Μόνο με αυτή την κίνηση τσίμπησε 5 μονάδες στις δημοσκοπήσεις, λέει ο ένας. Αν κάνει τώρα εκλογές θα τους πάρει και τα σώβρακα, πλειοδοτεί ο άλλος. Αυτός είναι μεταρρυθμιστής, γραφει ένας τρίτος. Κάνοντας μια βόλτα στη μπλογκόσφαιρα, τα κοινωνικά δίκτυα και τους ινφο-χώρους διαπιστώνει κανείς ότι τον τελευταίο καιρό μάς προέκυψε ένα νέο είδος κυβερνο-τρόλ ή καλύτερα κυβερνητικού-τρόλ στο χώρο...
...του διαδικτύου. Το νέο αυτό τρόλ δεν είναι ακριβώς νέο. Είναι νεότερη έκδοση παλιότερου μοντέλου. Πρόκειται για φίλους του Αντώνη Σαμαρά που εμφανίστηκαν ξαφνικά με τα νέα τους (μεταρρυθμιστικά) assets σαν τα σαλιγκάρια μετά τα πρωτοβρόχια – μιλάμε για τα σαμαρικά μεταρρυθμιστικά πρωτοβρόχια βέβαια!
Το καινούργιο τους χαρακτηριστικό δεν είναι ο θαυμασμός τους προς τον συγκεκριμένο πολιτικό άντρα (αυτό είναι εκ των ων ουκ άνευ και εις τον αιώνα των αιώνων) αλλά ο ενθουσιασμός – η έκσταση θα έλεγε κανείς – για τη μεταρρυθμιστική ορμή που τον διακρίνει τελευταία. Και μιλάμε για έκσταση που μπορεί να συγκριθεί μόνο με την αντίστοιχη του Αδωνι Γεωργιάδη τη στιγμή που αντιλαμβάνεται ότι 5 τηλέφωνα χτυπάνε ταυτόχρονα στο τηλεφωνικό κέντρο, για να παραγγείλουν την τρίτομη έκδοση του έργου Αντώνης Σαμαράς: Συνέπεια και Πρωτοπορία – Η συμβολή του στην πολιτική σταθερότητα. Το νέο αυτό είδος, που διαμορφώνει σιγά σιγά τη νέα του ταυτότητα, θα μπορούσε να περιγραφεί με 2 λέξεις ως «μεταρρυθμιστής δεξιός». Θα πει κάποιος: τι είδους ειρωνεία είναι αυτή, δεν υπάρχουν μεταρρυθμιστές δεξιοί; Προφανώς και υπάρχουν. Μόνο που εως τώρα δεν εμφανίζονταν, δεν είχαν καν ζωτικό χώρο έκφρασης στη ΝΔ..
Η ΝΔ υπέστη μια στρατηγική ήττα από τον παπανδρεϊκό τυφώνα που σάρωσε τα πάντα στο πέρασμά του το 1981. Η πολιτική και ιδεολογική του κυριαρχία ήταν καθολική, σε σημείο που κάθε τι «προοδευτικό» ταυτιζόταν με το ΠΑΣΟΚ και οτιδήποτε αναχρονιστικό με τη ΝΔ. Η αλήθεια είναι πως το ΠΑΣΟΚ έκανε κάποιες προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, τα πρώτα χρόνια του ιδίως, όμως ο έλεγχος χάθηκε γρήγορα από τη «μανία» άλωσης του κράτους που το κατέλαβε, και την περιφρόνηση κάθε έννοιας ελέγχου των δημοσίων δαπανών, με την οποία διαπαιδαγώγησε τον εαυτό του και την ελληνική κοινωνία. Η ΝΔ έκανε κάποια ημιτελή προσπάθεια επιβολής μιας μεταρρυθμιστικής ατζέντας την περίοδο Μητσοτάκη, αλλά το δηλητηριώδες κλίμα ακραίας πόλωσης της εποχής, που και με ευθύνη του ίδιου του τότε πρωθυπουργού είχε δημιουργηθεί (Ειδικά Δικαστήρια), σε συνδυασμό με τις έντονες τριβές στο εσωτερικό της ΝΔ, οδήγησαν το εγχείρημα σε αποτυχία.
Κι από κει και πέρα το χάος. Τα πρώτα χρόνια της ηγεσίας του ο Κ.Καραμανλής υιοθετεί μια ακραία λαϊκιστική ρητορική απέναντι στον Κ.Σημίτη, τακιμιάζει με τον ορισμό της μούχλας τον τότε Αρχιεπίσκοπο και αντιτίθεται σε οποιαδήποτε μεταρρύθμιση. Σε κάποια φάση συλλαμβάνει – και αυτό του πιστώνεται – το βασικότερο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας και τότε αλλά δυστυχώς ακόμη και σήμερα: την επανίδρυση και ανασύνταξη του κράτους. Όλα αυτά όμως ήταν έπεα πτερόεντα. Με την ανάληψη της εξουσίας η αναφορά του Καραμανλή στις μεταρρυθμίσεις θα είναι πλέον καθημερινή, καθώς ως μέγας «δημοσκοπάκιας» ήξερε πως ο ελληνικός λαός λατρεύει ν’ ακούει για μεταρρυθμίσεις, αρκεί καμία απ’ αυτές να μην τον αφορά. Επειδή όμως κι ο Καραμανλής λάτρευε τον ελληνικό λαό και δεν ήθελε να τον στεναχωρεί, καταχώνιασε τα όποια σχέδια επανίδρυσης του κράτους υπήρχαν (αν υπήρχαν), και κινήθηκε αντίθετα στη μηχανιστική επέκταση του δημόσιου τομέα, χαϊδεύοντας τις συντεχνίες και τα συμφέροντα που απομυζούν το κρατικό χρήμα, οδηγώντας τελικά τη χώρα στην οικονομική καταστροφή.
Η ΝΔ, στα χρόνια του Καραμανλή, υπήρξε ένα κόμμα πολιτικά μαλθακό, εθνικά εσωστρεφές, μουχλιασμένο, απλά διαχειριστικό. Καμία ιδεολογική ζύμωση, καμία εσωτερική αντιπαράθεση, καμία συζήτηση ουσίας για την κατεύθυνση της χώρας, τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, το προβληματικό μοντέλο κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας, τις στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας, τον εκσυγχρονισμό των δομών του κράτους, αλλά και καμία πίεση από κανένα πολιτικό της στέλεχος να μετατραπεί επιτέλους σε ουσία η καθημερινή μεταρρυθμιστική ρητορεία του αρχηγού της. Οι κοινοβουλευτικές της ομάδες έδιναν την εικόνα ενός μαντριού που άγεται και φέρεται ανάλογα με τις βουλές του Αρχιμανδρίτη-Προέδρου. Είναι χαρακτηριστικό πως με εξαίρεση τον Πέτρο Δούκα, που η αλήθεια είναι πως ήταν ο μόνος που προειδοποίησε απ’ το 2005 για τη λάθος πορεία που είχε αρχίσει ήδη να χαράσει από τον πρώτο χρόνο της η κυβέρνηση Καραμανλή, χωρίς όμως κι αυτός να κάνει κάτι, δεν βρέθηκε ένας άνθρωπος με κότσια, σε διάστημα 5 χρόνων, σε ολόκληρο κόμμα που είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση μιας χώρας και την οδηγούσε στο γκρεμό, να δώσει ένα γερό ταρακούνημα στον Κ.Καραμανλή και να του πει: Ξύπνα ρε!! Που πάμε; Σοβαρέψου αλλιώς θα σε ρίξω.
Το αστείο της ιστορίας είναι πως εκείνη η κυβέρνηση που δεν άφησε ευρώ που να μην το σπαταλήσει και ταμείο που να μην το λεηλατήσει, κινδύνευσε να πέσει από έναν συνδικαλιστή για τον ακριβώς αντίθετο λόγο: γιατί δεν έδινε κι’ άλλα λεφτά στο λαό! Ως εκ συμπτώσεως ο συνδικαλιστής αυτός ήταν ένθερμος οπαδός του Αντώνη Σαμαρά, ενώ μετά τη μνημονιακή κωλοτούμπα του τελευταίου, επίσης συμπτωματικά θαμπώθηκε από το φάρο της αξιοπιστίας και της σοβαρότητας Πάνο Καμμένο και τον ακολούθησε στους Ασυνάρτητους Έλληνες. Το μότο των δεξιών για χρόνια ήταν πως παρέμεναν πιστοί στο δόγμα του κοινωνικού φιλελευθερισμού που θεμελίωσε ο ιδρυτής της παράταξης. Στην ουσία όμως ήταν υποταγμένοι στο δόγμα του πασοκικού λαϊκισμού, με δεξιές πινελιές θρησκευτικού συντηρητισμού και πατριωτικής ρητορείας.
Γι’ αυτούς τους λόγους και η εμφάνιση στο προσκήνιο των δεξιών μεταρρυθμιστών και μέχρι να αποκτήσουν σαφή χαρακτηριστικά, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με κάποια επιφύλαξη. Οφείλουμε όμως να τους υποδεχτούμε στο δημόσιο διάλογο, σε μία εποικοδομητική συζήτηση που θα πρέπει κάποτε να γίνει, για να θέσουμε από κοινού τα προτάγματα της ελληνικής κοινωνίας, για τη συγκρότηση ενός παραγωγικού, αποτελεσματικού και δίκαιου κράτους. Η συνεισφορά τους θα είναι πολύτιμη. Και πάντως πιο πολύτιμη απ’ τη συμπεριφορά που είχαν επιδείξει ως πρόσφατα. Τα προηγούμενα χρόνια η συνδρομή τους στην πολιτική αντιπαράθεση ήταν επιεικώς αλλοπρόσαλλη: σε πρώτη φάση είχαν έναν άκρατο θαυμασμό για την υπεύθυνη στάση Σαμαρά επειδή δεν ψήφισε το Μνημόνιο και έναν συνεχή καταγγελτικό λόγο κατά Παπανδρέου επειδή ψήφισε το Μνημόνιο, ενώ στον επόμενο τόνο εμφάνισαν έναν υπερβάλοντα θαυμασμό για την υπεύθυνη στάση Σαμαρά επειδή ψήφισε το Μνημόνιο και έναν χλευασμό προς τον Τσίπρα που αν και φέρθηκε υπεύθυνα που δεν ψήφισε το πρώτο Μνημόνιο, τώρα έγινε ανεύθυνος που δεν συναινεί στο αναθεωρημένο, διαπραγματευμένο και σερβιρισμένο από τα χεράκια του Σαμαρά, σωτήριο για την πατρίδα, νέο Μνημόνιο.
Η σπασμωδική κίνηση Σαμαρά να κλείσει, κάτω από την πίεση των περιστάσεων, τη δημόσια ραδιοτηλεόραση που χαρακτηρίστηκε μάλιστα από τον ίδιο και ως «μεταρρυθμιστική τομή», επανέφερε και πάλι στο προσκήνιο το ζέον θέμα των μεταρρυθμίσεων και πως αυτές θα προχωρήσουν, επανέφερε όμως και το ερώτημα αν αυτή κυβέρνηση με αυτόν τον πρωθυπουργό μπορεί να φέρει σε πέρας αυτό το δύσκολο εγχείρημα. Ας κάνουμε λοιπόν μία αναδρομή στη συμβολή Σαμαρά στα δημόσια πράγματα στης χώρας, πριν αποπειραθούμε να το απαντήσουμε.
Ο ιστορικός Σαμαράς
Ο Σαμαράς δεν είναι νέο φρούτο. Δεν είναι καν χθεσινός. Είναι προχθεσινός. Έχει ιστορία και μάλιστα τρικυμιώδη. Εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής με τη ΝΔ το 1977 σε ηλικία μόλις 26 ετών(!). Αποτελεί το αγαπημένο παιδί του πλέον συντηρητικού και ακραία δεξιού πολιτικού που ανήλθε ποτέ στην ηγεσία της ΝΔ, του Ευάγγελου Αβέρωφ, ο οποίος και τον προορίζει για μεγάλα πράγματα. Την περίοδο που η χώρα κάνει μία απότομη στροφή προς τα αριστερά με το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ του Αβέρωφ στρίβει το τιμόνι κι άλλο δεξιά. Επί των ημερών του οργανώθηκαν και μεγαλούργησαν οι «οργισμένοι» ΟΝΝΕΔίτες των κενταύρων και των ρέιτζερς, με προεξάρχοντες το βασιλόφρονα Μάνο Μανωλάκο και τον ακροδεξιό Βασίλη Μιχαλολιάκο, σημερινό δήμαρχο Πειραιά. Ο Αβέρωφ δεν έγινε – ευτυχώς – ποτέ πρωθυπουργός. Παρέδωσε γρήγορα τη σκυτάλη στον επόμενο, τον Μητσοτάκη, και τον «προίκισε» για τα καλά παραδίδοντάς του και τον πολλά υποσχόμενο σπουδαγμένο νέο από τους κάμπους της Μεσσηνίας, γαλουχημένο με τα εθνικά ιδεώδη της Δεξιάς παράδοσης..
Ο Μητσοτάκης αρχικά ήταν ενθουσιασμένος με τον φερέλπιδα πολιτικό. Η αποκαραμανλοποίηση του κόμματος ήταν όρος επιβίωσης γι’ αυτόν και ο Σαμαράς όπως και ο Αβέρωφ είχαν από καιρό διαρρήξει τους δεσμούς τους με την καραμανλική πτέρυγα, πιστεύοντας πως ο Καραμανλής τους «έστησε» στη μάχη της διαδοχής του 1980, στηρίζοντας παρασκηνιακά τον Ράλλη. Η ανάληψη υπουργικών καθηκόντων για το Σαμαρά δε θα αργήσει να έρθει. Ο Μητσοτάκης θα τον προτείνει για τη θέση του Υπουργού Οικονομικών στη μεταβατική κυβέρνηση Τζανετάκη το 1989, ενώ ο σχηματισμός της πρώτης κυβέρνησης της ΝΔ το 1990 θα ξεκινήσει απ’ αυτόν. Ο Σαμαράς θα αναλάβει το Υπουργείο Εξωτερικών στην ηλικία που είναι σήμερα ο Τσίπρας.
Για κακή τύχη της Ελλάδας, η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας συντελείται την περίοδο της υπουργίας Σαμαρά. Το νοτιότερο από τα έξι κρατίδια που συγκροτούσαν τη Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του το 1991 και το νεοσύστατο κράτος που ως τότε ονομαζόταν Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας πετάει το πρώτο συνθετικό και μένει με τα υπόλοιπα. Στην Ελλάδα σημαίνει συναγερμός. Τα βαλκανικά πάθη δείχνουν έτοιμα να αναζωπυρωθούν. Η συγκεκριμένη περιοχή που σήμερα βρίσκεται το κράτος της πΓΔΜ ονομαζόταν ανεπισήμως Μακεδονία ως τμήμα της επαρχίας του Βαρδάρη του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας από την περίοδο του μεσοπολέμου, ημιεπισήμως Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας από το τέλος του Β’Π.Π. και επισήμως Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας ως ομόσπονδο κράτος της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας από το 1963 και μετά. Το γιατί συνέβαινε αυτό (η χρήση ή κατ’ άλλους η κλοπή του ονόματος για δεκαετίες) δεν αποτελεί αντικείμενο αυτού του κειμένου. Ήταν όμως μια πραγματικότητα.
Τρεις με τέσσερις γενιές ανθρώπων που έζησαν και μεγάλωσαν σε αυτή την περιοχή ως μακεδόνες, σλαβομακεδόνες, αλβανομακεδόνες, βουλγαρομακεδόνες, ή κάτι-μακεδόνες διαπιστώνουν πως ένα γειτονικό τους κράτος απαιτεί να αποκαλούνται ξαφνικά οτιδήποτε άλλο εκτός από Μακεδόνες. Ποιο κράτος και ποιος λαός αλήθεια θα το δεχόταν αυτό; Και το ερώτημα: η Ελλάδα δηλαδή θα έπρεπε να τους δεχθεί ως Μακεδόνες; Όχι. Η χώρα μας όφειλε από την πρώτη στιγμή και πριν το θέμα πάρει διαστάσεις, να ζητήσει έναν προσδιορισμό που θα «περιόριζε» τη χρήση του όρου Μακεδονία και μακεδονικός από το συγκεκριμένο κράτος, καθώς η Μακεδονία είναι κάτι πολύ ευρύτερο από τα όρια του κράτους αυτού και δυστυχώς για ορισμένους δικούς μας εδώ και κάτι ευρύτερο από το δικό μας κράτος.
Τα ζητήματα αυτά όμως λύνονται από σώφρονες ηγεσίες με λεπτούς χειρισμούς και παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις, πριν φτάσουν στα αυτιά θερμοκέφαλων των δύο πλευρών γιατί μετά δε μαζεύονται. Όταν όμως τα αυτιά των θερμοκέφαλων βρίσκονται στις ηγεσίες, όπως συνέβη με μας, τότε καταλήγουμε εδώ που είμαστε σήμερα. Το συγκεκριμένο κράτος αποκαλείται από όλη την υφήλιο ως Δημοκρατία της Μακεδονίας νέτο-σκέτο, χωρίς προσδιορισμό, την ώρα που η Ελλάδα βαυκαλίζεται ότι δίνει ακόμα μάχη για την αποκλειστικότητα του ονόματος. Αυτό καλείται εθνικός αυτισμός. Τα μόνα κράτη που κρατούν ακόμα τα προσχήματα, για τυπικούς και μόνο λόγους αλληλεγγύης προς την Ελλάδα, αλλά χωρίς να της αποδίδουν δίκιο για τις θέσεις της, και δεν έχουν αναγνωρίσει το γειτονικό κράτος με το συνταγματικό του όνομα, είναι ορισμένα μόνο κράτη της δυτικής Ευρώπης. Κάτω από το επίσημο κράτος όμως, όλες οι ιδιωτικές και εμπορικές συναλλαγές και των κρατών αυτών, γίνονται με τη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Τόσο καλά! Η Ελλάδα σήμερα το μέγιστο που μπορεί να πετύχει έιναι το ελάχιστο αυτού που θα πετύχαινε με έναν έντιμο συμβιβασμό το ’92, έχοντας σε αυτό το διάστημα σπαταλήσει άπειρο διπλωματικό κεφάλαιο.
Ο βασικός υπεύθυνος γι’ αυτή την κατάντια είναι ο σημερινός Πρωθυπουργός της Ελλάδας. Εγωπαθής και παθιασμένος δεν εκτίμησε σωστά την ελλιπή δυνατότητα ενός κράτους να επιβάλλει με τελεσίγραφα την ονομασία που εκείνο επιθυμεί σε ένα άλλο – νεοσύστατο και αδύναμο είναι η αλήθεια – πλην όμως ανεξάρτητο κράτος. Αυτά είναι εξαιρετικής ευαισθησίας ζητήματα που διεγείρουν εθνικά αντανακλαστικά και ενδεχόμενοι βίαιοι χειρισμοί αντί να λύσουν, ανατροφοδοτούν τα προβλήματα.
Ο Σαμαράς πάσχει από το σύνδρομο των «υπερπατριωτών». Οι προθέσεις όλων αυτών που αισθάνονται πολύ πατριώτες, αλλά δεν ξέρουν πως να χειριστούν τον πατριωτισμό τους για να καταστεί χρήσιμος για τη χώρα, μπορεί να είναι ενδεχομένως αγαθές, αλλά ο παρορμητισμός τους και το πάθος τους δεν τους επιτρέπει να ζυγίσουν σωστά τις συνέπειες των πράξεών τους. Ποιός μπορεί να αμφισβητήσει λόγου χάριν τον «υπερ-πατριωτισμό» των αξιωματικών του ελληνικού στρατού που κατέλυσαν τη δημοκρατία το 1967. Οι πράξεις τους όμως αν και είχαν «καλό» – γι’αυτούς – σκοπό καθώς πίστευαν πως δρούσαν για τα συμφέροντα της πατρίδας, οδήγησαν τη χώρα σε μία εθνική τραγωδία. Και μη πει κανένας για «ξενοκίνητους προδότες», γιατί αν είχαν καταφέρει με το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου ή με κάποιο άλλο τρόπο να κάνουν την Κύπρο κομμάτι της ελληνικής επικράτειας, σήμερα η Ελλάδα μπορεί να είχε ακόμα δικτατορία και πρωθυπουργός της να ήταν η Δέσποινα Παπαδοπούλου.
Ο Μητσοτάκης αντιλαμβανόμενος που πάει το πράγμα προσπάθησε να κρατήσει χαμηλά το θέμα. Το 1992 όμως ο Σαμαράς αυτονομείται και ξεκινάει διεθνείς περιοδείες για να πείσει για τα δίκαια της χώρας. Τα αποτελέσματα της προσπάθειας είναι πενιχρά. Καταφέρνει όμως συνεπικουρούμενος από παπάδες (όπου γάμος και χαρά...) και πολιτικά νούμερα τύπου Ψωμιάδη (τον έτερο πολιτικό που έκανε καριέρα πάνω σε αυτό το ζήτημα) να βγάλει τον κόσμο στις πλατείες για να διαδηλώσει για τη ελληνικότητα της Μακεδονίας. Την Άνοιξη του ’92 συγκαλείται συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να συμμαζευτούν τα ασυμμάζευτα. Βασικός στόχος η χάραξη μιας εθνικής γραμμής για το ζήτημα, που θα έμπαινε «καπέλο» στην πολιτική Σαμαρά, ο οποίος με τις ακραίες θέσεις του είχε ήδη εγκλωβίσει τη χώρα σε μια παγίδα χωρίς έξοδο.
Τις εβδομάδες πριν τη σύγκλιση του Συμβουλίου, ο Σαμαράς προβαίνει σε μια σειρά από πρωτοφανείς, αντιθεσμικές και αντιδεοντολογικές για τα πολιτικά ήθη της χώρας, κινήσεις. Αρχίζει να αποστέλλει επιστολές «κατά ριπάς» προς την Προεδρία της Δημοκρατίας προσπαθώντας να εκμαιεύσει τη δέσμευση του Κων. Καραμανλή στη δική του «πατριωτική» θέση, παρακάμπτοντας τον πρωθυπουργό, με τον οποίο μιλούσε πλέον μόνο δι’ αλληλογραφίας. Ο Καραμανλής δεν του απαντά επί της ουσίας και δια του γραμματέα του, Μολυβιάτη, του επισημαίνει το αντιθεσμικό της πρωτοβουλίας του.
Το ποτήρι ξεχειλίζει στο συμβούλιο των αρχηγών, όπου ο Σαμαράς για μια ακόμα φορά προσπαθεί να πατρονάρει τη διαδικασία, εμφανιζόμενος με σχέδιο 7 σημείων που κινούνταν στην ίδια αδιέξοδη και ατελέσφορη λογική που είχε ακολουθήσει εως τότε (διεθνείς εκστρατείες ενημέρωσης, διαβήματα σε άλλα κράτη και τα συναφή). Η νέα πρωτοβουλία Σαμαρά προκαλεί τον εκνευρισμό των συμμετεχόντων και μετά το τέλος της σύσκεψης ο Μητσοτάκης αναγκάζεται – και με την προτροπή όπως φάνηκε αργότερα και του ίδιου του Καραμανλή – να ανακοινώσει την αποπομπή του από την κυβέρνηση.
Μετά από χρόνια στα Απομνημονεύματά του ο Κων. Καραμανλής θα καυτηριάσει την πολιτική Σαμαρά για το Μακεδονικό, καταλογίζοντάς του έντονο αρνητισμό στη χάραξη της πολιτικής του, που έφερε τη χώρα σε απομόνωση σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ε.Ε., ενώ παράλληλα θα τον κατηγορήσει και για την επιδείνωση των σχέσεων της Ελλάδας με όλες τις γειτονικές βαλκανικές χώρες, από τη μέρα που ανέλαβε την ηγεσία του ΥΠΕΞ. Δυο χρόνια να ’χε μείνει ακόμα στο υπουργείο και θα είχε ξεκινήσει ο ... 3ος Βαλκανικός. Το παράδοξο; Ο άνθρωπος που φέρει μια τέτοιου είδους «συστατική» επιστολή από τους δύο προηγούμενους πρωθυπουργούς που ανέδειξε η Δεξιά από το 1955, όπου τον «περιγράφουν» ως παράγοντα ανωμαλίας και επικίνδυνο για τα συμφέροντα της χώρας, έγινε αρχηγός της ΝΔ. Και ακόμα χειρότερα πρωθυπουργός.
Τον Οκτώβριο του ’92, λίγους μήνες μετά την αποπομπή του από την κυβέρνηση, ο Σαμαράς αποχωρεί από τη ΝΔ αφήνοντάς την με την οριακή πλειοψηφία των 151 βουλευτών και τον Ιούνιο του ’93 ιδρύει την ΠΟΛ.ΑΝ. Η ώρα για να εξαπολύσει το πιο καίριο και συντριπτικό χτύπημα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, είχε φτάσει. Το Σεπτέμβρη του ίδιου έτους ο βουλευτής Κιλκίς της ΝΔ Συμπιλίδης και στενός φίλος του Σαμαρά, αίρει την εμπιστοσύνη του προς την κυβέρνηση και την οδηγεί σε πτώση. Κάποιος Συμπιλίδης που προσπάθησε να επαναφέρει στα ψηφοδέλτια της ΝΔ πέρσι τον Απρίλιο ο Σαμαράς ήταν μια… απλή συνεπωνυμία.
Σημείωση: Ο Μητσοτάκης δεν ήταν κανένας άγιος – αντιθέτως φέρει τεράστια ευθύνη για τα άτομα που επέλεξε να τον συνδράμουν στη διακυβέρνησή του. Σε μια προσπάθεια να ενώσει τη Δεξιά παράταξη απέναντι στον Α.Παπανδρέου, εξέθρεψε, υπέθαλψε και συμμάχησε με ακροδεξιά στοιχεία όπως ο Σαμαράς, ο Καμμένος και Καρατζαφέρης, και οι 3 εκ των οποίων – κατά σύμπτωση – έκαναν το δικό τους κόμμα στα δεξιά της ΝΔ. Και κάτι ακόμα: η κυβέρνηση της ΝΔ το ’93 δεν διέθετε πλέον λαϊκό έρεισμα, καθώς ο Μητσοτάκης είχε χάσει από καιρό τη μπάλα στο εσωτερικό και οι συγκρούσεις του με τον Έβερτ είχαν τελματώσει το όποιο έργο της, ως εκ τούτου και η πτώση της προκάλεσε μάλλον ανακούφιση παρά δυσφορία στους περισσότερους. Αυτό όμως δεν καθαγιάζει την πράξη Σαμαρά, πολύ δε περισσότερο όταν οι λόγοι ήταν καθαρά αντιδραστικοί με στοιχεία προσωπικής εκδίκησης.
Στη νέα, αυτόνομη πλέον, προσπάθειά του ο Σαμαράς επιχειρεί και τότε όπως και σήμερα να εμφανιστεί ενωτικός και πολυσυλλεκτικός. Όμως το κόμμα του θεωρήθηκε από πολλούς ένα πολιτικό μόρφωμα που τοποθετήθηκε στα δεξιά της ΝΔ, με επίφαση πολυσυλλεκτικότητας την προσχώρηση του Ανδρέα Λεντάκη και του Στάθη Παναγούλη – του γνωστού Παναγούλη – του αριστερού με τον πολυκύμαντο πολιτικό βίο, αλλά το σταθερό επάγγελμα, καταχωρισμένο στο index των ελευθερίων επαγγελμάτων ως: αδελφός αγωνιστή της δημοκρατίας.
Αν κάποιος μας ζητούσε να στοιχηματίσουμε πάνω στο θέμα γύρω απ’ το οποίο θα περιστρεφόταν τόσο η ιδρυτική διακήρυξη, όσο και ο πολιτικός λόγος του νέου κομματός, δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα μας έδινε και απόδοση 1,10. Ναι, σωστά μαντέψατε, ήταν το όνομα της Μακεδονίας. Η Μακεδονία ήταν τότε για το Σαμαρά όπως οι τοκογλύφοι σήμερα για τον Καμμένο. Αυτά τα παιδιά μοιάζουν τόσο πολύ στις εμμονές τους, που αναρωτιέσαι ώρες ώρες ποιά μοίρα τους έπαιξε αυτό το άσχημο παιχνίδι, να βρίσκονται σήμερα σε διαφορετικά στρατόπεδα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα δούμε τον Καμμένο το 2030 πρωθυπουργό της χώρας. Ο πατριώτης Σαμαράς λοιπόν, θα έδινε πλέον τη μάχη του για το όνομα από το πολιτικά ανοιξιάτικό μετερίζι, απέναντι στους σκοπιανούς παραχαράκτες και τους έλληνες νενέκους.
Στις εκλογές του ’93 που το θέμα ήταν στα ντουζένια του ο Σαμαράς θα πάρει 4,9 % και θα μπει στη Βουλή. Τα ωραία πράγματα όμως κρατάνε λίγο κι έτσι τρία χρόνια μετά, ο μακεδονομάχος ή κατ’ άλλους μακεδονέμπορας, θα λάβει 2,9 % και θα μείνει εκτός Βουλής. Από το 1996 ξεκινά ο μακρύς χειμώνας του πολιτικού βίου του Α.Σαμαρά, ίσως ο μόνος χειμώνας που ακολούθησε μία (έστω και πολιτική) άνοιξη. Μοναδική ευχάριστη αναλαμπή στην πολιτική έρημο την οποία μόλις ξεκινούσε για να διασχίσει ο Σαμαράς, ήταν η ίδρυση του Δικτύου 21 γύρω στα τέλη του 1997.
Το Δίκτυο 21 δημιουργήθηκε ως μια οργάνωση που στόχο είχε την επικοινωνία και τη δραστηριοποίηση των μελών της πάνω στα εθνικά ζητήματα. Βασικοί συντελεστές του εγχειρήματος και μετέπειτα ιδεολογικοί καθοδηγητές της, ήταν ο Φαήλος Κρανιδιώτης και ο Χρύσανθος Λαζαρίδης. Ένα μόνο κείμενο της οργάνωσης να διαβάσει κάποιος, αρκεί για να διαπιστώσει πως οι συντάκτες του εμφορούνται από τα γνωστά αισθήματα πατριδοπληξίας που χαρακτηρίζουν τα άτομα με ακροδεξιές αντιλήψεις: συνεχής αναφορά στην πατρίδα, μισαλλοδοξία, εθνικισμός, αποστροφή απέναντι στους μετανάστες, ρητορική του μίσους απέναντι σε όλους τους λαούς της περιοχής. Το Δίκτυο συγκροτήθηκε με τη γνωστή μέθοδο της «πυραμίδας»: από μικρούς πυρήνες (κόμβους) που απλώνονται σιγά σιγά με την προσέλκυση και άλλων μελών με ανάλογες αντιλήψεις, προσδοκώντας να απλώσει τα πλοκάμια του σε όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών δραστηριοτήτων της χώρας μπορέσει και απώτερο στόχο να επιρρεάσει ή ακόμα και να ελέγξει το νομοθετικό έργο και την κατεύθυνση της χώρας.
Η σημειολογία του αριθμού 21, οι πρακτικές της οργάνωσης (μυστικοπάθεια, δραστηριοποίηση πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας, αλληλεγγύη μεταξύ των μελών τόσο όσον αφορά τις προσωπικές τους ανάγκες αλλά και την εξυπηρέτηση του συλλογικού στόχου) που δίνουν την εντύπωση «στοάς» και ο διακηρυγμένος στόχος τής «πατριωτικής αφύπνισης των Ελλήνων» παραπέμπουν, σε μία γκροτέσκο είναι η αλήθεια, απόπειρα μιμιτισμού της Φιλικής Εταιρείας. Βέβαια επειδή η Ελλάδα δεν είναι υποδουλωμένη και ο Χρύσανθος δεν είναι Ξάνθος, το όλο εγχείρημα κινήθηκε εως πρόσφατα μάλλον σε ρηχά νερά. Το Δίκτυο δε γνωρίζουμε σε ποιό βαθμό αφύπνισε τον ελληνικό λαό, σίγουρα όμως «αφύπνισε» από τον πολιτικό του λήθαργο τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος ήταν και ο μόνος πολιτικός αρχηγός που το 1997 χαιρέτησε τη δημιουργία της οργάνωσης. Η προσπάθεια πολιτικής κάλυψης του Δικτύου ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία καθώς η ΠΟΛΑΝ έπνεε ήδη τα λοίσθια.
Εντάξει, θα πει κάποιος καλοπροαίρετα: τι τα σκαλίζεις τώρα όλα αυτά; Ότι έγινε έγινε. Μας φόρτωσε άλλο ένα πρόβλημα στην πλάτη, μας απομόνωσε από τους εταίρους μας, τσακώθηκε με τα μισά βαλκάνια, έριξε και μια κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό που τον έκανε υπουργό στα 38 του ... αλλά όλ’ αυτά είναι πλέον παρελθόν. Ήταν νέος και άπειρος και παρασύρθηκε από έναν νεανικό πατριωτικό ενθουσιασμό. Από τότε κύλισε πολύ νερό στ’ αυλάκι και ωρίμασε κι αυτός. Ναι ε;
Ο Νεώτερος Σαμαράς
Η πολιτική άνοιξη του Σαμαρά έρχεται, παραδόξως, με το κλείσιμο της Πολιτικής Άνοιξης το 2004, όταν ο Κώστας Καραμανλής στο πλαίσιο της διεύρυνσης της ΝΔ και ενόψει εκλογών τάζει στον μεσσήνιο πολιτικό μία θέση στο ψηφοδέλτιο των υποψήφιων ευρωβουλευτών της ΝΔ. Η πτήση Σαμαρά έως και το 2009 είναι χαμηλή. Επιδεικνύει νομιμοφροσύνη απέναντι στην ηγεσία, οι παρεμβάσεις του είναι προσεκτικές και μετρημένες, δεν προκαλεί το μητσοτακικό μπλόκ και κινείται μεθοδικά για την επόμενη μέρα της ΝΔ.
Το απρόσμενο δώρο έρχεται και πάλι από τον Κώστα Καραμανλή. Η υπουργοποίησή του στον τελευταίο ανασχηματισμό του 2009 γίνεται με βαριά καρδιά αποδεκτή από τη μητσοτακική πτέρυγα, η οποία ελπίζοντας σε μια ομαλή μετάβαση της Ντόρας στην ηγεσία της ΝΔ, δεν ήθελε να συγκρουστεί με τον Καραμανλή. Το δώρο όμως του Καραμανλή στον Σαμαρά ήταν καίριας σημασίας. Αφενός τον επανέφερε στο προσκήνιο και αφετέρου τον προίκησε και με ένα «εκλογικό» υπουργείο. Τα λεγόμενα «εκλογικά» υπουργεία είναι το Εσωτερικών και το Πολιτισμού. Το πρώτο μοιράζει ρουσφέτια στην τοπική αυτοδιοίκηση, που πρέπει να είναι «καλοταϊσμένη» για να «χορέψει» στις εκλογές υπέρ της κυβέρνησης. Το δεύτερο μοιράζει το κρατικό χρήμα σε φορείς και συλλόγους με τη μορφή επιχορηγήσεων.
Ο Σαμαράς δεν αφήνει την ευκαιρία να πάει χαμένη. Αφήνει πίσω του τα πατριωτικά και μακεδονικά και ευθυγραμμίζεται με τη σύγχρονη, συνεπή και υπεύθυνη πολιτική της ΝΔ: λεφτά υπάρχουν (έστω και δανεικά) για μοίρασμα. Πότε και ποιός θα τα πληρώσει; Who cares... Στα ελληνικά; Ζαμάν φου. Υπήρχαν βέβαια και ορισμένοι ενημερωμένοι την περίοδο εκείνη, που γνώριζαν ότι λεφτά δεν υπάρχουν. Αυτοί όμως ήταν λίγοι – μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού (Παπανδρέου, Στάινμπρουκ, Ολι Ρεν, Γιουνκέρ). Παίζοντας όμως ένα άθλιο παιχνίδι στην πλάτη της Ελλάδας, άφηναν ανενημέρωτη την κυβέρνηση Καραμανλή να ξοδεύει ασυστόλως, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε στην αγκαλιά του ΔΝΤ που ήταν και ο τελικός στόχος όλων αυτών.
Ανενημέρωτος λοιπόν κι ο Σαμαράς για την πραγματική κατάσταση της οικονομίας, υπερθεμάτιζε με πάθος την κυβερνητική γραμμή περί «θωρακισμένης οικονομίας» και αναθεμάτιζε τους πράσινους παπαγάλους που χάλαγαν την ωραία ατμόσφαιρα. Ευρισκόμενος μάλιστα σε πλάνη (προφανώς!) και εν τη αφελεία του (αγαθιάρης!) μας καθησύχαζε την άνοιξη του ’09 ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας θα κινούταν μεταξύ 4 και 4,5% – ούτε σε αυτό τον προστάτεψε ο πρώην συμφοιτητής του και τον άφησε να εκτεθεί.
Μες την ανεμελιά του, παρακινούμενος από έναν νέου είδους «πατριωτισμό» αυτή τη φορά: τον κομματικό, άνοιξε τα ταμεία του υπουργείου του να τρέξει άφθονο και γάργαρο το κρατικό χρήμα για να ποτίσει τους διψασμένους από την «σκληρή περιοριστική» πολιτική Ζαχόπουλου-Καραμανλή (λεφτά είχαν και λεφτά δεν έδιναν οι άτιμοι) των περασμένων χρόνων, πολιτιστικούς, εξωραϊστικούς, αθλητικούς, εκκλησιαστικούς και διάφορους άλλους σε –ικούς (εκτός από παρασιτικούς ... θου κύριε!) συλλόγους ανά την επικράτεια.
Για να ‘μαστε όμως και δίκαιοι τα λεφτά δεν τα σπατάλησε σε κουρτίνες ο Αντώνης, σαν τον συνάδελφό του και συνοδοιπόρο του στον άλλοτε αντιμνημονιακό και εσχάτως φιλομνημονιακό αγώνα, Κώστα Μαρκόπουλο. Το δικό του χρήμα πήγε για καλό σκοπό: προσέλαβε νέα και άνεργα παιδιά στο νεοσύστατο Μουσείο της Ακρόπολης. Και μη βιαστεί κανένας πονηρός να τον κατηγορήσει ότι διόρισε τίποτα γαλάζια παιδιά. Τα παιδιά αυτά ήταν όλα αριστεροί. Όπως μας αποκάλυψε πρόσφατα ο ίδιος – και τον ευχαριστούμε για την ειλικρίνειά του – οι νεοδημοκράτες δεν διορίζανε νεοδημοκράτες στο Δημόσιο, αλλά αριστερούς. Αν λάβουμε μάλιστα υπόψη μας τα ποσοστά της Αριστεράς στη Μεσσηνία, θα πρέπει να ζορίστηκε πολύ για να βρει τους τελευταίους εναπομείναντες αριστερούς και να τους διορίσει, ενώ θα μπορούσε κάλλιστα να διορίσει χιλιάδες άνεργους δεξιούς και μάλιστα ψηφοφόρους τους. Αυτό οφείλουμε να του το αναγνωρίσουμε.
Όπως οφείλουμε να του αναγνωρίσουμε και τη σπουδή του να διορθώσει ένα ιστορικό λάθος αιώνων, όταν οι αρχαίοι Φιγαλείς, είτε από άγνοια είτε από επιπολαιότητα, κατασκεύασαν σε λάθος μέρος και λάθος Δήμο το ναό του Επικούριου Απόλλωνα. Ο Σαμαράς τον επανέφερε στα σωστά διοικητικά όρια του Δήμου Είρας Μεσσηνίας.
Εντάξει, θα πει κάποιος καλοπροαίρετα: Είπε κανά δυο ψεμματάκια, ξόδεψε και κανά ψιλό παραπάνω (για το λαό όμως, έτσι;), έκανε και μερικά ρουσφετάκια ο Αντώνης. Σιγά το πράγμα. Σάμπως αυτό δεν κάνουν όλοι οι βουλευτές μας; Ο πρώτος ήταν ή ο τελευταίος; Σημασία έχει να βλέπει κανείς το δάσος και όχι το δέντρο. Και το δάσος είναι το έργο του απ’ την ώρα που ανέλαβε την ηγεσία της ΝΔ. Ναί ε;
Ο Σύγχρονος Σαμαράς
Το επόμενο μεγάλο δώρο στον Σαμαρά έμελε να το κάνει εν αγνοία του ο Γ.Παπανδρέου. Η ηγεσία της ΝΔ θα είχε παραμείνει ένα όνειρο απατηλό για τον ίδιο, αν δεν είχε προηγηθεί ο τρόπος εκλογής της ηγεσίας από τη βάση στο ΠΑΣΟΚ. Αν η εκλογή γινόταν είτε από την Κ.Ο., είτε από την Κ.Ε., είτε ακόμα από το Συνέδριο της ΝΔ.η επικράτηση της Ντόρας θα είχε γίνει δια περιπάτου. Στη βάση όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Η 15ετής απουσία Σαμαρά από τα πολιτικά πράγματα της χώρας τον έκανε να φαντάζει στα μάτια μιας σημαντικής μερίδας των ψηφοφόρων της ΝΔ ως λιγότερο φθαρμένο υλικό, ενώ και τα συνθήματα «αλήτη, προδότη Σαμαρά» που δονούσαν τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του ’93, είχαν ήδη ξεχαστεί στη χώρα των λωτοφάγων.
Το πιο σημαντικό στοιχείο όλων όμως, που έγειρε τελικά και την πλάστιγκα υπέρ του Σαμαρά ήταν πως το μεγαλύτερο κομμάτι της ΝΔ παραμένει βαθιά, πολύ βαθιά Δεξιό.Τα στοιχεία φιλελευθερισμού – έστω και οικονομικού – που χαρακτηρίζουν τα σύγχρονα ευρωπαϊκά λαϊκά και χριστιανοδημοκρατικά κόμματα βρίσκονται εν ανεπαρκεία στην ελληνική Δεξιά παράταξη. Ο Σαμαράς δεν είναι λιγότερο φιλελεύθερος στα οικονομικά από την Μπακογιάννη ή τον Αβραμόπουλο, είναι όμως πολύ λιγότερο φιλελεύθερος σε όλα τα υπόλοιπα. Η επικράτησή του λοιπόν σε ένα κατά βάση βαθιά Δεξιό, θρησκευόμενο και συντηρητικό σώμα, ήταν αναμενόμενη.
Με την ανάληψη της ηγεσίας της ΝΔ αναλαμβάνει και ένα ομολογουμένως δύσκολο έργο. Να ανασυγκροτήσει το κόμμα από τα συντρίμμια που άφησε πίσω του ο Κώστας Καραμανλής. Ο πρώην καταλληλότερος είχε αφήσει πίσω του τη Δεξιά παράταξη με το χαμηλότερο ποσοστό της ιστορίας της από το 1950 και με τη μεγαλύτερη διαφορά από το πρώτο κόμμα. Περιέργως πως, ο μεγαλύτερος σύμμαχος σε αυτή του την προσπάθεια ήταν ο ίδιος ο Καραμανλής. Γιατί συντρίμμια εκτός από το κόμμα του, είχε αφήσει πίσω του και τη χώρα. Και το αρνητικό ρεκόρ για το κόμμα της ΝΔ φάνταζε ολυμπιακή επίδοση μπροστά στο τριπλό αρνητικό ρεκόρ της χώρας σε δημοσιονομικό έλλειμμα, δημόσιο χρέος και ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, τα βασικότερα δηλαδή στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα μιας οικονομίας. Υπό κανονικές συνθήκες εάν ένα από τα τρία είναι προβληματικό σε μία χώρα, χτυπάνε 300 καμπανάκια (από κόμματα, βουλευτές, κυβέρνηση, εθνική Τράπεζα, δημοσιογράφους, οικονομολόγους, επιμελητήρια) για να αντιμετωπιστεί άμεσα. Σε μία αποχαυνωμένη χώρα όμως μπορεί να βρεθείς και με τα τρία ταυτόχρονα, χωρίς να έχεις πάρει χαμπάρι και η μόνη σου αντίδραση είναι να βρίζεις αυτούς που σταμάτησαν να σε δανείζουν.
Το νέο δώρο του Καραμανλή στο Σαμαρά είχε φτάσει ήδη στα γραφεία της Ρηγίλλης. Εκείνος θα το ανοίξει και θα διαβάσει το κρυπτογραφημένο μήνυμα: Η μετατροπή του «εμπρηστή» σε τιμητή ως όρος επιβίωσης. Πως όμως το κόμμα που οδήγησε μια χώρα στη χρεοκοπία θα μπορούσε να μετατραπεί σε τιμητή; Δύσκολο μεν αλλά αν η χώρα αυτή είναι η Ελλάδα το εγχείρημα είναι πολύ ευκολότερο και η συνταγή για να το πετύχεις κυκλοφορεί ακόμα και στα γαριδάκια. Βάζεις στο μίξερ μια δόση συνωμοσίας, 1,5 δόση προδοσίας, 1 δόση τοκογλυφίας, 1 δόση ανάδελφου έθνους, 3 δόσεις λαϊκισμού, 18 κουταλάκια ισοδύναμα μέτρα, στη συνέχεια απλώνεις το μείγμα πάνω στο παντεσπάνι-λαό φρεσκοψημμένο σε θερμοκρασία νεόπλουτου που θεωρεί ότι η άνοδος του βιοτικού του επιπέδου θα είναι αέναη ανεξαρτήτως της συμπεριφοράς που θα επιδείξει, αρκούντως σιροπιάσμένο με κροκοδείλια δάκρυα για το κακό που τον βρήκε, προσθέτεις και άφθονες δόσεις απύθμενου θράσους, το τοποθετείς σε φούρνο με αέρα διαπλεκόμενων ΜΜΕ για ένα χρόνο και η επιτυχία είναι εξασφαλισμένη.
Η χώρα μας είναι, ούτως ή άλλως, η πρώτη παγκοσμίως στην παραγωγή των παραπάνω υλικών (μακάρι να ήταν και εξαγώγιμα – θα πλουτίζαμε), το παντεσπάνι ήταν από καιρό καμωμένο, ο φούρνος αναμμένος, έλειπε μόνο το θράσος. Με Σαμαρά στο τιμόνι κι αυτό ήταν εξασφαλισμένο. Το αγγελάκι στο αριστερό αυτί τού ψιθύρισε: ο δρόμος που ετοιμάζεσαι να τραβήξεις είναι επικίνδυνος, όχι για το κόμμα (για το κόμμα καλός είναι) αλλά για τη χώρα. Με αυτές τις πρακτικές ο διχασμός είναι προ των πυλών. Η χώρα χρειάζεται συνεννόηση για να προχωρήσει. Πατριωτισμός τώρα είναι η αποδοχή του μεριδίου της ευθύνης που αναλογεί στο κόμμα σου και η ταχεία προώθηση των απαραίτητων αλλαγών για την όσο το δυνατό συντομότερη ανασυγκρότηση του κράτους. Αντίθετα το διαβολάκι από το άλλο αυτί τού ψιθύρισε: Μπούρδες! Πατριωτισμός είναι να γίνεις εσύ πρωθυπουργός το συντομότερο δυνατό. Αν αποδεχθείς τώρα ευθύνη, το τρένο της εξουσίας θα περάσει ανεπιστρεπτί. Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Ή τώρα ή ποτέ. Δεν ξέρω αν υπάρχει άνθρωπος που θεωρεί πως ο Σαμαράς βρέθηκε για μία έστω στιγμή σε δίλημμα.
Οι καλές συνταγές επιτυγχάνουν με την επιλογή ποιοτικών υλικών. Και αν θέλεις να σπείρεις καλές θεωρίες συνωμοσίας, προδοσίες και τα συναφή δεν έχεις παρά να αποδεσμεύσεις τα πιο ακραία και υστερικά στοιχεία της παράταξής σου, για τα οποία οι θεωρίες αυτού του είδους αποτελούν δεύτερη φύση. Για μήνες ολόκληρους συγκεκριμένα άτομα, συγκεκριμένα κανάλια, συγκεκριμένες εφημερίδες, συγκεκριμένοι μηχανισμοί δούλευαν στο προσκήνιο (δημοσιεύματα, προδοσιολαγνεία στο δημόσιο λόγο, πλατεία Συντάγματος) και το παρασκήνιο (κοινωνικά δίκτυα, μαζική αποστολή καθημερινών email με σωτήριες λύσεις που απορρίφθηκαν) για να σπείρουν τα ζιζάνια στο λαό και να τον αποπροσανατολίσουν από τα φλέγοντα προβλήματα της χώρας. Και ο «μάγειρας» από τα μετόπισθεν χωρίς να φαίνεται ο ίδιος ως διακινητής ,να σιγοντάρει διακριτικά: Πως μπήκαμε άραγε στο Μνημόνιο; Θα κάνω εξεταστική…μας έλεγε
Πως μπήκαμε Αντώνη στο Μνημόνιο; Όταν ήσουν υπουργός δεν ήξερες. Όταν ήσουν αρχηγός της Αξ. Αντιπολίτευσης δεν ήξερες. Τώρα που έγινες πρωθυπουργός και μίλησες με τους ευρωπαίους ομολόγους σου, αλλά ψήφισες και ότι το έλλειμμα του 2009 ήταν 15,6%, ξέρεις; Γι’ αυτό δεν κάνεις τώρα εξεταστική; Γιατί θα γελάσουν και τα τσιμέντα στην Ευρώπη και θα χαλάσεις έτσι το image του σοβαρού ηγέτη; Και γιατί δεν λες αυτά που ξέρεις στο συνοδοιπόρο σου από την εποχή της ΠΟΛΑΝ Νικήτα Κακλαμάνη, που έχει μείνει ακόμα με την απορία και ζητάει κάθε μέρα εξεταστική; Πες του κάτι για να ησυχάσει. Θες να σου φύγει πάλι;
Το πρόβλημα με το Σαμαρά αλλά δυστυχώς και για τη χώρα είναι πως γνώριζε τα πάντα από την πρώτη στιγμή. Και την κατάσταση της οικονομίας και ποιοί μας φόρεσαν «καπέλο» το Μνημόνιο και τα ανύπαρκτα περιθώρια ελιγμών που είχε τότε η Ελλάδα. Επέλεξε όμως συνειδητά να παίξει μπάλα στο γήπεδο του άκρατου λαϊκισμού, δηλαδή να παίξει εντός έδρας και με μπάλα δικιά του Επέλεξε συνειδητά να μεταμορφωθεί σε Αλέξη Τσίπρα της Δεξιάς. Με ταυτόσημη επιχειρηματολογία που τώρα ως πρωθυπουργός καταγγέλει. Όταν τον χλεύαζαν στην Ευρώπη για την παράδοξη στάση του (άλλα να λέει εντός και άλλα εκτός) έλεγε με νόημα: οι Έλληνες ψηφίζουν στις εκλογές και όχι οι Ευρωπαίοι. Δηλαδή, σε ελεύθερη μετάφραση: ο Έλληνας θέλει το παραμύθι του κι εγώ του το προσφέρω.
Τελικά το έδωσε στον Έλληνα το παραμύθι του αλλά ενίοτε τα παραμύθια – όταν υπάρχει έλλειψη εκπαίδευσης, ευθυκρισίας και λογικής ανάλυσης σε μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού – γίνονται και πιστευτά. Έτσι όταν αποφάσισε να κάνει τη λεγόμενη «ρεαλιστική» στροφή προκειμένου να αναλάβει την εξουσία, τα κομμάτια αυτά του πληθυσμού δεν μπόρεσαν να τον ακολουθήσουν και εκτροχιάστηκαν. Είναι τότε που η ακροδεξιά φλόγα που για μήνες σιγόκαιγε και ο ίδιος στα μουλωχτά αλλά με επιμέλεια υποδαύλιζε, φούντωσε ξαφνικά και δημιούργησε τέρατα.
Το ακροδεξιό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής αν και υφίστατο ως κίνημα για δύο και πλέον δεκαετίες ουδέποτε απασχόλησε στα σοβαρά κανέναν, καθώς αντιμετωπιζόταν ως ένα κομμάτι του περιθωρίου. Αυτό ίσχυε και για τα δύο πρώτα χρόνια της κρίσης, μέχρι τα τέλη του 2011. Από τότε και μέσα σε 6 μήνες η Χ.Α. εκατονταπλασίασε τα ποσοστά της. Τι συνέβη άραγε το φθινόπωρο’11 και άλλαξε τους συσχετισμούς; Ένα μεγάλο τμήμα της Δεξιάς παράταξης που ταϊζόταν με θεωρίες συνομωσίας και προδοσίας από το Σαμαρά, διαπίστωσε ότι κι αυτός ήταν φτιαγμένος από το ίδιο καλούπι των «προδοτών» και αποφάσισε να χωρίσουν τα τσανάκια τους. Έτσι ένα τμήμα της διοχετεύτηκε στη Χ.Α. και ένα άλλο δημιούργησε το κόμμα των ΑΝ.ΕΛ. Βέβαια Χ.Α. και ΑΝ.ΕΛ. δεν ακολουθούνται μόνο από δεξιούς καθώς υπάρχουν και πολλοί κεντρώοι και αριστεροί που είναι επιρρεπείς σε αυτές τις θεωρίες, ως επί το πλείστον όμως ο κύριος κορμός τους απαρτίζεται από βαθιά δεξιούς ψηφοφόρους.
Τώρα, με ερασιτεχνισμό προσπαθεί να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, με μια ρητορική στον αντίποδα αυτής που τους έσπρωξε εκτός ΝΔ. Αφενός προσπαθεί να τους πείσει ότι «προδοσία» τώρα πλέον είναι η μη εφαρμογή του Μνημονίου, καθώς μόνο με αυτό τον τρόπο διασφαλίζονται τα συμφέροντα της χώρας και παραμένει σε ευρωπαϊκή τροχιά και αφετέρου προσπαθεί να απαξιώσει τη Χ.Α. ασκώντας της μια πολιτικά αφηρημένη κριτική, χωρίς σαφή ιδεολογικά ερείσματα. Η κασέτα έχει κολλήσει στο ότι είναι νεοναζί,σε μία ρηχή επικοινωνιακή προσπάθεια να τους διαβάλλει ως ανθέλληνες και γερμανόφιλους.
Ώμως η Χ.Α. δεν είναι νεοναζί με αυτή την έννοια. Είναι ένα γνήσια ελληνικό ακροδεξιό, εθνικιστικό κίνημα που χρησιμοποιεί ενίοτε βίαιες και τραμπούκικες συμπεριφορές για να επιβάλλει την παρουσία του. Ένα εθνικιστικό μόρφωμα από αυτά που υπάρχουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό σε όλη την Ευρώπη, που πρεσβεύει τον απομονωτισμό και την περιχαράκωση εντός των ορίων των εθνικών κρατών, χωρίς εξωγενή στοιχεία που νοθεύουν την εθνική καθαρότητα. Ως στρατόκαυλοι δεν μπορούν να κρύψουν το θαυμασμό τους για τη γερμανική πολεμική μηχανή της δεκαετίας του 1930, αλλά ως εκεί. Οι χρυσαυγίτες είναι Έλληνες, καραέλληνες, ελληναράδες. Και μπορούν και οι Έλληνες να είναι ακραίοι, φασίστες και εθνικιστές. Δε χρειάζεται να είναι Γερμανοί.
Πήγε μες την καλή χαρά η τρικομματική να συντάξει έναν αντιρατσιστικό νόμο με στόχο τη Χ.Α. και ω του θαύματος ο νόμος έδρασε ως καθρέπτης, όπου είδαν τον εαυτό τους μέσα η παρέα του Σαμαρά αλλά και κομμάτια του στρατού και της εκκλησίας. Το θέαμα ήταν σοκαριστικό και από την τρομάρα τους τον πέταξαν κάτω να σπάσει, ξορκίζοντας έτσι το κακό (και την πραγματικότητα). Και ο Κουβέλης ακόμα ψάχνεται γιατί δεν ψηφίστηκε ο νόμος. Όσοι λοιπόν θέλουν να τα βάλουν με τη Χ.Α. να τολμήσουν να τα βάλουν με τον ελληνικό εθνικισμό, τον ελληνικό ρατσισμό και την ελληνική μισαλλοδοξία, ακόμα κι όταν κηρύσσεται κι από χείλη «αγαπημένων» ιεραρχών. Όχι με τον γερμανικό ναζισμό που ακούγεται ευχάριστα στα αυτιά των Ελλήνων.
Η αντιπαράθεση με τη Χ.Α. θα πρέπει να γίνει με πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους και όχι ναζιστικούς, καθώς ουδείς απ’ αυτούς που τους ψηφίζουν πιστεύει ότι έιναι ναζιστές. Αλλά με αυτούς τους όρους ο Σαμαράς έχει πρόβλημα. Πως να τους καταγγείλει ως εθνικιστές ή ακροδεξιούς όταν και ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του εθνικιστή και φανατικό δεξιό; Δεν μπορεί να τους χαρίσει το ιδεολογικό του οπλοστάσιο. Οι καθημερινές παρεμβάσεις τού Φαήλου μέσω twitter, antinews και της εφ. Δημοκρατία φανερώνουν την απόγνωση στην οποία έχει περιέλθει η ομάδα Σαμαρά απέναντι στη Χ.Α. Η αγανάκτηση που αισθάνεται στο άκουσμα του χαρακτηρισμού «προδότης» που προσδίδουν στο Σαμαρά οι χρυσαυγίτες είναι έκδηλη και προκαλεί σε όλους μας ρίγη συγκίνησης. Ποιόν τολμούν άραγε να αποκαλούν προδότη; Τον πατριώτη Αντώνη που αγάπησε από τα νεανικά του χρόνια, συνεπαρμένος από το μεγαλείο ελληνοφροσύνης που περιέβαλε ανέκαθεν τον πολιτικό του λόγο; Και δώστου να προσπαθεί να ρίξει γέφυρες για μια κοινή ατζέντα με τη Χ.Α, λέγοντάς τους εμμέσως: παιδιά ο Αντώνης είναι ο δικός μας άνθρωπός. Βάλτε πλάτη να στρίψουμε το τιμόνι της χώρας κι άλλο δεξιά. Και δώστου εκείνοι να τις γκρεμίζουν θαμπωμένοι από τα ποσοστά που τους δίνουν οι δημοσκοπήσεις.
Εντάξει, θα πει πάλι ο καλοπροαίρετος φίλος μας: Πέρα από τα όποια λάθη Σαμαρά την περίοδο της αντιπολίτευσης και την έλλειψη συναίνεσης που επέδειξε, αυτή τη στιγμή είναι ο πρωθυπουργός της χώρας και οφείλουμε να συναινέσουμε προκειμένου να προχωρήσουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην αναδιάρθρωση του Δημοσίου – που για να είμαστε δίκαιοι τις ζητάει εδώ και 3 χρόνια. Ναι ε;
Ο «μεταρρυθμιστής» Σαμαράς
Η αλήθεια είναι πως πράγματι ο Α.Σαμαράς από τη μέρα που ανέλαβε αρχηγός της ΝΔ και στη συνέχεια πρωθυπουργός στήριξε και προώθησε όλες τις διαρθρωτικές, εκσυγχρονιστικές και προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, που ως στόχο είχαν να συμβάλλουν στην πάταξη του πελατειακού κράτους, την ανασυγκρότηση της Δημόσιας Διοίκησης και τη δημιουργία φιλικού κλίματος για επενδύσεις:
Όταν στα τέλη του 2009 τέθηκε το θέμα της μη ανανέωσης των συμβάσεων μαθητείας (stage) με τις οποίες η κυβέρνηση της ΝΔ είχε κατακλύσει τους δημόσιους φορείς και τους ΟΤΑ, δημιουργώντας νέες στρατιές κρατικοεξαρτημένων που ονειρεύονταν μια θέση στη γη της επαγγελίας του δημοσίου, η ΝΔ καταψήφισε και κατήγγειλε την τότε κυβέρνηση για εκδικητική μανία απέναντι στα γαλάζια παιδιά. Τώρα προσπαθεί να εξασφαλίσει κι άλλα κονδύλια από την Ε.Ε. για να κάνει το ίδιο.
Όταν την ίδια περίοδο ήρθαν στη Βουλή τα σχέδια νόμου για την υπαγωγή όλων των προσλήψεων στο ΑΣΕΠ και για τη σύσταση του Ειδικού Συμβουλίου Επιλογής Προϊσταμένων (ΕΙΣΕΠ) το οποίο θα διενεργούσε τις κρίσεις των ανώτατων στελεχών του Δημοσίου και η στελέχωσή του θα γινόταν κατά κύριο λόγο από μέλη του ΑΣΕΠ, η ΝΔ δια του γνωστού «αναμορφωτή» και «επανιδρυτή» του Δημοσίου κ.Πρ.Παυλόπουλου είχε ανέβει στα κάγκελα.
Όταν τέθηκε το ζήτημα της διοικητικής αναδιάρθρωσης και της αποκεντρωμένης διοικησης του κράτους, δια του προγράμματος «Καλλικράτης», η ΝΔ βρήκε πρόφαση στην αντίθεσή της σε κάποιες επιμέρους συνενώσεις δήμων για να καταψηφίσει και πάλι, λέγοντας πως όταν γίνει κυβέρνηση θα διορθώσει τα λάθη. Ποιές στρεβλώσεις του Καλλικράτη διόρθωσε ως τώρα;.
Όταν συζητήθηκε στη Βουλή το μείζον ζήτημα του επανασχεδιασμού του ασφαλιστικού συστήματος η ΝΔ παραδεχόταν ότι χρειάζονταν σημαντικές παρεμβάσεις, χωρίς όμως να τις εξειδικεύσει ποτέ. Οι βουλευτές της κρύβονταν στις αρμόδιες επιτροπές και ο Σαμαράς φώναζε ότι ληστεύονται οι απόμαχοι της ζωής, τους οποίους δεσμευόταν ότι θα αποκαταστήσει. Τελικά η ΝΔ δεν ψήφισε το ασφαλιστικό υποσχόμενη ότι θα το αλλάξει προς το καλύτερο. Σήμερα βλέπουμε το καλύτερο.
Όταν το 2011 ήρθε προς ψήφιση στη Βουλή το νομοσχέδιο για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, η ΝΔ δήλωσε ότι συμφωνεί γενικά και αόριστα με το άνοιγμα, αλλά δε θα υπερψηφίσει καθώς ο νόμος δεν βασίζεται σε μελέτες κοινωνικών επιπτώσεων και οδηγεί σε απορρύθμιση της αγοράς (;!). Για τους δημοσίους υπαλλήλους είχε συλλάβει το αλήστου μνήμης σχέδιο της Εφεδρίας που θα έδινε σημαντικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα χωρίς απολύσεις, μια μπούρδα που πανικόβλητο το ΠΑΣΟΚ αποδέχθηκε προσπαθώντας να μην αναλάβει μόνο του το βάρος.
Υπέρ ποιών μεταρρυθμίσεων τάχθηκε αλήθεια ο Σαμαράς; Η πρώτη του μεταρρύθμιση ήταν μια μεταρρύθμιση της μεταρρύθμισης στην ανώτατη εκπαίδευση. Σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσει τις υφιστάμενες διοικήσεις των ΑΕΙ (Πελεγρίνης, Μυλόπουλος και άλλα νούμερα) επεξέτεινε τη θητεία των πρυτανικών αρχών. Αυτό δημιούργησε ένα απίστευτο μπάχαλο μέσα στα πανεπιστήμια που το βιώνουμε σήμερα, καθώς τα νεοεκλεγμένα Συμβούλια των Ιδρυμάτων ζητούν λογοδοσία για τις πράξεις των πρυτάνεων και αυτοί τους γράφουν εκεί που δεν πιάνει μελάνι, συνεχίζοντας να λειτουργούν με τις γνωστές ανεξέλεγκτες πρακτικές που λειτουργούσαν επί δεκαετίες. Αποτέλεσμα; Καθυστερούν χωρίς σοβαρό λόγο οι αλλαγές που είναι απαραίτητο να γίνουν άμεσα, προκειμένου να ανταποκριθούν τα πανεπιστήμια στις προκλήσεις ενός πολύ πιο απαιτητικού μέλλοντος.
Η άλλη μείζονα πρωτοβουλία Σαμαρά είναι μία ακόμα αντιμεταρρύθμιση που θα ευχαριστήσει όμως σίγουρα τη Χ.Α. Ψάχνει τρόπους λέει για να κάνει πιό δύσκολη την απόκτηση ιθαγένειας των παιδιών που γεννιούνται και μεγαλώνουν στην χώρα μας από αλλοδαπούς γονείς. Των παιδιών που δε γνώρισαν άλλη πατρίδα εκτός απ’ την Ελλάδα. Όλων αυτών των χιλιάδων Αντετοκούμπο που μεγαλώνουν ανάμεσά μας, παίζουν, τραγουδούν, ερωτεύονται και αγωνίζονται για ένα καλύτερο αύριο δίπλα στα ελληνόπουλα, αλλά δεν έχουν πάει ακόμα στο NBA για να τους δώσει σημασία η ελληνική πολιτεία του κ. Σαμαρά. Όλα αυτά τα παιδιά που θα παραμείνουν για καιρό απόβλητοι και παρείσακτοι «λαθρομετανάστες» εκτός κι αν παίξουν στο NBA, την Premier League, πάρουν το Όσκαρ, το βραβείο Νόμπελ ή κερδίσουν στη Eurovision, οπότε θα πέσει «σύρμα» και θα τους δώσει άρον άρον την ιθαγένεια ο κ. Μιχελάκης, για να βγάλουν φωτογραφίες στο Μέγαρο Μαξίμου με τον μεγάθυμο κ. Σαμαρά.
Ο Σαμαράς είναι ήδη πρωθυπουργός εδώ και ένα χρόνο και οι μεταρρυθμίσεις που έχει προωθήσει είναι υποτυπώδεις. Έχει σπαταλήσει τον πρώτο και παραγωγικότερο, για κάθε κυβέρνηση, χρόνο ακολουθώντας κατά βήμα την τακτική του προκατόχου του στην ηγεσία της ΝΔ: ακατάσχετη μεταρρυθμιστική φλυαρία και από ουσία μηδέν. Η «καταραμένη» κυβέρνηση Παπανδρέου – αυτή η απροετοίμαστη, η ανέτοιμη, με τους κατάπτυστους κηπουρούς – τον πρώτο χρόνο της είχε περάσει ένα Μνημόνιο, έναν Καλλικράτη, επανέφερε το αυστηρό πλαίσιο για τις προσλήψεις του νόμου Πεπονή, θέσπισε τη Διαύγεια, έκανε μια μείζονα παρέμβαση στο ασφαλιστικό, προώθησε την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση – έκανε τέλος πάντων, κουτσά στραβά, με χίλια ζόρια, πέντε πράγματα.
Τούτος εδώ είχε τη μεγαλύτερη σε εύρος πολιτική στήριξη (3 κόμματα) που είχε ποτέ Έλληνας πρωθυπουργός, τα ΜΜΕ να έχουν δημιουργήσει συνθήκες θερμοκηπίου στο δημόσιο λόγο για να τον προστατέψουν, τον κόσμο να έχει εκτονωθεί πάνω στους προηγούμενους και πάλι το έργο του μετά από ένα χρόνο είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Ένα μεσοπρόθεσμο κατάφερε με κόπο να περάσει κι αυτό με 6 μήνες να το κλωθογυρίζει μέχρι να εξιδεικεύσει τα μέτρα, που 10 μήνες πριν είχε ψηφίσει ο ίδιος στη Βουλή. Δεν είχε κανένα σχέδιο, κανένα όραμα, καμία λύση, καμία προοπτική. Μόνο τη λύσσα για την κατάληψη της εξουσίας. Για να την πάρει και να κάνει τι; Να τσακώνεται με τον Τσίπρα για το ποιός απ’ τους δυο είναι πιο ακραίος;
Επικοινωνία αντί πολιτικής
Και ερχόμαστε στους χειρισμούς στην ΕΡΤ που ενθουσίασαν είναι η αλήθεια και πάρα πολλούς σοβαρούς ανθρώπους. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η ΕΡΤ, η ΔΕΗ και η Βουλή έχουν καταγραφεί στο συλλογικό υποσυνείδητο των πολιτών ως τα σύγχρονα «Πρυτανεία», όπου σιτίζονται οι πάσης φύσεως βολεμένοι του πολιτικού συστήματος. Οποιαδήποτε παρέμβαση στο εργασιακό και μισθολογικό καθεστώς, ακόμα και το ενδεχόμενο απολύσεων των εργαζόμενων σε αυτά τα «μαγαζιά», είναι σίγουρο πως θα βρει ελάχιστες αντιδράσεις σε επίπεδο κοινωνίας. Πως όμως από την ανάγκη εξυγίανσης φτάσαμε στο κλείσιμο της ΕΡΤ; Ήταν πράγματι μια απόφαση τομή όπως διαφημίζει ο Σαμαράς ή μια κίνηση απελπισίας;
Τα μηνύματα που έφθαναν από τις Βρυξέλλες στο Μαξίμου τους τελευταίους μήνες ήταν μονότονα πανομοιότυπα. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να λάβει την επόμενη δόση αν δεν υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για 2.000 απολύσεις και ένταξη 12.500 υπαλλήλων σε καθεστώς κινητικότητας. Ο Σαμαράς ήξερε επίσης ότι η κυβέρνησή του δεν ήταν έτοιμη για τίποτα απ’ τα δύο. Είναι φανερό πως στα μεταμεσονύχτια τηλεφωνήματά του προς τους υπουργούς του όλους τους προηγούμενους μήνες (αυτά που ο Μουρούτης διοχέτευε στα παραπολιτικά των φυλλάδων κάθε λίγο και λιγάκι για να εξάρουν την εργατικότητα του πρωθυπουργού) μπορεί και να τους ρώτησε αν πέτυχε το παστίτσιο, δεν τους ρώτησε όμως σίγουρα αν προχώρησαν τις διαδικασίες αξιολόγησης για τον εντοπισμό όσων παρασιτοζωούν σε βάρος του Δημοσίου – και είναι πολλοί αυτοί – στον τομέα ευθύνης τους.
Όπως είναι επίσης φανερό, πως την περίφημη λίστα με τους άχρηστους οργανισμούς του δημοσίου που κυκλοφορεί με τη μία ή την άλλη μορφή από την κυβέρνηση Καραμανλή ακόμη, και μόλις φτάνει στα χέρια υπουργών ή πρωθυπουργών κάνουν ένα: φτου κακά και την ξαναπετούν, την έχει καταχωνιάσει κι αυτός σε κάποιο συρτάρι τού γραφείου του. Για τη διαθεσιμότητα η λύση που βρήκε ήταν η τοποθέτηση ενός μνημονιακότερου υπουργου στο ΥΔιΜΗΔ ώστε να κερδίσει λίγο χρόνο. Για τις απολύσεις όμως;
Οι επιλογές στο τραπέζι ήταν δύο. Από τη μία η συγχωνεύση των αμυντικών βιομηχανιών (ΕΛΒΟ, ΕΑΒ, ΕΑΣ) και από την άλλη η ΕΡΤ. Η πρώτη επιλογή όμως απαιτούσε έστω και μία στοιχειώδη προετοιμασία που ούτε αυτή υπήρχε. Η λύση της ΕΡΤ λοιπόν ήταν μονόδρομος και επικοινωνιακά πιο διαχειρήσιμη. Ο Χρύσανθος ανέλαβε να συντάξει την πύρινη ανακοίνωση εναντίον του παρασιτισμού και του καθεστώτος αδιαφάνειας που χαρακτήριζε για δεκαετίες τη δημόσια τηλεόραση. Ο Σίμος έλαβε αμέριμνος στα χέρια του την ανακοίνωση λίγο πριν την εκφωνήσει, την ώρα μάλιστα που υπέγραφε τον διορισμό άλλων δέκα κομματόσκυλων στην ΕΡΤ. Το χαρτί τού έπεσε απ’ τα χέρια. Παιδιά ήρθαν τα πάνω κάτω τούς είπε, άκυρη η ΕΡΤ, το κλείνουμε το μαγαζί, θα δούμε που θα σας βολέψουμε, σας αφήνω τώρα γιατί έχω δουλειά και φόρεσε τη γραβάτα του για να καταγγείλει με στόμφο στο πανελλήνιο, το όργιο ρουσφετολογικών προσλήψεων και κατασπατάλησης των χρημάτων του ελληνικού λαού που λάμβανε χώρα στον εν λόγω οργανισμό.
Το γελοίο του πράγματος είναι πως η ΝΔ έκλεισε έναν οργανισμό που είναι καταδικασμένος να ξανανοίξει. Και δω αρχίζει το τραγικό του πράγματος. 1000 τουλάχιστον από τους εργαζόμενους φαίνεται πως θα ξαναπροσληφθούν στο νέο φορέα. Αυτό όμως θα είναι σκάνδαλο, καθώς επί της ουσίας θα πρόκειται για ένα πρώτης τάξεως δωράκι σε όλους αυτούς, μια που και τη σαραντάρα της αποζημίωσης κατά μέσο όρο θα βάλει στην τσέπη ο καθένας και τη θέση τους στο νέο φορέα θα διατηρήσουν. Ποιος ο λόγος να γίνει όλο αυτό και να μην απολύσει εξ’αρχής 1000-1500 με την ΕΡΤ σε λειτουργία; Επείδή οι συνδικαλιστές θα πλακώνονταν στις απεργίες και η ΕΡΤ δε θα είχε πρόγραμμα; Και τώρα το ίδιο δε γίνεται; Τουλάχιστον τότε η ευθύνη θα ήταν 100% στους συνδικαλιστές και όλοι θα του έδιναν χίλια δικια.
Το ακόμα πιο τραγικό όμως είναι ότι με αυτές τις μεθόδους δε δίνεις λύση σε κανένα πρόβλημα. Οργανισμοί και δημόσιοι φορείς σαν την ΕΡΤ υπάρχουν αμέτρητοι σε αυτό το μπάχαλο που λέγεται ελληνικό κράτος. Υπουργεία, νοσοκομεία και υπηρεσίες που δεν μπορούν όμως να κλείσουν ούτε για μια μέρα. Τι θα γίνει με όλους αυτούς; Το πικρό ποτήρι της επώδυνης βήμα βήμα αναδιάρθρωσης δεν πρόκειται να το γλυτώσουμε. Θα το πιούμε μέχρι τέλους. Κι εκεί δε χωρούν επικοινωνιακά τεχνάσματα. Θα χρειαστεί βήμα βήμα, περίπτωση περίπτωση, οργανισμό οργανισμό, υπηρεσία υπηρεσία, άτομο άτομο να προχωρήσει η διαδικασία της αξιολόγησης μέχρι να φύγει η ήρα από το στάρι, να αναδειχθούν οι άξιοι και ικανοί, που θα επιβραβεύονται και με καλύτερες αποδοχές από σήμερα, αλλά θα ταχθούν στην υπηρεσία των πολιτών και όχι το αντίστροφο. Πως θα γίνει αυτό και ποιοι θα το κάνουν με διαφάνεια και εμπιστοσύνη; Σε αυτό δυστυχώς συνοψίζεται το εθνικό μας αδιέξοδο.
Αυτός που δεν μπορεί σίγουρα να το κάνει είναι ο Σαμαράς. Όλη του η ζωή, απ’ όπου κι αν πέρασε, με όποιους κι αν συνεργάστηκε, με ό,τι κι αν καταπιάστηκε αποδείχθηκε παράγοντας ανωμαλίας. Χωρίς αρχές και αξίες, σαν χαμαιλέοντας, τσαλαβουτά αριστερά και δεξιά, από θέση σε θέση, εξυπηρετώντας αποκλειστικά προσωπικούς μικροπολιτικούς σχεδιασμούς. Με την ίδια ευκολία που λαΐκιζε για δύο χρόνια με φρασεολογία της Αριστεράς και χρησιμοποιούσε τον Τσίπρα για να του κάνει πρίμο σεκόντο, με την ίδια ευκολία τον καταγγέλει σήμερα ως εχθρό της πατρίδας.
Καυχιέται πως χάρη σε αυτόν σώθηκε η πατρίδα και παραμείναμε στο ευρώ, φέρνοντας την πολιτική σταθερότητα και ακολουθώντας το δρόμο της εφαρμογής των δεσμεύσεων που ανέλαβε η χώρα, όταν ο ίδιος έκανε ό,τι περνάει απ’ το χέρι του για να μην υπάρχει πολιτική σταθερότητα, να μην εφαρμοστεί το Μνημόνιο και να μην περάσει καμία αλλαγή και καμία μεταρρύθμιση. Είναι σαν να σου δίνει κάποιος μία με το μαχαίρι στην πλάτη και όταν ξυπνας στο θάλαμο της εντατικής, να σου λέει πως ευτυχώς που ήταν κι αυτός παρών στο περιστατικό και σου έσωσε τη ζωή μεταφέροντάς σε άμεσα στο νοσοκομείο. Τέτοιο θράσος.
Κατηγορεί τον Τσίπρα ότι κερδοσκοπεί εκμεταλευόμενος την κρίση και επιζητά την αποτυχία της κυβέρνησης και της πατρίδας όταν ο μόνος που εκ των πραγμάτων, αποδεδειγμένα και με τη βούλα, έχει κερδοσκοπήσει πάνω στην κρίση, φέρνοντας άτομα ανίκανα που ευθύνονται για την οικονομική καταστροφή και πάλι στην εξουσία και τον εαυτό του στην πρωθυπουργία. Είναι αυτός που την ώρα της ευθύνης που αναλογούσε σε έναν αρχηγό της Αξ. Αντιπολίτευσης και γνώστη της σοβαρότητας της κατάστασης, όταν ο τότε πρωθυπουγός τον καλούσε να συνεργαστεί για το καλό της χώρας και δήλωνε μάλιστα διατεθειμένος ακόμη και να παραιτηθεί αν αυτό ετείθετο ως προϋπόθεση γι’ αυτή τη συνεργασία, εκείνος με το ένα χέρι κρατούσε το ακουστικό της συνομιλίας και με το άλλο έπαιρνε τηλέφωνο τη Μαρία Σπυράκη για να βγάλει στο MEGA την είδηση ότι ο Παπανδρέου υπέβαλε την παραίτησή του στο Σαμαρά. Τόση σοβαρότητα. Τέτοιο ήθος. Τόσος τυχοδιωκτισμός.
Από τη μέρα που ανέλαβε πρωθυπουργός δεν έχει σταματήσει να απαξιώνει κάθε δημοκρατική διαδικασία. Πιο πιθανό είναι να τον πετύχεις σε περιβαλλοντική αποστολή για τη διάσωση της καφέ αρκούδας στην Πίνδο, παρά στην Ελληνική Βουλή. Τέτοιο σνομπάρισμα στο κοινοβούλιο δεν έχει υπάρξει ποτέ στο παρελθόν από πρωθυπουργό. Δεν εμφανίζεται πουθενά, δεν απαντάει σε κανέναν, δε συζητά για τίποτα. Φέρνει ΠΝΠ προς ψήφιση ερήμην της κυβέρνησης. Είναι κρυμμένος στο Μαξίμου και η μόνη περίπτωση να αφήσει την κάμερα να τον πετύχει είναι την ώρα που συζητά με κάποιον επιχειρηματία, ως επικοινωνιακό τρικ για να βγάλει την εικόνα: ο Σαμαράς μας φέρνει δουλειές. Η δουλειά όμως του πρωθυπουργού μιας χώρας δεν είναι ο ρόλος τού ντίλερ.
Έχει καταργήσει την άλλοτε καθημερινή ενημέρωση από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ενώ κι ο ίδιος δε δίνει συνεντεύξεις παρά μόνο στις εφημερίδες, όπου παίρνει από πριν το ερωτηματολόγιο και ο Λαζαρίδης γράφει τις απαντήσεις. Δε συνεδριάζει ποτέ και κανένα όργανο της κυβέρνησης, ούτε υπουργικό συμβούλιο, ούτε κυβερνητική επιτροπή. Το ρόλο της τελευταίας τον παίζει πλέον η τριανδρία Μπαλτάκος, Σταμάτης, Λαζαρίδης. Ο Μπαλτάκος παίρνει το νομοσχέδιο από τον εκάστοτε υπουργό και κάνει το απαραίτητο ρετουσάρισμα για την εκλογική πελατεία. Οι γραμματείς της ΝΔ δεν εκλέγονται πλεόν με κάλπη αλλά δια βοής για να αποφευχθεί οποιαδήποτε εκδήλωση δυσαρέσκειας, που θα του χαλάσει τη σούπα. Μέχρι και ο βουλευτής της ΝΔ Γ.Βλάχος άφησε υπόνοιες για ενδεχόμενο νοθείας στη διαδικασία εκλογής της Πολιτικής Επιτροπής του πρόσφατου Συνεδρίου. Έχει αναθέσει στον Λαζαρίδη την ιδεολογική καθοδήγηση της κυβέρνησης και στο Φαήλο την ιδεολογική ζύμωση ακροδεξιών απόψεων σε επίπεδο κοινωνίας.
Έχει τοποθετήσει σε κρίσιμες υπηρεσίες του Δημοσίου ανθρώπους δικούς του, με μόνο κριτήριο την καταγωγή τους από την εκλογική του περιφέρεια, ενώ συνεχίζει ακόμη και σήμερα που η χώρα βρίσκεται σε οριακό σημείο, να διορίζει δεξιά κι αριστερά γαλάζια παιδιά, κομματικούς εγκάθετους και πρώην βουλευτές και πολιτευτές της ΝΔ σε οργανισμούς, ταμεία και νοσοκομεία, με μόνη παραχώρηση το δικαίωμα στο Βενιζέλο και μέχρι πρότινος στον Κουβέλη, να διορίζουν σε ένα ποσοστό και τους δικούς τους. Δίνει μάχη εδώ και έξι μήνες για να παραμείνει το ΣΔΟΕ στον έλεγχό του, μέσω του παιδικού του φίλου και συνοδοιπόρου του στην ΠΟΛΑΝ Καλαματιανού εφοριακού Στασινόπουλου και να μην υπαχθεί στη ΓΓΔΑ υπό τον Χάρη Θεοχάρη, όπως ζητάει η τρόικα.
Ο κλοιός
Η φυσική ροπή του Σαμαρά προς την αστάθεια θέτει σε όλους το ερώτημα πότε θα αυτοανατραπεί ο ίδιος. Σε αυτή τη φάση η εικόνα του στην κοινωνία αντέχει και δεν έχει στραπατσαριστεί ακόμα. Ο βασικότερος λόγος γι’ αυτό είναι ότι έχει περάσει μόλις ένας χρόνος από τις τελευταίες εκλογές, χρονικό διάστημα μικρό για ραγδαία φθορά στην εικόνα ενός πρωθυπουργού. Παρά το μικρό αυτό διάστημα όμως, η φθορά του θα ήταν μεγαλύτερη αν δεν συνέτρεχαν και τρεις ιδιαίτερα σημαντικοί λόγοι:
1. Ο πρώτος είναι η στήριξη που του παρέχει αφειδώς και απροσχημάτιστα όλο το εγχώριο σύστημα οικονομικής και επιχειρηματικής διαπλοκής, με μπροστάρη φυσικά τα ΜΜΕ, που είναι το μακρύ χέρι της διαπλοκής και το μέσο για να θέτουν την πολιτική αντζέντα που επιθυμούν. Η στήριξη αυτή είναι πρωτοφανής όχι για την ένταση, αλλά για την καθολικότητά της. Πιο παλιά άλλα παιχνίδια μπορεί να έπαιζε το Mega και άλλα ο ΑΝΤ1 ή ο Alpha. Υπήρχε το Βήμα αλλά υπήρχε και ο Ελεύθερος Τύπος. Είχες τον Flash, είχες και τον Σκαι. Τώρα έχουν μετατοπιστεί όλοι μονόπατα. Δεξιά και κεντροαριστερά μέσα, όλα στην υπηρεσία Σαμαρά.
Η μιντιακή μεταστροφή από την αιθεροβασία των πρώτων χρόνων της κρίσης, στον μετρημένο πραγματισμό του τελευταίου έτους είναι αξιοπρόσεκτη. Πάνε και οι επαναδιαπραγματεύσεις, πάνε και τα άλλα μέτρα του Ζαππείου, πάνε και οι εναλλακτικές λύσεις, πάει και η οποιαδήποτε αναφορά στην ανακολουθία του προεκλογικού με τον μετεκλογικό Σαμαρά. Τι έγινε ρε παιδιά; Μετά το 2009 και το «λεφτά υπάρχουν», καήκανε τα βίντεο; Έπεσε το ρεύμα; Έπεσε επιδημία αλτχάιμερ; Πάνε όμως και οι εποχές των άχρηστων κηπουρών και του άβουλου πρωθυπουργού που ακολουθεί ότι του λέει η Μέρκελ. Τώρα πλέον απο τα ρεπορτάζ αναδύεται μία αίσθηση ότι οι καταξιωμένοι, επι δεκαετίες στον πολιτικό στίβο, υπουργοί του Σαμαρά (Μαυραγάνης, Σταμάτης, Λαζαρίδης, Μιχελάκης, Αθανασίου) κάνουν ότι καλύτερο μπορούν, δίνουν μάχη και τους ευχαριστούμε.
Τα περισσότερα ΜΜΕ βέβαια συνεχίζουν τις αντιμνημονιακές κορόνες που αγαπούν οι τηλεθεατές, χαϊδεύουν τους συνδικαλιστές και λαϊκίζουν ασύστολα, αλλά προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο Σαμαρά παρακάμπτωντας τις πρακτικές του και την αβελτηρία που επιδεικνύει, ενώ την ίδια ώρα διοχετεύουν την οργή τού κόσμου στο εξωτερικό και ειδικότερα στη Γερμανία, η οποία πλέον φταίει για τα πάντα στη χώρα. Οι συναλλαγές με τα ΜΜΕ πάνε κι έρχονται. Τα δάνεια στα κανάλια εκταμιεύονται πλέον σε χρόνο ρεκόρ, ο τραπεζίτης που παραμένει σταθερός γιατί «κινείται» και «τρώει» επίσης ότι κινείται, αγοράζει μισή ώρα διαφημιστικό χρόνο την ημέρα από το κάθε κανάλι, ο ένας εκδότης περιμένει να δει το γιο του υπουργό και ο άλλος ... ο γνωστός χαβαλές ... αυτός ντε που δίνει την εφημερίδα του δώρο μαζί με την αγορά ενός κουπονιού του Μαρινόπουλου, δείχνει διατεθειμένος να κάνει ακόμα και τον «κομιστή» της σακούλας του σούπερ μάρκετ της κας Γεωργίας Σαμαρά, προκειμένου να κλείσει η υπόθεσή του στο ΣΔΟΕ.
2. Ο δεύτερος λόγος είναι η ανυπαρξία εναλλακτικής λύσης. Η επιλογή Τσίπρα είναι στην ουσία μη επιλογή για ένα μεγάλο κομμάτι του αστικού κόσμου, που αδυνατεί να τον πάρει στα σοβαρά. Η παρουσία του, αντιθέτως, δημιουργεί – έστω και μικρή, πλην όμως κρίσιμη – αντισυσπείρωση στον αντίθετο πόλο. Και το χειρότερο γι’αυτόν είναι πως θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να πείσει περισσότερους από όσους τον ψήφισαν στις περασμένες εκλογές, να τον ψηφίσουν στις επόμενες. Ιδίως αν υπάρξουν εξελίξεις στο χώρο της κεντροαριστεράς. Η εθελοντική αποχώρηση του πασοκικού κατιμά των Μπαλασόπουλων, Φωτόπουλων και Καλφαγιάννηδων, που βρήκε φιλόξενο καταφύγιο στο γηροκομείο της Κουμουνδούρου, προκειμένου να ζήσει τα ύστερα χρόνια τού συνδικαλιστικού του βίου, προσφέρει στην κεντροαριστερά μία πρώτης τάξεως ευκαιρία αυτοκάθαρσης, και απαλλαγής από το ηράκλειο έργο του καθαρισμού της κόπρου του Αυγείου, που συγκεντρώθηκε στους σταύλους του κινήματος από την εποχή του «βασιλιά» Ανδρέα.
Το μόνο παρήγορο με τον Σύριζα είναι πως ο Τσίπρας φαίνεται να έχει συναίσθηση των «κυβικών» του και της ωφελιμιστικά φτωχομπινεδιάρικης εικόνας που έχει δημιουργήσει στην ελληνική κοινωνία. Είναι χαρακτηριστική η απάντηση που έδωσε σε δημοσιογράφο, σε ερώτησή του για τους λόγους της καθίζησης τού Σύριζα τους τελευταίους μήνες. Είναι αλήθεια, είπε, πως όταν υποχωρούν οι λαϊκές αντιδράσεις και οι κινητοποιήσεις τα ποσοστά μας πέφτουν. Μιλάμε για απίστευτη ομολογία. Θυμίζει τον διάλογο μεταξύ φίλων: Καλά ρε λακαμά, πότε θα ξεκολλήσεις επιτέλους; Μόλις σε πήρε τηλέφωνο η Άννα έτρεξες πάλι να την παρηγορήσεις; - Και τι να κάνω ρε φίλε, αφού χώρισε με τον Μπάμπη και ήταν χάλια. - Και πόσο καιρό είχε να σε πάρει τηλέφωνο; - Εξι μήνες, από τότε που χώρισε με το Σάκη. Ο Τσίπρας δείχνει να φοβάται πως θα παίξει το ρόλο του παρηγορητή τού απογοητευμένου πολίτη, που μόλις περάσουν τα δύσκολα και βρει κάτι καλύτερο θα τον αφήσει στα κρύα του λουτρού. Γι’ αυτό και η κάθε του κουβέντα αποπνέει μιζέρια. Για να μας θυμίζει ότι είναι εκεί και είναι ο άνθρωπός μας.
Το ότι φτάσαμε βέβαια ως χώρα οι επιλογές μας να είναι μεταξύ μιας ακροδεξιάς ομάδας και των χαβαλέδων του συνασπισμού της παρηγορητικής αριστεράς, είναι ενδεικτικό της γελοιότητάς μας. Ωρες ώρες, ακούγωντας τις απλοϊκές αναλύσεις τους, αναρωτιέται κανείς αν αυτοί εκεί στο Συριζα έχουν στο ελάχιστο επίγνωση της συνθετότητας του ζητήματος τού να διοικείς ένα κράτος. Η αφέλεια με την οποία αντιμετωπίζουν σοβαρότατα θέματα, σε κάνει να απορείς αν είναι τόσο ελαφρόμυαλοι όσο δείχνουν ή αν είναι μεγάλοι απατεώνες. Δύστυχώς δεν έχω πεισθεί για το δεύτερο.
Σου δίνουν την εντύπωση πως το σχέδιό τους είναι να διοικούν τη χώρα μαζί με τα κινήματα από το πεζοδρόμιο. Θα έρχεται ένα κίνημα στο υπουργείο, θα κατεβαίνει κάτω ο υπουργός, θα του δίνει αυτό που θέλει (μια και τα λαϊκά κινήματα έχουν πάντα δίκιο) και στη συνέχεια για να περάσει η ώρα θα κάνει μια σπονδή στον Τσε, περιμένωντας να περάσει το επόμενο κίνημα. Αν εξαιρέσει κανείς το Δραγασάκη και το Σταθάκη, όλοι οι υπόλοιποι θα υποστούν πολιτισμικό σοκ μόλις έρθουν αντιμέτωποι με την πολυπλοκότητα της διακυβέρνησης. Τον Λαφαζάνη λόγου χάριν δεν τον κόβω να παραμένει στην καρέκλα του υπουργού πάνω από δυο μέρες. Θα βαρέσει μπιέλα. Την τρίτη θα βγει στους δρόμους και θα πάρει από πίσω το πρώτο λαϊκό κίνημα που θα βρει μπροστά του με κατεύθυνση το υπουργείο οικονομικών, όπου θα καταγγείλει την κυβερνητική αναλγησία. Κι αν αρνηθεί να τον συναντήσει ο Δραγασάκης είναι ικανός να κάνει μανούρα για να μπορέσει να καταγγείλει και την αστυνομική βία του ΥΠΡΟΠΟ Γιώργου Πάντζα (ε ρε γλέντια!).
3. Ο τρίτος λόγος είναι ο σημαντικότερος, είναι η συνέχεια του δεύτερου και είναι ο μόνος από τους τρεις που μπορεί και πρέπει να εκλείψει στο προσεχές μέλλον. Η αδυναμία του διαλυμένου και κατακερματισμένου χώρου της κεντροαριστεράς και των όποιων φιλελεύθερων δυνάμεων υπάρχουν σ’ αυτή τη χώρα, να συγκροτήσει εναλλακτικό πόλο απέναντι στη σαμαρική ΝΔ. Η σχέση Κουβέλη – Βενιζέλου φαίνεται πως διαπνέεται από αμοιβαία δυσπιστία και όλοι οι υπόλοιποι του χώρου έχουν ο καθένας το δικό του χαβά με την ίδρυση φορέων, think tank και ομίλων προβληματισμού. Ο ένας τραβάει από ‘δω, ο άλλος από ‘κει, αδειάζοντας το χώρο στο Σαμαρά και η συνισταμένη είναι μηδέν.
Η περίπτωση Βενιζέλου είναι case study για τρία απανωτά συνέδρια ψυχιατρικής, το ένα πίσω απ’ το άλλο, κι αυτά για εισαγωγή στο θέμα. Ο σκαιότατος τρόπος με τον οποίο του έχει φερθεί εως τώρα ο Σαμαράς, τόσο στη φάση της υπουργίας του, όπου τον είχε στοχοποιήσει, όσο και μετά τις εκλογές που τον χρησιμοποιεί ως αμορτισέρ χωρίς να του δίνει λογαριασμό για τις κινήσεις του, θα έπρεπε λογικά να έχει εξοργίσει ένα φύση εγωπαθές άτομο όπως ο Βενιζέλος. Αντ’ αυτού ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δείχνει να συνεννοείται καλύτερα με το Σαμαρά παρά με τον Κουβέλη. Έμεινε έξω απ’ την κυβέρνηση τον πρώτο χρόνο που υπήρχε μεγαλύτερη ανοχή της κοινωνίας και μπαίνει μέσα τώρα που αρχίζουν σιγά σιγά τα «όργανα». Ποιό είναι το σενάριο της επόμενης μέρας στο οποίο ποντάρει ο Βενιζέλος και θα του δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο από το ρόλο του κομπάρσου που έχει σήμερα; Γιατί δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση έτερου πόλου; Η ταύτισή τους το τελευταίο διάστημα προκαλεί απορίες για το είδος της συναλλαγής που έχουν κάνει οι δυο τους.
Η στάση όμως και του Κουβέλη είναι αλλοπρόσαλλη. Ο Κων. Ζούλας έγραψε πρόσφατα στην Καθημερινή, πως όταν πέρσι το καλοκαίρι τέθηκε στη ΔΗΜΑΡ το θέμα της στήριξης μιας κυβέρνησης υπό το Σαμαρά, οι συνεργάτες τού Φ.Κουβέλη εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους για το εγχείρημα, λέγοντάς του ότι δεν πρέπει να συνεργαστεί με έναν άνθρωπο που έχει αποδείξει στο παρελθόν πως είναι αδίστακτος. Ο Κουβέλης προς έκπληξη όλων, φέρεται να τους απάντησε πως ο Σαμαράς είναι ευθύς και έντιμος (;!;!) Αφέλεια ή κάτι άλλο; Μήπως ο σχεδιασμός του στόχευε το 2015; Τώρα γυρίζει τα κανάλια και δίνει συνεντεύξεις ότι ο Σαμαράς τον πούλησε. Η επιστήμη σηκώνει ψηλά τα χέρια!
Η απόφασή του να αποχωρήσει σε αυτή τη φάση και με αυτή την αφορμή ήταν λάθος. Θα έπρεπε να δεχθεί τους ακροβατισμούς Σαμαρά ως ύστατη υποχώρηση σε αυτή τη φάση, προτάσσοντας την πολιτική σταθερότητα και να παραμείνει στο παιχνίδι. Ο Σαμαράς λόγω ιδιοσυγκρασίας αργά ή γρήγορα θα έρθει σε αδιέξοδο και θα κάνει κι άλλες ανάλογες κινήσεις. Θα μπορούσε να θέσει ζήτημα δισπιστίας για πολύ σοβαρότερα ζητήματα. Το θέμα της ΕΡΤ απαξίωσε τον Κουβέλη στα μάτια της κοινής γνώμης και τον έβγαλε από το παιχνίδι χωρίς λόγο, καθώς λίγοι μπορούν να δεχθούν σήμερα πως το μείζον ζήτημα της χώρας είναι η τύχη των συγκεκριμένων εργαζομένων.
Η σημερινή κυβέρνηση είναι προφανές ότι οδεύει ολοταχώς για τον τοίχο. Σπατάλησε τον πολυτιμότατο πρώτο χρόνο της σε ασκήσεις επικοινωνίας περί success story, ενώ η πραγματικότητα είναι πως μόνο ο Σαμαράς ζούσε το δικό του fame story. Αυτός ο χρόνος ήταν γι’αυτόν ότι για την Καλομοίρα το 2003 – η χρονιά της δικαίωσης μετά από 15 χρόνια πρόβας στον καθρέπτη. Έτσι όμως χάθηκε ανούσια χρόνος, την ώρα που οι ανατροπές σε όλα τα επίπεδα έπρεπε να είναι καταιγιστικές, προκειμένου να κερδιθεί ο χαμένος χρόνος της έλλειψης συναίνεσης των δύο προηγούμενων χρόνων. Όμως οι επικοινωνιακές πρακτικές μπορεί να ρίχνουν πρόσκαιρα στάχτη στα μάτια του κόσμου, αλλά δε λύνουν τα προβλήματα. Αντιθέτως αυτά συσσωρεύονται και τα περιθώρια αντιμετώπισής τους σε επόμενο χρόνο στενεύουν, χωρίς τη λήψη ακόμη πιο δύσκολων μέτρων.
Τώρα – σιγά σιγά αλλά δυστυχώς σταθερά – έχουν αρχίσει και σκάνε η μία μετά την άλλη οι επικοινωνιακές φούσκες του προηγούμενου διαστήματος. Ο Σαμαράς αντί να κλωτσήσει το τέρας της δημόσιας διοίκησης από το λήθαργο και να θέσει τους πολίτες της χώρας σε εγρήγορση, τους αποκοίμιζε λεγοντας ότι περάσαμε τα δύσκολα και η Ελλάδα απ’ το Φθινόπωρο και μετά θα πετάει. Αμ δε που θα πετάει. Μάλλον θα πηδάει, πάνω από τα κάρβουνα. Ο προϋπολογισμός δεν πρόκειται να κλείσει καθώς τα έσοδα έχουν κάτσει και οι εφορίες παραμένουν ανέγγιχτες, πρωτογενές πλεόνασμα δεν πρόκειται να υπάρξει εκτός κι αν κοπεί όλο το κονδύλι των δημοσίων επενδύσεων, το χρηματοδοτικό κενό των 2 δισ. για τη διετία 2013-14 παραμένει ακάλυπτο, τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις είναι πενιχρά, τα Ταμεία βουλιάζουν και θα χρειαστούν νέες παρεμβάσεις, ο ΕΟΠΥΥ είναι ένα βήμα πριν κλατάρει ολοσχερώς, η ανεργία δεν πρόκειται να πέσει ούτε φέτος ούτε του χρόνου, ο στρατός των κομματικά εγκάθετων έχει καταλάβει υπουργεία, ταμεία, οργανισμούς και εμποδίζει τις αλλαγές, η «αξιολόγηση» έχει καταντήσει πλέον μια γραφικότητα και η σύνταξη του επόμενου προϋπολογισμού θα είναι άλυτος γρίφος.
Ο Σαμαράς, την περίοδο αυτή, επιζητά εκλογές γιατί ο δρόμος μπροστά είναι έντονα κατηφορικός. Εκλογές δε θα γίνουν και θα βγάλει κουτσά στραβά αυτό το καλοκαίρι. Το Φθινόπωρο όμως θα βρεθεί μπροστά στο αδιέξοδο που ο ίδιος έχτισε. Θα χρειαστεί να πάρει νέα μέτρα, να κάνει νέα παρέμβαση στις συντάξεις και την αγορά εργασίας και σε συνδυασμό με τις οριζόντιες απολύσεις που δείχνουν αναπόφευκτες, καθώς ουδείς υπουργός δείχνει διατεθειμένος να ξεσκαρτάρει τον τομέα του από τους κηφήνες που απομυζούν το κρατικό χρήμα χωρίς να προσφέρουν τίποτα, θα κάνουν το περιβάλλον γύρω από το Μαξίμου δηλητηριώδες. Ο καραμανλικός πυλώνας που τον στήριζε αναφανδόν μέχρι πρόσφατα, έχει αρχίσει να κάνει νερά. Οι ευρωπαίοι που τον ανέχονταν ως ύστατη λύση χάνουν σιγά σιγά την υπομονή τους. Η διαπλοκή είναι σίγουρο πως θα δώσει μάχη να τον διασώσει, όπως έδωσε μάχη να τον φέρει στην εξουσία. Σε αυτή τη φάση ο ρόλος του Κουβέλη θα ήταν χρήσιμος. Η δυνατότητα παρέμβασής του θα ήταν μεγαλύτερη και θα μπορούσε να επιβάλλει καταστάσεις. Προτίμησε όμως να την «κάνει» νωρίς. Και μένει ο Βενιζέλος, που θα είναι και η μόνη σανίδα σωτηρίας του Σαμαρά, αν το επιλέξει. Μένει να δούμε τη συμπεριφορά του.
Ο καλοπροαίρετος φίλος μας θα μας πει πως η χώρα σε αυτή φάση δε χρειάζεται εκλογές και ο Σαμαράς θα πρέπει να στηριχθεί. Καλοπροαίρετε φίλε μου, ή είσαι υπεβολικά καλοπροαίρετος σε βαθμό αφέλειας ή αρχίζω να υποψιάζομαι ότι είσαι ο Φαήλος Κρανιδιώτης. Πάντως στο ΠΑΣΟΚ καλό είναι να αρχίσουν να ετοιμάζονται για όλα τα ενδεχόμενα. Ο Σαχινίδης που είναι ότι πιο σοβαρό έχει να επιδείξει το συγκεκριμένο κόμμα σήμερα, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί. Η χώρα δε χρειάζεται πράγματι εκλογές, καθώς οι συσχετισμοί δεν έχουν αλλάξει πολύ από πέρυσι, αλλά χρειάζεται επειγόντως πρωθυπουργό.
Έναν πρωθυπουργό έντιμο, καθαρό, συναινετικό και προοδευτικό, με υψηλό αξιακό επίπεδο και αναγνωρισμένο κύρος, με δημοκρατική παιδεία και μεταρρυθμιστική στόχευση, χωρίς δεσμέυσεις απέναντι στο κομματικό κράτος, που θα δρα ως παράγων σταθερότητας κι όχι ανωμαλίας, για να απεγκλωβίσει τη χώρα από το αδιέξοδο που μία ακροδεξιά ομάδα εξουσιομανών, με μπροστάρη έναν αδίστακτο τυχοδιώκτη, την οδήγησε. Ας ψάξουν να τον βρουν. Τη Νέα Ελλάδα που ευαγγελίζεται δεν μπορεί να τη χτίσει ο Σαμαράς, όπως βέβαια δεν μπορεί να τη χτίσει και ο Τσίπρας, που τη σχεδιάζει με τα υλικά κατεδάφισης που θα περισέψουν από το σαθρό και καταρρέον μέρα με τη μέρα οικοδόμημα της μεταπολίτευσης. Η Ελλάδα αξίζει κάτι καλύτερο. Η πρόταση λόγου χάριν του Γιώργου Παπανδρέου προ διετίας για τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή Νικηφόρο Διαμαντούρο, ήταν μια εξαιρετική πρόταση και καλό θα ήταν να επανεξετασθεί. Και ευτυχώς που δεν ανέλαβε τότε γιατί ο Σαμαράς θα τον έριχνε κι αυτόν σε χρόνο ρεκόρ. Ας αναλάβουν λοιπόν όλοι της ευθύνες τους.
Και κλείνουμε από εκεί που ξεκινήσαμε: όταν ακούω τη φράση ο Σαμαράς μεταρρυθμιστής μου ‘ρχεται στο μυαλό ο μύθος του Αισώπου: Η αλεπού γιατρός. Όταν έμαθε ότι αρρώστησαν οι κότες στο απέναντι κοτέτσι, η πονηρή αλεπού ντύθηκε γιατρός και πήγε να τις συναντήσει. Όταν ζήτησε να της ανοίξουν την πόρτα για να τις εξετάσει εκείνες παρατήρησαν τη μεγάλη μουσούδα που προέβαλε κάτω από ένα ζευγάρι γυαλιά αλλά και το πονηρό της βλέμμα και της απάντησαν: είμαστε αλήθεια άρρωστες και θέλουμε γιατρό, μα θα’μαστε καλύτερα αν φύγεις από ‘δω.
