται στον φόβο και στην ελκυστική ιδέα της διαχρονικής εθνικής μειονεξίας. Αυτοί που σου λένε ότι η Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ οφείλει να φοβάται μια αδύναμη χώρα όπως η Π.Γ.Δ.Μ, υποτιμούν τη Μακεδονία περισσότερο από κάθε κωμικό προπαγανδιστή της απέναντι πλευράς.

Γιατί από το 1992 μέχρι σήμερα, μπορεί πράγματι η Ελλάδα να έχασε τη διπλωματική μάχη και δεκάδες χώρες να αναγνώρισαν τη γειτονική χώρα ως σκέτο «Μακεδονία» αλλά στο μεταξύ ουδείς σοβαρός άνθρωπος στον πλανήτη αμφισβήτησε την ελληνικότητα της Αρχαίας Μακεδονίας και του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ουδείς θεώρησε ότι η ύπαρξη μιας χώρας με το ίδιο όνομα αμφισβητεί τη γνησιότητα της Βεργίνας ή της Αμφίπολης, κανείς δεν ταξίδεψε στα Σκόπια για να γνωρίσει τον «μακεδονικό πολιτισμό». Κι όσοι έτυχαν να περάσουν εκεί, κυρίως έβαλαν τα γέλια με την εθνικιστική εξτραβαγκάντζα του Γκρουέφσκι.

Γιατί πατριωτισμός σημαίνει εθνική αυτοπεποίθηση. Πατριωτισμός δεν είναι να φοβάσαι μήπως μια σλαβική διάλεκτος βαφτιστεί «μακεδονική» και αλλοιώσει τη γλώσσα σου, η οποία τόσα άντεξε ανά τους αιώνες. Πατριωτισμός σημαίνει να έχεις πετύχει να σπουδάζουν οι ελίτ της ΠΓΔΜ στα πανεπιστήμια σου, να γίνονται κοινωνοί της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού, να αποτελεί για εκείνους η Ελλάδα την πύλη τους προς τη Δύση, να καταφέρεις να γελούν προοδευτικά και οι ίδιοι με τους γραφικούς ηγέτες τους.

Γιατί ο πατριωτισμός πάνω από όλα προϋποθέτει έναν υγιή εθνικό δυναμισμό. Πατριωτισμός σημαίνει να ξεπερνάς τα σύνορα σου και να ηγείσαι, να είσαι το παράδειγμα σε μια ταραγμένη περιοχή της Ευρώπης. Σημαίνει να αυξάνεις την ισχύ σου κι όχι διαρκώς να αμύνεσαι, σημαίνει να μεγαλώνεις τη σφαίρα της επιρροής σου κι όχι να καταντάς να γυρεύεις του δικούς σου πολίτες στα βενζινάδικα της Γευγελής. Σημαίνει να βλέπεις στο έδαφος της Π.Γ.Δ.Μ μια μεγάλη ευκαιρία κι όχι ένα μεγάλο πρόβλημα.

Γιατί πατριωτισμός θα πει να βλέπεις την Ιστορία ως έναυσμα κι όχι ως φυλακή. Οι πατριώτες διαπλάθουν και γράφουν τις σελίδες της Ιστορίας, δεν τις υπηρετούν με υποτέλεια, δεν τις συρρικνώνουν στα μέτρα τους. Οι πατριώτες δεν χαμηλώνουν τον πήχη στο επίπεδο της εθνικής επιβίωσης, τον τοποθετούν πάντοτε υψηλότερα από εκεί που τον βρήκαν. Γιατί πατριωτισμός δεν είναι να επικαλείσαι τον Θεό της Ελλάδας αλλά το να πιστεύεις πραγματικά στις δυνατότητες και στην εργατικότητα αυτού του λαού.

Αν ακόμα και σήμερα, τόσα χρόνια μετά την εθνικιστική λάβα του 1992, τόσοι πολλοί Έλληνες φοβούνται γνήσια κι αληθινά για την τύχη της Μακεδονίας μας, τότε αυτό σημαίνει ότι στο μεταξύ απέτυχαν σχεδόν όλοι όσοι ήταν αρμόδιοι για την εκπαίδευση και τη διαπαιδαγώγηση της κοινωνίας. Γιατί αν έχεις πειστεί ότι πράγματι η Π.Γ.Δ.Μ μπορεί να αποτελέσει απειλή για την Ελλάδα, κυρίως έχεις απωλέσει την πίστη σου στην Ελλάδα και τις προοπτικές της.

Κι αυτό τελικά είναι και το πρόβλημα -και η συλλογική αποτυχία μας.

***To άρθρο δημοσιεύθηκε στην Athens Voice με αφορμή τα προηγούμενα συλλαλητήρια στις 26 Ιανουαρίου του 2018.